Ngày 21-3, VKSND TP.HCM cho biết Viện trưởng VKSND TP.HCM Dương Ngọc Hải đã yêu cầu VKSND huyện Củ Chi báo cáo, chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án Đỗ Minh Tâm lên để phòng nghiệp vụ nghiên cứu, thẩm định.
Sáu năm qua, Pháp Luật TP.HCM từng nhiều lần phản ánh, vụ án này chỉ là quan hệ dân sự chậm giao tiền nhưng cơ quan tố tụng Củ Chi vẫn cố kết tội đến cùng, sau đó hai lần đình chỉ miễn trách nhiệm hình sự cho Tâm để né trách nhiệm bồi thường.
Theo hồ sơ vụ án, cuối năm 2005, Tâm xin làm thuê cho ông Phạm Văn Hạnh. Hai bên thỏa thuận, Tâm lo kiếm mối mua củi, thương lượng giá cả, lái xe giao hàng, rồi nhận tiền về đưa lại cho ông Hạnh để nhận huê hồng.
Sau lần Tâm bị CSGT xử phạt thì ông Hạnh cho Tâm nghỉ. Nghỉ bất ngờ nhưng còn tiền hàng chưa nhận nên đến ngày hẹn, Tâm vẫn đến một công ty gốm sứ nhận hơn 13 triệu đồng tiền củi nơi này còn nợ. Ông Cao, người của công ty gốm sứ, là người giao tiền cho Tâm.
Số tiền này Tâm chưa trả ngay cho ông Hạnh mà đem trả nợ. Ông Hạnh biết chuyện và tố cáo. Tâm trả trước ông Hạnh 5 triệu, số còn lại ông Hạnh đồng ý cho Tâm trả sau. Tuy vậy, Tâm vẫn bị khởi tố tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Suốt quá trình tố tụng, bà chủ công ty gốm sứ (bên mua củi) không có mặt tại tòa nhưng có lời khai thừa nhận chỉ biết Tâm và giao dịch mua bán với Tâm. Việc mua bán củi, bà đồng ý (hợp đồng miệng) qua điện thoại rồi Tâm là người đến giao củi và ký nhận tiền hàng từ ông Cao. Bà không biết ông Hạnh là ai, không bị thiệt hại nên không có yêu cầu gì.
Tương tự, ông Cao có lời khai tại CQĐT rằng ngày Tâm đến lấy số tiền còn lại, Tâm có ký nhận như mọi khi, ông đã nhận củi và đã trả tiền củi, không bị thiệt hại gì nên không có ý kiến gì.
TAND huyện Củ Chi đã trả hồ sơ vì không đủ căn cứ để chứng minh Tâm có hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. CQĐT bèn chuyển sang đề nghị truy cứu Tâm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhưng VKS không đồng ý. CQĐT đã đình chỉ vụ án theo khoản 1 Điều 25 BLHS.
Sau khi Tâm khiếu nại oan thì Tâm bị khởi tố tiếp, lần này với tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản - một tội danh mà VKS từng từ chối phê chuẩn vì không đủ căn cứ.
Công an huyện Củ Chi hai lần đình chỉ miễn trách nhiệm hình sự cho Đỗ Minh Tâm vì hành vi không còn nguy hiểm trong một vụ chậm trả tiền củi xảy ra từ 11 năm trước
Sau đó, hai lần TAND TP.HCM hủy các bản án đã kết tội Tâm của Tòa Củ Chi và xác định Tâm không có hành vi phạm tội lừa đảo. Cấp phúc thẩm đã chỉ ra rằng Tâm đến nhận tiền là tiếp tục thực hiện hợp đồng mua bán củi. Theo hợp đồng, ông Hạnh đồng ý cho Tâm mang củi đi bán và nhận tiền về. Khi cho Tâm nghỉ việc, ông Hạnh không thông báo cho cơ sở mua củi, cũng không đề cập gì với Tâm chuyện có đồng ý cho Tâm nhận số tiền hàng khách còn nợ hay không nên hợp đồng này đương nhiên chưa bị thay đổi hay chấm dứt.
Tuy nhiên, sau hai năm nghiên cứu hồ sơ thì VKSND Củ Chi vẫn ban hành cáo trạng lần ba truy tố Tâm tội lừa đảo. Sau đó thì CQĐT đã đình chỉ miễn trách nhiệm hình sự cho Tâm với lý do “chuyển biến của tình hình mà hành vi của Tâm không còn nguy hiểm cho xã hội nữa” theo khoản 1 Điều 25 BLHS - căn cứ mà cơ quan này từng áp dụng để đình chỉ trước đây.