15.000 đồng/kg thịt heo: Sự thật buồn của nông dân

Sau khi Pháp Luật TP.HCM đăng loạt thông tin liên quan đến giá heo hơi giảm mạnh, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, người chăn nuôi đang gặp tình cảnh chua chát. Ông Vũ Vinh Phú, Chuyên gia kinh tế, nguyên Chủ tịch Hiệp hội siêu thị Hà Nội đã có cuộc chia sẻ với Pháp Luật TP.HCM về vấn đề này.

. Sau khi biết thông tin heo hơi giảm giá mạnh, ông có suy nghĩ gì?

+ Ông Vũ Vinh Phú: Tình trạng rớt giá nông sản nói chung và thịt heo đã diễn ra nhiều năm nay. Nguyên nhân xuất phát từ sản xuất nhỏ lẻ, theo phong trào, không có đầu ra cụ thể và phụ thuộc quá lớn vào thị trường Trung Quốc.

Bên cạnh đó, công nghiệp chế biến của VN còn kém, công tác giữ trữ hàng hóa còn hạn chế. Ở các nước, Nhà nước thường làm các kho trữ hàng hóa, kho đông lạnh để giữ hàng cho nông dân khi giá thị trường xuống thấp.

Ông Vũ Vinh Phú, nguyên phó giám đốc Sở Thương mại Hà Nội.

. Giá heo nguyên con xuất chuồng có giá 15.000-20.000 đồng/kg nhưng giá đến tay người tiêu dùng lại lên đến 100.000 đồng/kg? Tại sao lại mức chênh cao thế này, thưa ông?

+ Tôi cho rằng mức giá heo hơi xuất chuồng như vậy là quá thấp nếu so với giá bán lẻ đến tay người tiêu dùng. Điều này là do việc gắn kết hệ thống phân phối nông sản và thịt heo đang có vấn đề. Bởi một con heo hơi muốn đến tay bán lẻ đã trải qua bao nhiêu khâu trung gian và chịu nhiều loại thuế, phí. Chưa kể một số siêu thị đã hét giá chiết khấu rất cao.

Nhiều siêu thị cho rằng, giá bán lẻ cao bởi giá thịt heo đầu vào từ các nhà cung cấp lớn không giảm nhiều vì giá được ký hợp đồng từ trước (thời điểm giá heo chưa giảm sâu) và hệ thống siêu thị thường thanh toán trả chậm từ một đến hai tháng nên bị tính vào giá thành cả chi phí lãi suất. Vì vậy giá thịt tại các siêu thị không giảm nhiều.

Tôi cho rằng các siêu thị trả lời như thế là vô cảm, thiếu tinh thần chia sẻ cộng đồng. Hiện nay các siêu thị ở Việt Nam đòi chiết khấu 15% nếu muốn đưa hàng vào siêu thị, chưa kể các loại phí khác. Những điều đó đều chui vào giá con heo.

Qua thực tế, giá mỗi kg thịt bán ở siêu thị đều trên dưới 100.000 đồng/kg, trong khi giá heo hơi chỉ 15.000 – 20.000 đồng/kg (giảm hơn ½ so với trước đây).

Đây là sự thật quá chát với người nông dân, đáng ra thịt heo bán lẻ ở mức 70.000 đồng/kg là hợp lý rồi. Các nhà bán lẻ đừng ăn dày quá, sản xuất là gốc xã hội, không có sản xuất làm sao có hàng hóa để bán.

Tôi đã từng đóng vai nông dân đến xin cấp hàng cho một siêu thị lớn tại Hà Nội nhưng đã bị siêu thị từ chối và họ cho biết đã lấy hàng từ TP.HCM. Thế nhưng điều lạ phần lớn hàng hóa nông sản như trái cây, rau quả của siêu thị này đều lấy từ Hà Nội và vùng lân cận.

Tức là siêu thị nói một đằng nhưng làm một nẻo, cái cớ nói hàng hóa từ TP.HCM để tránh sự kiểm tra của các cơ quan nhà nước. Các nhà bán lẻ chỉ lo lợi nhuận mà quên đi sự chia sẻ với người nông dân.

. Hiện nay, các bộ ngành đang chỉ đạo các doanh nghiệp, siêu thị ra tay tiêu thụ thịt heo hỗ trợ nông dân, ông thấy cách làm này có giải quyết được vấn đề không?

+ Chúng ta kêu họi giải cứu thịt hay dưa hấu như vừa qua không giải quyết được vấn đề cốt lõi của câu chuyện. Theo tôi, Bộ Công Thương và Bộ NN&PTNT cần báo cáo Chính phủ về việc xuất khẩu chính ngạch cho đàng hoàng để dẫn dắt trang trại, người nuôi có thị trường tiêu thụ.

Các bộ có các đơn vị chức năng tại sao lại để tình trạng xuất khẩu tiểu ngạch đến 70%, dẫn đến tình trạng phập phồng thị trường. Chúng ta vẫn chưa quan tâm đến nông dân, vẫn để nông dân một mình sản xuất theo cảm tính, phong trào.

Chưa kể, sắp tới hàng hóa miễn thuể từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp sẽ tràn vào Việt Nam, khi đó nông sản của Việt Nam khó cạnh tranh được với hàng ngoại.

.Xin cảm ơn ông!