Gia đình ông Tăng Hùng Minh (sinh năm 1973, ngụ huyện Châu Đức) đang khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án của Công an huyện Châu Đức, Bà Rịa-Vũng Tàu đối với vụ tai nạn giao thông gây chết người xảy ra hồi tháng 7-2023.
Ông Minh bị xe tải tông chết khi đang dừng chờ đèn đỏ tại Quốc lộ 56 đoạn giao lộ Hùng Vương - Trần Phú, thị trấn Ngãi Giao, huyện Châu Đức.
Trước đó, cơ quan điều tra (CQĐT) đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với tài xế xe tải về tội vi phạm quy định về giao thông đường bộ; tuy nhiên, VKS cho rằng tai nạn xảy ra do “sự kiện bất ngờ”, đồng thời yêu cầu hủy các quyết định.
Tai nạn ập đến khi dừng đèn đỏ
Vụ tai nạn xảy ra khoảng 10 giờ 30 ngày 21-7-2023. Khi đó, xe tải do tài xế Kiều Lễ (34 tuổi, ngụ Ninh Thuận) điều khiển bị đứt phanh va chạm với xe máy do ông Minh đang dừng chờ đèn đỏ cùng chiều phía trước. Hai phương tiện bị hư hỏng, ông Minh bị thương, được đưa đi cấp cứu nhưng đã tử vong sau đó.
Việc chở quá tải có ảnh hưởng đến hệ thống phanh?
Ngày 31-12-2023, Cơ quan CSĐT Công an huyện Châu Đức gửi cho gia đình ông Minh kết luận xác minh nguồn tin về tội phạm. Trong đó, công an nêu việc không khởi tố là theo quan điểm của VKS.
Theo CQĐT, trước khi xảy ra tai nạn, xe tải bị hư hỏng, mất hiệu lực phanh, nếu tài xế tiếp tục cho xe đi thẳng va chạm vào các phương tiện khác (bốn ô tô và hai xe máy đang dừng chờ đèn đỏ) gây ra hậu quả nghiêm trọng thì không phải chịu trách nhiệm hình sự vì đây là sự kiện bất ngờ.
Tuy nhiên, việc xe chở quá tải có ảnh hưởng lớn đến các đặc tính kỹ thuật của xe, trong đó có hệ thống phanh. Đây là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến việc xử lý lách, tránh không đúng quy định của tài xế khi xe gặp sự cố dẫn đến hậu quả chết người. Điều này có lỗi của tài xế, đủ yếu tố của tội.
Cơ quan CSĐT Công an huyện Châu Đức khám nghiệm hiện trường, trưng cầu giám định đối với hệ thống phanh và hệ thống lái của xe tải để làm rõ: Tình trạng kỹ thuật của xe tải (toàn bộ hệ thống phanh và hệ thống lái) trước, trong và sau tai nạn có bị hư hỏng gì không? Nếu hư hỏng thì ở vị trí nào? Nguyên nhân và hiệu lực của hệ thống phanh tại thời điểm đó có đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông hay không? Việc xe tải chở quá tải trọng (quá gần 4,6 tấn, chạy quãng đường dài từ Khu công nghiệp Dầu Giây, huyện Thống Nhất, Đồng Nai đến điểm xảy ra tai nạn) có phải là nguyên nhân làm hư hỏng hệ thống phanh hay không?
Các kết luận giám định của Phân viện Khoa học hình sự (C09) Bộ Công an tại TP.HCM thể hiện: Ngay trước khi xảy ra tai nạn, hệ thống lái hoạt động bình thường. Sau tai nạn, hệ thống lái có dấu hiệu hư hỏng, dấu vết hình thành do xung lực mạnh khi tham gia giao thông.
Hệ thống phanh trước khi xảy ra tai nạn bị hư hỏng, mất hiệu lực phanh do cuppen bên trong xy lanh - phanh bánh xe trục hai bên trái bị mòn rách làm đầu phanh phun chảy ra ngoài gây cạn kiệt dầu phanh trong bình chứa, dẫn đến mất áp lực thủy lực phanh tại các bánh xe.
