Trong hai ngày 14 và 15-9, Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam đã phối hợp với Văn phòng Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế tổ chức tập huấn và đi thực tế về việc sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ tại TP.HCM. Các học viên tham dự là tình nguyện viên chữ thập đỏ đang hoạt động tại quận, huyện và bệnh viện.
Xưa nay vẫn nghĩ của ngành y tế
Tham gia tập huấn, anh PTN, nhân viên phòng Công tác xã hội BV A. (quận 5), thừa nhận ngành y có biểu tượng riêng là con rắn quấn quanh chén thuốc nhưng vẫn thường hay sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ mặc dù hoạt động có thu phí, không hề miễn phí như hoạt động của chữ thập đỏ.
Hiện tại, bệnh viện nơi chính anh công tác vẫn đang sử dụng một số biểu tượng chữ thập đỏ trên xe cấp cứu hay hệ thống đèn ở phòng cấp cứu trong bệnh viện. Và việc này không chỉ là ngoại lệ ở bệnh viện của anh. “Ngay cả xe cấp cứu ra vô liên tục từ TP.HCM và các tỉnh chuyển lên, tôi cũng thường thấy biểu tượng này” - anh N. nói.
Thực tế tại các nhà thuốc, hầu hết đều có bán các sản phẩm như nước rửa vệ sinh, bông băng, thuốc sát trùng, khăn ướt, thực phẩm chức năng... và đều sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ trái phép hoặc có biến tấu ít nhiều, vi phạm quy định.
Khi nghe tuyên truyền họ cứ tưởng biểu tượng chữ thập đỏ là của ngành y tế, được phép sử dụng lâu nay. Tại phòng khám NH đường Nguyễn Chí Thanh (quận 5), nhóm tập huấn gặp trực tiếp chủ phòng khám và được người này thừa nhận biết sử dụng biểu tượng là sai, sắp tới sẽ điều chỉnh logo của phòng khám cho phù hợp hơn. Phỏng vấn một bệnh nhân tới khám, nhóm nhận được câu trả lời từ một bệnh nhân rằng biểu tượng chữ thập đỏ theo chị hiểu là trạm xá để người dân ra vô khám bệnh chứ không được phổ biến biểu tượng này là của riêng Hội Chữ thập đỏ.
Một sản phẩm tuy được cơ quan quản lý nhà nước cấp giấy phép nhưng có sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ là trái với quy định của Luật Hoạt động chữ thập đỏ. Ảnh: HL
Phi lợi nhuận nhưng không phối hợp cũng không được dùng
Ông Trần Văn Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ TP.HCM, cho biết các đơn vị đang sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ phần lớn không biết biểu tượng này của Hội Chữ thập đỏ và có những quy định cụ thể việc sử dụng biểu tượng theo Luật Hoạt động chữ thập đỏ.
Theo ông, dù ít dù nhiều trước khi sử dụng biểu tượng cũng nên tìm hiểu. Việc sử dụng sai kéo dài, thiếu chấn chỉnh nên khiến ngày càng có nhiều người sử dụng sai theo. Ngoài ra, cũng có những trường hợp thừa biết là của Hội Chữ thập đỏ nhưng vẫn dùng là không tôn trọng tổ chức hội. Cũng theo ông Tuấn, có những hoạt động nhân đạo, phi lợi nhuận nhưng phải đồng hành với Hội Chữ thập đỏ thì mới được sử dụng biểu tượng này. Biểu tượng chữ thập đỏ biểu hiện cho lòng nhân ái nhưng thường xuyên bị lợi dụng nên chấn chỉnh là việc cần thiết.
Ông Tuấn dẫn chứng mới đây, trên địa bàn quận 8 xảy ra vụ một nhóm người giả mạo Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam để đi quyên góp tiền từ các đơn vị tôn giáo. Việc lạm dụng dẫn đến hệ lụy tình nguyện viên chữ thập đỏ chân chính đi vận động sẽ bị từ chối. Ông Tuấn cho biết sắp tới sẽ tham mưu kiến nghị với Trung ương Hội đề xuất với Chính phủ có văn bản quản lý nhà nước về sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ đúng luật.
“Đã có nhiều văn bản từ Bộ Y tế triển khai quy định về việc sử dụng bảng hiệu, trang phục, phương tiện có liên quan đến biểu tượng chữ thập đỏ. Tuy nhiên, hiện một số bộ, ngành như Cục Sở hữu trí tuệ, Cục Quản lý thị trường vẫn còn chưa hiểu rõ quy định của Luật Hoạt động chữ thập đỏ nên vẫn cấp phép cho các cơ sở được sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ làm logo, bảng hiệu của đơn vị”.
Bà Trần Thu Hằng, Ủy viên Thường vụ Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, nói thêm.
| Các quy định về sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ tại Việt Nam 1. Các cơ sở y tế chỉ sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ khi tham gia các hoạt động chữ thập đỏ theo quy định tại Điều 2 của Luật Hoạt động chữ thập đỏ. 2. Tại các cơ sở y tế và khi tiến hành các hoạt động y tế ngoài các cơ sở y tế, không phải hoạt động chữ thập đỏ, các cơ sở y tế không được sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ. Ngày 30-11-2015, Bộ Y tế ban hành Thông tư số 45/2015/TT-BYT quy định về trang phục y tế. Tại khoản 3 Điều 3 của thông tư chỉ rõ “Trang phục y tế không được có biểu tượng chữ thập đỏ trái quy định của pháp luật về hoạt động chữ thập đỏ. ____________________________ Hội Chữ thập đỏ Cần Thơ năm 2016 đã ký kết với Sở Y tế không sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ nữa, có thể chuyển sang dấu thập xanh hay hình thức khác thì việc sử dụng biểu tượng chữ thập đỏ tùy tiện trên địa bàn tỉnh đã giảm hẳn. Bà Hằng thừa nhận trong luật có quy định cấm nhưng chưa có mức phạt cụ thể và đây là hạn chế. Cũng trong luật quy định biểu trưng chữ thập đỏ giúp người tổn thương hoàn toàn miễn phí, nhân đạo nhưng có người sử dụng để thu hút khách hàng đến với mình nhưng vẫn thu tiền, nếu cứ tiếp tục sử dụng sai thì ý nghĩa việc làm của Hội Chữ thập đỏ sẽ mất đi. |
