Theo thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), ung thư gan là một bệnh ác tính của gan do sự tăng sinh ồ ạt tế bào gan hoặc tế bào đường mật gây hoại tử và chèn ép trong gan.
Theo Tổ chức y tế thế giới (1988) ung thư gan là 1 trong 8 ung thư phổ biến nhất thế giới, ước chừng mỗi năm có thêm 250.000 ca mới mắc.
Chia sẻ trên website của Bệnh viện K, BS Hà Hải Nam, Phó Trưởng khoa Ngoại bụng 1 – Bệnh viện K, cho biết ung thư gan gồm 2 thể là nguyên phát và thứ phát. Thể thứ phát do các tế bào ung thư ở bộ phận khác di căn vào gan gây ra các khối u. Thể nguyên phát là bệnh lý ác tính của gan xảy ra khi tế bào bình thường của gan trở nên đột biến về hình thái và chức năng.
 |
Nguồn: Website Bệnh viện K |
Những người có nguy cơ cao cần tầm soát ung thư gan bao gồm:
Người mắc bệnh về gan, người có tiền sử gia đình mắc ung thư gan
Những người mắc bệnh viêm gan virus B, C, xơ gan, gan nhiễm mỡ …hoặc trong gia đình có người mắc ung thư gan rất cần được tầm soát. Nếu không may mắc viêm gan B, C thể hoạt động cần điều trị sớm để tránh nguy cơ biến chứng thành ung thư gan. Lý do là virus viêm gan B và viêm gan C là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư tế bào gan nguyên phát.
Các bệnh viêm gan do nguyên nhân tự miễn, có thể đi kèm các bệnh tự miễn khác như đái tháo đường typ 1, Basedow, viêm khớp dạng thấp, Lupus ban đỏ... cần điều trị các bệnh tự miễn để tránh biến chứng sang gan về sau. Những người chưa tiêm vaccine phòng virus viêm gan B nên tiêm càng sớm càng tốt.
Người béo phì, tiểu đường
Gần đây, tỉ lệ người mắc bệnh tiểu đường, béo phì kèm ung thư gan trên thế giới đã gia tăng đáng kể. Đường máu và mỡ máu cao sẽ được tích tụ tại gan, dẫn đến tổn thương thoái hoá các tế bào gan và làm xơ gan, tăng nguy cơ ung thư gan.
Uống nhiều đồ uống có cồn
Rượu, bia có khả năng thúc đẩy gen sinh ung thư phát triển nhanh, dẫn đến ung thư sớm. Ngoài ra, rượu còn gây tổn thương các tế bào gan, khi uống quá nhiều rượu, chức năng thải độc của gan sẽ bị quá tải. Lúc này, các tế bào gan bị tổn thương trầm trọng, hình thành nên các mô sẹo, xơ, từ đó hình thành các bè gan xơ và ung thư gan.
Thường ăn thực phẩm nấm mốc
Aflatoxin trong nấm mốc là độc tố gây ung thư gan mạnh nhất hiện nay. Aflatoxin gây ung thư gan bằng cách gây đột biến ở gen p53. Nấm mốc thường xuất hiện ở những thực phẩm bảo quản, lưu trữ trong môi trường nóng, ẩm như gạo, lạc (đậu phộng), đậu tương (đậu nành), lúa mì, ngô (bắp)…
Hay ăn thịt tươi sống nhiễm sán
Thực phẩm tươi sống không được chế biến kỹ như gỏi thường chứa nhiều loại sán (sán lá gan lớn, sán lá gan nhỏ…). Trong đó, có những loại sán khi xâm nhập vào cơ thể sẽ phá hủy gan, gây ung thư gan.
Lạm dụng thuốc, hóa chất
Một số thuốc, hóa chất nếu sử dụng hay tiếp xúc trong thời gian dài có thể gây tổn thương cho gan và dẫn tới ung thư gan như: thorotrast (trước đây được sử dụng cho chẩn đoán hình ảnh), vinyl chloride (sử dụng trong công nghiệp nhựa) v.v…
Dùng nhiều chất kích thích
Các chất kích thích như thuốc lá, café nếu sử dụng với hàm lượng nhiều, trong thời gian dài có thể gây nên các bệnh về gan, trong đó có ung thư gan.
Cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện ung thư gan là khám sức khỏe định kỳ siêu âm gan 6 tháng/lần, nhất là người có yếu tố nguy cơ cao như xơ gan, viêm gan mạn tính do rượu, viêm gan virus B, C... Ngoài ra, nên tiêm đầy đủ vaccine phòng viêm gan B, tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại dễ làm tổn thương gan để giảm nguy cơ mắc bệnh.
Khi nghi ngờ mắc ung thư gan, nên đến bệnh viện khám. Bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm máu, thăm chụp cắt lớp, sinh thiết gan… để đưa ra kết luận chính xác.
