Theo số liệu thống kê, ung thư phổi đứng thứ 2 về tỉ lệ mắc mới và là nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất trong số các bệnh ung thư trên toàn thế giới.
Tại Việt Nam, tỉ lệ mắc ung thư phổi và ung thư gan chiếm tỉ lệ cao nhất với gần 15%. Nếu tầm soát, phát hiện các triệu chứng của bệnh ngay từ giai đoạn đầu thì sẽ giúp làm tăng cơ hội sống sót cho người bệnh.
Các dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi:
Ho dai dẳng kéo dài: Ho có thể là do bị cảm lạnh hoặc nhiễm trùng đường hô hấp, thường hết sau 1 - 2 tuần, nhưng nếu ho kéo dài lâu ngày không khỏi thì không loại trừ khả năng người đó mắc ung thư phổi. Cần đi kiểm tra phổi càng sớm càng tốt bằng cách chụp X-quang kết hợp với những xét nghiệm khác để xác định nguyên nhân gây ho.
Đau tức ngực: Ngoài triệu chứng đau ở vùng ngực, còn có thể bị đau ở lưng hoặc vai, đau liên tục, âm ỉ hoặc thỉnh thoảng mới đau một vùng nào đó hay lan tỏa trên toàn bộ khoang ngực.
Đau ngực trong ung thư phổi có thể là do khối u xâm lấn rộng hoặc đã di căn hạch gây chèn ép các cơ quan trong khoang ngực.
Khàn tiếng trên 2 tuần: Ung thư phổi có thể làm giọng trở nên trầm hoặc khàn hơn so với trước đó. Khàn tiếng cũng là dấu hiệu của một đợt cảm lạnh thông thường nhưng sẽ dần biến mất sau thời gian ngắn. Nếu khàn tiếng trên 2 tuần là dấu hiệu cảnh báo bất thường.
Trong ung thư phổi, nguyên nhân khàn tiếng là do khối u ác tính đã chèn vào dây thần kinh thanh quản quặt ngược, làm biến đổi giọng của người bệnh.
Ho ra máu: Người bị ho mạn tính (nhất là ở người hút thuốc lá) xuất hiện dấu hiệu ho dai dẳng hơn, ho ra nhiều chất nhầy và ho ra máu thì rất có thể đây là một trong số các dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi.
Thở khò khè: Phần lớn những trường hợp bị thở khò khè đều là những trường hợp lành tính do viêm hoặc tắc nghẽn đường thở và không khó để điều trị. Nhưng khi có khối u cũng gây phản ứng viêm, tắc từ đó có thể khiến người bệnh thở khò khè.
Khó thở: Phổi có khối u có thể làm giảm thể tích thông khí dẫn đến khó thở. Nếu cảm thấy khó thở bất thường, nhất là sau khi leo cầu thang hoặc làm những công việc mà trước đây thực hiện được rất dễ dàng thì hãy lưu ý.
Giảm cân không rõ nguyên nhân: Nếu cân nặng giảm sút nhiều (4 - 5kg trở lên trong 1-2 tháng) mà không rõ nguyên nhân thì đó chính là lúc cần đi khám để loại trừ.
Đau đầu: Khi khối u phổi chèn ép gây áp lực lên tĩnh mạch chủ trên thì sẽ gây ra hiện tượng đau nhức đầu khó chịu. Đây là tĩnh mạch lớn vận chuyển máu từ phần trên của cơ thể về tim, nay bị tắc lại, khiến máu ứ, sức ép sẽ khiến người bệnh đau đầu, nặng hơn là đau nửa đầu thường xuyên.
Ngoài ra, triệu chứng này cũng là một dấu hiệu cảnh báo các tế bào ung thư phổi đã di căn lên não.
Đau mỏi cơ: Khối u ở phổi to dần sẽ chiếm chèn vào những dây thần kinh ở lưng, ngực, vai, bụng và tay dẫn đến đau nhức. Ngoài ra, nó chèn cả vào tĩnh mạch dẫn tới viêm phù, sưng nề.
Đau vai, tay và các ngón tay: U đỉnh phổi sẽ có hiện tượng xâm lấn thành ngực và đám rối thần kinh cánh tay, gây đau cánh tay và đau vai kèm dị cảm da (hội chứng Pancoast).
Khi ung thư xâm lấn hệ thần kinh giao cảm, hội chứng Horner xuất hiện với triệu chứng sụp mi cùng bên tổn thương (sa mí mắt), đồng tử co lại, lõm mắt (mắt thụt vào trong hốc mắt) và không bài tiết mồ hôi ở phía mặt cùng bên tổn thương.
Vú to bất thường (nam giới): Do các tế bào ung thư kích thích tiết nội tiết tố một cách bất thường, khiến ngực của người nam giới phát triển như ở nữ giới.
Triệu chứng khác: Những dấu hiệu tiền ung thư gặp khoảng 10% bệnh nhân ung thư phổi: Như hiện tượng ngón tay hình dùi trống, rối loạn đông máu, các biểu hiện của da, thần kinh, nội tiết, thận và hệ cơ…
ThS-BS HÀ HẢI NAM, Phó Trưởng khoa Ngoại bụng I, Bệnh viện K
