Ngày 29-1, TAND tỉnh Kiên Giang đưa ra xét xử sơ thẩm vụ án tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép để đánh cá. Đây là vụ án đầu tiên liên quan đến chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU) trên địa bàn tỉnh.
HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Trần Văn Luyến tám năm tù, Phạm Chí Dũng bảy năm tù, Trần Minh Tâm bảy năm tù và Trần Văn Nhựt một năm tù, cùng về tội tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép.
Đối với Nguyễn Bảo Duy (cán bộ đăng kiểm), tòa đề nghị Công an tỉnh Kiên Giang tiếp tục điều tra làm rõ.
Làm mới hồ sơ của tàu vi phạm
Theo cáo trạng, bị cáo Luyến là chủ hai tàu số hiệu KG 94294 TS, KG 94295 TS. Giữa tháng 5-2022, hai tàu này bị lực lượng chức năng Malaysia bắt giữ do vi phạm khai thác hải sản trái phép trên vùng biển nước này.
Đến cuối tháng 5-2022, Luyến gặp Tâm nói về việc hai tàu của mình bị bắt. Nghe vậy, Tâm gọi điện thoại cho Nguyễn Bảo Duy (cán bộ đăng kiểm Trung ương), hẹn gặp nhau tại một quán cà phê ở TP Rạch Giá để bàn bạc làm hai bộ hồ sơ tàu mới với giá 400 triệu đồng. Ngoài ra, Tâm còn giới thiệu người quen để chạy tàu.
Sau đó, Luyến chỉ đạo Dũng tìm ngư phủ đi tàu và cho ngư phủ ứng tiền trước. Cạnh đó, phân công Tâm tìm người ở Malaysia để mua vé thông tin cảng về việc hải quân Malaysia ra vào tuần tra thì thông báo cho Dũng, Luyến biết để trốn tránh.
Đến cuối tháng 8-2022, sau khi chuộc hai tàu vi phạm ra, Luyến chỉ đạo cho Hậu chạy tàu về Cà Mau và yêu cầu Hậu xóa số hiệu cũ, rồi vẽ lại ký hiệu tàu mới (được người tên Duy làm trước đó) và tắt thiết bị giám sát hành trình, đi thả cào khai thác hải sản.
Các bị cáo nhiều lần điều khiển tàu đến vùng biển Malaysia khai thác hải sản trái phép, rồi sử dụng thủ đoạn tắt thiết bị hành trình và xóa số cuối của tàu để qua mắt lực lượng chức năng.
Khai thác hải sản ở địa phận không được phép
Giữa tháng 10-2022, Dũng điều khiển hai tàu của Luyến chạy vào Sông Đốc (Cà Mau) để bán cá và vẽ lại số đã xóa. Vẽ xong và trên đường di chuyển thì bị lực lượng Cảnh sát biển Vùng 4 kiểm tra giấy tờ. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện thiếu giấy khai thác hải sản, thiếu phao cứu hộ và thiếu bằng thuyền trưởng. Từ đó, cơ quan chức năng đã ra quyết định xử phạt 27,9 triệu đồng.
Nộp phạt xong, Dũng tiếp tục điều khiển phương tiện về cảng Sing - Việt (Sông Đốc, Cà Mau) bán hải sản được khoảng 1,7 tỉ đồng.
Sau đó, Dũng và một người khác tiếp tục điều khiển hai tàu của Luyến đến vùng biển Malaysia khai thác hải sản trái phép, với thủ đoạn cũ là tắt thiết bị hành trình và xóa số cuối của tàu.
Do không biết ranh giới vùng biển giữa Malaysia và Indonesia, Dũng đã đi vào vùng biển Indonesia khai thác hải sản thì bị lực lượng hải quân Indonesia phát hiện bắt giam. Đến tháng 4-2023 được thả về Việt Nam.
Tháng 10 và tháng 12-2023, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Kiên Giang khởi tố, bắt tạm giam Luyến, Dũng, Tâm. Đến ngày 5-1, Nhựt bị khởi tố và bị cấm đi khỏi nơi cư trú.
Báo Pháp Luật TP.HCM cùng chung tay gỡ thẻ vàng IUU
Nhằm tuyên truyền cho ngư dân, thế hệ trẻ về lòng yêu nước, tình yêu biển, đảo, khơi dậy ý thức trách nhiệm của mọi công dân trong việc bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc; nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật khi đánh bắt trên biển; đồng thời động viên, hỗ trợ ngư dân bám biển làm kinh tế; từ đầu năm 2023, báo Pháp Luật TP.HCM đã tổ chức chương trình “Cùng ngư dân thắp sáng đèn trên biển”. Chương trình được tổ chức tại 28 tỉnh, thành có biển; năm 2023 chương trình đã đi qua chín tỉnh, thành.
Báo đã tổ chức các chương trình tọa đàm, nói chuyện chuyên đề và đáp lời ngư dân về chủ đề đánh bắt trên biển sao cho đúng pháp luật. Các chương trình nhằm giúp ngư dân nâng cao ý thức tuân thủ quy định của pháp luật khi đánh bắt trên biển, góp phần vào kế hoạch hành động gỡ thẻ vàng IUU đưa ngành thủy sản Việt Nam phát triển vững mạnh.