Đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) vừa kết thúc đợt thanh tra về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tại Việt Nam (VN) vào ngày 18-10.
Về kết quả thanh tra, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết vẫn chưa có kết luận chính thức về việc VN đã gỡ được thẻ vàng IUU hay chưa.
Lý do là đoàn phải về báo cáo với Tổng vụ Các vấn đề biển và thủy sản của EC nên sau đó việc gỡ thẻ vàng IUU của VN mới có kết luận chính thức.
Dù chưa có kết luận, Thứ trưởng Tiến chia sẻ về một số kết quả sơ bộ. Đó là đoàn thanh tra đánh giá công tác chống khai thác IUU đã có sự chuyển biến tích cực, đi đúng hướng và sự chỉ đạo rất sát sao từ Trung ương của VN. Đoàn đánh giá việc chuyển từ nghề cá nhân dân sang nghề cá có trách nhiệm đã tạo sự chuyển biến tích cực.
Đoàn thanh tra nhận xét chúng ta đã có khung pháp lý đầy đủ, tuy nhiên việc tổ chức thực hiện trên thực tế đến nay vẫn còn hạn chế. Đơn cử như việc giám sát hoạt động tàu cá, xử phạt vi phạm khai thác IUU, chế tài xử lý đối với các doanh nghiệp gian lận chưa nghiêm khắc, tỉ lệ xử phạt còn rất thấp.
Đoàn đề nghị VN tăng cường kiểm soát, không để tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Cùng với đó, không để tàu mất kết nối trên 10 ngày; không để tình trạng tàu “ba không” tiếp tục diễn ra, đó là không có đăng kiểm, không đăng ký, không giấy phép.
Đoàn khuyến nghị cần phải có biện pháp xử lý nghiêm trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân tại địa phương không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao; các doanh nghiệp làm ăn phi pháp; đồng thời tập trung thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về thủy sản, đặc biệt quy định về thiết bị giám sát hành trình (VMS)…
Ngoài ra, thứ trưởng Bộ NN&PTNT cũng chia sẻ thông tin quan trọng, đó là EC sẽ kiểm tra thêm vào giữa năm sau, dự kiến khoảng tháng 5, tháng 6-2024. Do đó đề nghị các tỉnh, thành ven biển phải tiếp tục chỉ đạo sát sao, liên tục và đồng bộ các giải pháp thì mới có khả năng gỡ thẻ vàng.
Bộ NN&PTNT sẽ khẩn trương đưa vào sử dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử. Đồng thời tiếp tục tổ chức các đoàn công tác kiểm tra, đôn đốc và đề xuất biện pháp xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân còn thiếu trách nhiệm tại địa phương.
