Dự án xử lý nước thải Yên Xá là công trình quy mô lớn nhất, là giải pháp mang tính cấp bách về môi trường của Hà Nội. Nếu hoàn tất trong năm 2025 như kế hoạch, công trình này sẽ thu gom, xử lý được nước thải một khu vực rộng lớn gồm các quận Ba Đình, Cầu Giấy, Thanh Xuân, Đống Đa, Hoàng Mai, Hà Đông và huyện Thanh Trì.
Tuy vậy, dự án với mức đầu tư hơn 16.000 tỷ đồng này đang có nguy cơ lớn chậm tiến độ, đến mức Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng, sáng nay 28-2, phải xuống thực địa kiểm tra, đôn đốc.
Báo cáo tại khu vực nhà máy xử lý nước thải, xã Thịnh Liệt, huyện Thanh Trì, Ban Quản lý dự án công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội cho biết, đến nay phần công trình nhà máy xử lý nước thải đã cơ bản hoàn thành. Dự kiến trong quý II này sẽ vận hành thử nghiệm.
Nhà máy có công suất thiết kế rất lớn, với năng lực xử lý môi trường 270.000 m3 nước thải/ngày. Tuy nhiên, tồn tại lớn nhất là tiến độ các hạng mục thu gom nước thải dẫn về nhà máy.
Hệ thống này gồm tuyến cống ngầm dọc sông Tô Lịch, dài hơn 21km, đã được đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành 90% khối lượng. Nhưng hai tuyến cống ngầm khác, dọc sông Lừ, dài hơn 7km, mới hoàn thành 10% khối lượng, và hệ thống cống khu vực Hà Đông mới đạt 16% khối lượng.
Hai tuyến cống ngầm tiến độ ỳ ạch này thuộc về gói thầu số 3, số 4. Và như Phó Chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Trọng Đông lo ngại, nếu không đẩy nhanh tiến độ thì ngay cả khi nhà máy xử lý nước thải Yên Xá hoàn thành thì cũng không có đủ nước thải để xử lý, và như thế một công trình lớn với vốn đầu tư lớn của Hà Nội sẽ không phát huy hiệu quả.
Kết luận buổi làm việc, Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh môi trường là vấn đề lớn của thành phố. Mục tiêu đặt ra đến năm 2025, Thủ đô phải nâng tỷ lệ xử lý nước thải đô thị từ 28,8% hiện nay lên 50-55%.
Giải pháp chính là hệ thống xử lý nước thải Yên Xá. “Chỉ khi hệ thống này hoàn thành, 50% lượng nước thải của thành phố sẽ được xử lý”, ông Dũng lưu ý.
Xác định tồn tại của yếu của dự án hiện nay chủ yếu liên quan đến gói thầu hệ thống gom nước thải sông Lừ(số 3) và gói thầu hệ thống cống khu vực Hà Đông (số 4), Bí thư Hà Nội yêu cầu chủ đầu kiên quyết chấm dứt hợp đồng với nhà thầu gói số 3, đồng thời sớm lựa chọn nhà thầu mới đủ năng lực. Với gói thầu số 4, cần áp lực để đẩy nhanh tiến độ thi công, đảm bảo hoàn thành trong năm 2025.
Không chỉ xử lý nước thải, hệ thống xử lý nước thải Yên Xá còn có ý nghĩa rất lớn về giải quyết vấn đề môi trường đô thị của Hà Nội. Bởi việc hình thành hệ thống cống ngầm thu gom nước thải sẽ giúp giảm áp lực lên hệ thống sông Tô Lịch, sông Lừ, sông Sét, qua đó làm sạch các con sông này. Gần một triệu dân trong phạm vi sáu quận nội thành và huyện Thanh Trì sẽ hưởng lợi từ đại dự án môi trường.
Vì vậy, Bí thư Đinh Tiến Dũng lưu ý các đơn vị liên quan là sau khi dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá hoàn thành, cần nghiên cứu phương án bổ sung nước để làm sống lại các dòng sông của Thủ đô.