Cha mẹ tôi mất, để lại căn nhà nhưng không làm di chúc. Căn nhà do em trai tôi đang quản lý và sử dụng. Mới đây, tôi có yêu cầu chia tài sản thừa kế là căn nhà trên nhưng em tôi không đồng ý nên tôi đã gửi đơn kiện ra tòa và đã đóng tạm ứng án phí. Trong lúc tòa đang thụ lý vụ kiện thì anh em tôi đã thống nhất việc chia tài sản.
Cho tôi hỏi trường hợp tôi rút đơn khởi kiện thì có được nhận lại tạm ứng án phí không? Anh em tôi có quyền tự phân chia tài sản không?
Bạn đọc Nguyễn An (Long An)
Luật sư Trịnh Ngọc Hoàn Vũ, Đoàn Luật sư TP.HCM, trả lời: Cha mẹ bạn không để lại di chúc để định đoạt tài sản là căn nhà nên thừa kế theo pháp luật được áp dụng tại Điều 650 BLDS.
Người thừa kế theo pháp luật được quy định tại Điều 651 BLDS như sau: Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự hàng thừa kế thứ nhất gồm vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết; những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
Bạn đã đóng tạm ứng án phí nên trong trường hợp này, tòa án đã thụ lý vụ án của bạn. Do đó, nếu bạn rút đơn khởi kiện thì tòa án sẽ ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 217 BLTTDS 2015.
Bạn sẽ được nhận lại toàn bộ tiền tạm ứng án phí sau khi quyết định đình chỉ vụ án dân sự có hiệu lực pháp luật theo quy định tại khoản 3 Điều 218 BLTTDS.
Ngoài ra, bạn có quyền tự thỏa thuận phân chia di sản thừa kế nhưng phải thực hiện thủ tục khai nhận và phân chia di sản thừa kế theo quy định của pháp luật về dân sự. Thủ tục này được lập tại phòng công chứng hoặc văn phòng công chứng trong phạm vi tỉnh, thành nơi tọa lạc bất động sản theo quy định của Luật Công chứng.
Sau đó, bạn cần đăng ký thay đổi tên chủ sử dụng, sở hữu (đăng bộ) nhà đất nêu trên tại chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai nơi tọa lạc căn nhà.