Trước sự kiện Trung Quốc hai lần đưa ba máy bay dân dụng đáp xuống đường băng trên đá Chữ Thập được bồi đắp trái phép thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam (hai ngày 2-1 và 6-1), Mỹ đã tiếp tục lên tiếng phản đối.
Báo Stars and Stripes (Mỹ) đưa tin ngày 7-1 (giờ địa phương), người phát ngôn Lầu Năm Góc Peter Cook tuyên bố quân đội Mỹ quan tâm đến mọi hoạt động nêu trên trong vùng biển tranh chấp ở biển Đông.
Người phát ngôn nhận định Mỹ cho rằng quốc gia tìm cách gia tăng căng thẳng trên các đảo tranh chấp, quân sự hóa hoặc tôn tạo các đảo đã nêu thì chỉ làm gia tăng bất ổn trên biển Đông.
Người phát ngôn kêu gọi Trung Quốc và các nước tranh chấp tìm kiếm giải pháp ngoại giao để giải quyết bất đồng.
Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Anna Richey-Allen tuyên bố: “Lại một lần nữa chúng tôi kêu gọi các bên tranh chấp ngừng bồi đắp xây đảo, phát triển các cơ sở mới và quân sự hóa các tiền đồn và tập trung đạt đến thỏa thuận về thái độ ứng xử có thể chấp nhận được tại vùng biển tranh chấp”.
Cùng ngày, Reuters đưa tin phát biểu tại cuộc họp báo tại trụ sở Quốc hội, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan, ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa, khẳng định tình hình căng thẳng ở biển Đông đã cho thấy Mỹ cần thiết phải duy trì lực lượng hải quân mạnh nhằm tác dụng răn đe.
Trung Quốc đã xây dựng trái phép đường băng trên đá Chữ Thập. Ảnh: CSIS/AMTI
Thượng nghị sĩ Marco Rubio, ứng viên tổng thống khác của đảng Cộng hòa, phát biểu trên kênh Fox Business Network rằng nếu được bầu làm tổng thống, ông sẽ điều hạm đội Mỹ đến biển Đông để phản đối yêu sách chủ quyền của Trung Quốc.
Ông nói Mỹ cần đầu tư nguồn lực cần thiết để xây dựng lại hải quân Mỹ. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta phải bác bỏ chủ quyền của họ (Trung Quốc) tại các khu vực ấy. Chúng ta phải tiếp tục bay trên đó và đưa tàu của chúng ta đến đó”.
Trả lời hãng tin AP, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh khăng khăng cho rằng Trung Quốc đưa máy bay đáp thử nghiệm xuống đá Chữ Thập để phục vụ cho hàng không dân dụng.
Tuy nhiên, báo South China Morning Post (Hong Kong) ngày 8-1 dẫn lời thiếu tướng về hưu Trung Quốc Từ Quang Dụ dự báo: Máy bay quân sự Trung Quốc sẽ sử dụng sân bay mới xây dựng để bay thử nghiệm với mục đích tuần tra trên biển Đông.
Ông khẳng định: “Máy bay quân sự sẽ cất cánh từ đó, chỉ có sớm hay muộn mà thôi. Thời điểm chắc chắn là trong nửa đầu năm 2016”.
Ông giải thích thông thường các sân bay dùng cho hàng không dân dụng đòi hỏi nhiều tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn các sân bay quân sự. Như vậy một khi Trung Quốc đã điều máy bay dân sự ra đá Chữ Thập để thử đường băng thì đường băng ấy sẽ phục vụ được máy bay quân sự.
Ông cho rằng Trung Quốc cũng có thể dùng máy bay dân sự để cung cấp quân nhu cho các đơn vị đồn trú.
| Báo Le Figaro (Pháp) ngày 7-1 ghi nhận Bắc Kinh đã gây ra đợt bột phát mới khi điều máy bay hạ cánh trên đá Chữ Thập. Các nước trong khu vực đã kịch liệt lên án vì hành động này chứng tỏ Trung Quốc muốn sử dụng sức mạnh quân sự để bảo vệ yêu sách chủ quyền. Báo dẫn lời các chuyên gia khẳng định chắc chắn máy bay quân sự Trung Quốc sẽ bay đến đó. Các chuyên gia nhận định trong khi chờ đợi lập các đội tàu hộ tống hai tàu sân bay đang xây dựng, Trung Quốc sẽ sử dụng ba đường băng mới xây dựng ở biển Đông làm điểm tựa bành trướng quân sự ở Đông Nam Á và kiểm soát biển Đông. ______________________________________ 3 km đường băng là đủ cho máy bay chiến đấu, máy bay ném bom, máy bay và trực thăng thám thính. Tướng về hưu Trung Quốc TỪ QUANG DỤ Chắc chắn các chuyến bay ấy không làm bất kỳ điều gì để duy trì ổn định và thông hiểu tại khu vực rất quan trọng đối với Mỹ và các nước khác. Người phát ngôn Lầu Năm Góc PETER COOK |