Việc xe tải chở quá tải trọng ảnh hưởng lớn đến các đặc tính kỹ thuật của xe, trong đó có hệ thống phanh; chưa đủ cơ sở xác định việc chở quá tải trọng và di chuyển quãng đường dài có phải là nguyên nhân làm hư hỏng hệ thống phanh hay không.
CQĐT và VKS trái quan điểm
Ngày 20-11-2023, Cơ quan CSĐT Công an huyện Châu Đức đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với tài xế xe tải về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ.
Đầu tháng 12-2023, VKSND tỉnh có công văn trả lời thỉnh thị cho VKSND huyện Châu Đức đối với vụ án này. VKSND tỉnh đánh giá nguyên nhân vụ tai nạn là do xe tải của Lễ (còn hạn đăng kiểm) đang lưu thông thì bị mất hiệu lực phanh vào thời điểm ngay trước giao lộ có tín hiệu đèn giao thông; tài xế đã đánh lái cho xe rẽ phải đâm vào cột điện trên vỉa hè là xử lý tình huống do xe bị lỗi kỹ thuật nhằm giảm thiểu thiệt hại cho nhiều người và xe đang dừng chờ đèn đỏ. Việc xe tải sau khi đâm vào cột điện bị nổ lốp, mất lái dẫn đến đâm vào xe máy của ông Minh đang dừng chờ đèn đỏ là sự kiện bất ngờ.
Căn cứ văn bản của VKSND tỉnh, ngày 14-12-2023, VKSND huyện Châu Đức đã hủy quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can. Tuy nhiên, CQĐT xác định: Khi cách xe máy của ông Minh khoảng 30-40 m, Lễ chủ động đánh lái xe sang phải leo lên vỉa hè để tránh xe phía trước. Nhưng khi bánh xe bên phải leo lên vỉa hè thì Lễ lại trả lái lại, cho xe đi thẳng mặc dù đủ thời gian và điều kiện.
Khi xe va vào cột trụ treo bảng quảng cáo thì bị nổ bánh trước bên phải nên xe tiếp tục chạy về phía trước, đụng vào xe máy của ông Minh đang dừng chờ đèn đỏ gây ra tai nạn. Hành vi của Lễ không phải là sự kiện bất ngờ.
CQĐT kiến nghị không hủy các quyết định khởi tố. Tuy nhiên, VKS tỉnh cho rằng hồ sơ không có tài liệu, chứng cứ nào mới làm thay đổi bản chất sự việc nên việc hủy các quyết định khởi tố là đúng.
Do đó, ngày 31-12-2023, CQĐT ra quyết định không khởi tố vụ án. Quyết định này được VKSND huyện kiểm sát và đồng tình.
Tiếp tục khiếu nại lên các cấp cao hơn
Trao đổi với PV, bà Dương Ngô Thị Thùy Hương (vợ ông Minh) cho biết gia đình không đồng tình với kết quả giải quyết của cơ quan chức năng.
Theo bà Hương, sau tai nạn, phía chủ xe và tài xế chỉ hỗ trợ 70 triệu đồng mai táng phí. Bản thân bà và gia đình không muốn tài xế phải tù tội nhưng muốn sự việc sáng tỏ, xử lý đúng người, đúng tội.
Bà Hương đã gửi đơn cầu cứu, khiếu nại đến nhiều cơ quan chức năng cấp trên. Mới đây nhất, ngày 30-1, VKSND huyện Châu Đức có thông báo về việc không thụ lý đơn khiếu nại của bà Hương vì đã hết thời hạn khiếu nại. Bà Hương cho rằng kết quả bà nhận được chưa hợp lý và chưa phản ánh đúng và đầy đủ bản chất sự việc.
“Tôi sẽ tiếp tục khiếu nại vụ việc lên các cấp cao hơn để đòi công bằng cho chồng tôi. Có như thế, chồng tôi nhắm mắt mới yên lòng” - bà Hương nói.
