Đầu năm 2023, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường đã ký văn bản giao UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện tổ chức công khai mẫu bản vẽ thiết kế nhà ở để các hộ gia đình, cá nhân tham khảo. Bản vẽ này dùng để tự lập thiết kế xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ có tổng diện tích sàn xây dựng nhỏ hơn 250 m2 hoặc dưới ba tầng.
Thực hiện chỉ đạo trên, thời gian qua nhiều địa phương đã lần lượt công bố mẫu bản vẽ để người dân tham khảo, áp dụng.
Nhiều thuận lợi khi người dân tham gia tự thiết kế
Sở Xây dựng TP.HCM đánh giá việc áp dụng mẫu bản vẽ thiết kế sẽ mang lại một số ưu điểm nhất định.
Với bản vẽ được lược giản dạng sơ đồ, cơ quan chức năng về quản lý trật tự xây dựng chỉ cần quản lý theo nội dung quy định tại giấy phép xây dựng và các chỉ tiêu quy hoạch - kiến trúc như chỉ giới đường đỏ, chỉ giới xây dựng, số tầng cao, chiều cao công trình, độ vươn ban công… Các nội dung khác chủ nhà được tự thực hiện mà không bị xem là xây dựng sai phép.
Điều này sẽ khắc phục được tình trạng cơ quan chức năng phải kiểm tra chi tiết bản vẽ thiết kế, đặc biệt là bố cục nội thất trong nhà để xác định công trình xây dựng sai phép. Vấn đề này trước đây từng gây bức xúc và khiếu nại nhiều trong dân.
 |
| Việc sử dụng mẫu bản vẽ thiết kế hiện không bắt buộc đối với người dân. Ảnh: NGUYỄN CHÂU |
Ví dụ, bà Nguyễn Thị Thanh Hoài (ngụ quận 4, TP.HCM) chia sẻ trước đây khi xây nhà bà đã thay đổi vị trí một số điểm bố cục nội thất như vị trí nhà vệ sinh và cơ quan chức năng khi kiểm tra cho rằng công trình xây dựng sai phép.
“Việc đơn giản hóa bản vẽ thiết kế sẽ rất hữu ích cho người dân như tiết kiệm được chi phí khi tự thiết kế. Đồng thời, giảm thiểu tiêu cực trong công tác thanh tra, kiểm tra” - bà Hoài nói.
Nói về việc áp dụng bản vẽ mẫu trên thực tế, Chủ tịch UBND quận 4 Võ Thanh Dũng cho biết từ ngày 2-3 đến 28-6, quận đã tiếp nhận hai hồ sơ đề nghị cấp phép xây dựng có áp dụng bản vẽ mẫu. Các công trình có kiến trúc xây dựng đúng theo giấy phép xây dựng và có bản vẽ thiết kế (áp dụng bản vẽ thiết kế mẫu) sẽ rất thuận lợi khi làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận. Việc sử dụng bản vẽ thiết kế mẫu sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính cho người dân.
Chưa thể sử dụng rộng rãi
Sau thời gian ngắn áp dụng mẫu bản vẽ thiết kế, các địa phương cho biết có phát sinh một số khó khăn. UBND quận 4 đánh giá đối tượng thực hiện theo mẫu bản vẽ thiết kế vào thực tế phải có kiến thức nền tảng về xây dựng, do đó chưa được sử dụng rộng rãi cho người dân.
Đồng tình, ông Phùng Quốc Việt, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, chia sẻ: “Xã đã công bố mẫu bản vẽ thiết kế hồi tháng 3-2023 và tổng hợp phản hồi của người dân. Qua đó, một số hộ cho biết không có kiến thức chuyên môn nên gặp khó khi áp dụng bản vẽ mẫu vào thực tế nhà mình.
Do đặc thù xã Vĩnh Lộc A là xã nông nghiệp, người dân ít có hiểu biết về kiến trúc, xây dựng cũng như các quy định về độ an toàn cho phép đối với từng công trình khác nhau. Ngoài ra, các thửa đất có diện tích lớn mà trên đất có nhiều công trình thì theo quy định bắt buộc phải tuân thủ mật độ xây dựng. Trong khi người dân chưa hiểu hết các quy định tính mật độ xây dựng nên thường thực hiện sai” - ông Việt nói.
Kiến trúc sư Huỳnh Bảo Toàn cũng đánh giá việc sử dụng mẫu thiết kế sẽ mang lại nhiều thuận lợi cho người dân. Tuy nhiên, khi giao cho người dân tự thực hiện thiết kế theo mẫu thì việc thẩm định từ cơ quan hữu quan cũng cần hết sức kỹ lưỡng vì người dân không có nền tảng chuyên môn, rất dễ dẫn đến sai sót.
Không bắt buộc người dân theo bản vẽ mẫu
Ngày 11-8, UBND TP Thủ Đức (TP.HCM) công bố mẫu bản vẽ thiết kế để hộ gia đình, cá nhân tham khảo khi tự lập thiết kế xây dựng nhà ở riêng lẻ trên địa bàn.
Theo đó, một số nội dung cần thể hiện trong bản vẽ mẫu là địa chỉ, cấp (hạng) nhà ở, chiều cao công trình, diện tích sàn từng tầng, kết cấu nhà, diện tích sàn xây dựng, ranh lộ giới, chỉ giới xây dựng…
Bên cạnh đó, khi lập bản vẽ mặt bằng các tầng lầu, tầng lửng phải thể hiện ranh xây dựng nhà ở, ô thông tầng (nếu có), kết cấu sàn, độ vươn ban công, cao độ sàn của từng tầng. Bản vẽ cũng phải thể hiện rõ mặt đứng và mặt cắt, chiều cao từng tầng, chiều cao toàn công trình, chiều cao lan can của ban công, kích thước khoảng lùi công trình.
Sau khi được cấp giấy phép xây dựng, cá nhân, hộ gia đình được tự tổ chức hoặc thuê công ty tư vấn thiết kế, nhà thầu xây dựng lập, triển khai bản vẽ, thi công xây dựng theo quy định. Theo đại điện UBND TP Thủ Đức, việc sử dụng mẫu bản vẽ thiết kế là không bắt buộc đối với người dân.
