Bài học từ vụ thắng kiện của đạo diễn Trương Nghệ Mưu

Trương Nghệ Mưu truyện" với nhiều tình tiết mà ông cho là bịa tạc và xúc phạm tới đời tư của ông.

Bài học từ vụ thắng kiện của đạo diễn Trương Nghệ Mưu ảnh 1

Trang bìa cuốn sách "Ấn tượng Trung Quốc: Trương Nghệ Mưu truyện" do NXB Hoa Hạ ấn hành. 

Cuốn sách kể về cuộc đời Trương Nghệ Mưu, trong đó hé lộ cho bạn đọc biết nguyên nhân chính dẫn tới sự đổ vỡ giữa ông và người vợ cũ có tên gọi Tiêu Hoa, cũng như việc trước khi tham gia một vai diễn trong bộ phim "Cao lương đỏ" của Trương Nghệ Mưu, diễn viên Củng Lợi đã có người yêu và vì bộ phim này mà cô và bạn trai nảy sinh mâu thuẫn. Cuốn sách được ấn hành vào tháng 8-2008, sau buổi khai mạc Thế vận hội Olympic Bắc Kinh nên càng gây chú ý trong công luận.

Sòng phẳng mà nói, phải tới mấy tháng sau khi cuốn sách được phát hành, ngồi tĩnh tâm đọc lại, Trương Nghệ Mưu mới thấy hết sự "nguy hại" của nó. Theo Đồng Khiết - luật sư đại diện cho quyền lợi của nhà đạo diễn tài ba - thì "Những điều viết trong cuốn sách này đã bôi nhọ uy tín của Trương Nghệ Mưu", rằng thì "Trương Nghệ Mưu chưa bao giờ đồng ý viết quyển sách đó". Cũng theo vị luật sư này cho biết, để làm nên cuốn sách, tác giả Hoàng Hiểu Dương đã nhặt nhạnh tài liệu từ các bài viết trên mạng, trong đó đa phần là "không đúng sự thật". Ông này còn cho biết, đến chữ ký của Trương Nghệ Mưu ở bìa cuốn sách cũng là…giả.

Thoạt đầu, đạo diễn Trương Nghệ Mưu chỉ yêu cầu đơn vị xuất bản phải ngừng việc phát hành, tái bản, đồng thời "khắc phục hậu quả" bằng việc thu hồi số sách đã được tung ra thị trường và công khai xin lỗi ông trên phương tiện thông tin đại chúng. Song phía đơn vị xuất bản lại có thái độ khá…rắn.

Theo đại diện NXB Hoa Hạ thì mặc dù cuốn sách in ra chưa được sự đồng ý của Trương Nghệ Mưu, song một khi đã là người của công chúng thì việc cho in những câu chuyện truyền miệng về họ "không cần phải có bản quyền". Người này còn tỏ ra ngạc nhiên trước thông tin Trương Nghệ Mưu đâm đơn khởi kiện NXB của mình: "Trước đây 2 tháng, ông ấy còn đích thân đi mua vài quyển "Trương Nghệ Mưu truyện" cơ mà. Thậm chí ông ấy còn gửi cho bạn bè ở Vân Nam cùng đọc. Ông ấy còn khen ngợi quyển sách viết hay. Sao bây giờ ông ấy lại kiện chúng tôi chứ?". Và bà này nói mạnh: "Kiện chúng tôi cũng không sợ. Nội dung cuốn sách không đúng sự thật thì tác giả phải chịu chứ đâu phải chúng tôi!".

Tòa án nhân dân Bắc Kinh bắt đầu thụ lý vụ kiện từ ngày 5-1-2009. Trong thời gian đó, toàn bộ số lượng sách chưa tiêu thụ hết đã bị rút khỏi các cửa hàng. Mặc dù tác giả Hoàng Hiểu Dương luôn miệng khẳng định tất cả những gì được nêu trong cuốn sách đều là lời "tự thuật" của nhân vật chính - tức đạo diễn Trương Nghệ Mưu, song trong quá trình điều tra, tác giả này đã không đưa ra được những chứng cứ nhằm bảo vệ cho lý lẽ của mình.

Về phía các luật sư của Văn phòng Luật sư TP Bắc Kinh, họ cũng cho rằng cuốn sách nói tới trên, vì đề cập đến cuộc sống riêng tư của một người nổi tiếng nên nhất định khi xuất bản, phải được sự đồng ý của nhân vật. Trong thực tế, sau khi cuốn sách được ấn hành, ở Trung quốc đã dấy lên cuộc tranh luận xung quanh vấn đề "con người Trương Nghệ Mưu" và như vậy, rõ ràng nó đã xâm phạm quyền riêng tư của ông. 

Với quan điểm trên, sau gần một năm thụ lý vụ việc, ngày 8-12 vừa qua, Tòa án nhân dân Bắc Kinh đã ra phán quyết, buộc tác giả Hoàng Hiểu Dương và NXB Hoa Hạ phải công khai xin lỗi đạo diễn Trương Nghệ Mưu, đồng thời đền bù những "tổn thất về tinh thần" mà họ gây ra cho ông với số tiền lên đến 450.000 nhân dân tệ (tương đương 1,2 tỉ đồng Việt Nam). Có thể nói, từ vụ thắng kiện của Trương Nghệ Mưu, giới xuất bản ở Trung Quốc cũng như một số nước có nền pháp lý tương đồng hẳn sẽ rút ra được những bài học bổ ích cho mình.

 
Theo Trịnh Duy Mạnh (Văn nghệ Công an)

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm