Một ngày sau khi Tòa Trọng tài thường trực ra phán quyết xử Trung Quốc thua trong vụ kiện của Philippines về tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở biển Đông, Trung Quốc công bố sách trắng về chính sách trên biển Đông. Trong đó Trung Quốc mô tả mọi thực thể trong biển Đông là “lãnh thổ vốn có” của mình, cáo buộc Philippines xâm chiếm bất hợp pháp.
Báo Wall Street Journal (Mỹ) nhận định lời lẽ này cho thấy Trung Quốc đang có bước thay đổi lớn trong chiến lược thôn tính biển Đông. Thay vì khăng khăng tuyên bố chủ quyền không thể tranh cãi trên toàn bộ các đảo và các vùng biển lân cận ở biển Đông như trước nay, giờ Trung Quốc lại tuyên bố chủ quyền các đảo, đá, bãi ở biển Đông.
Tàu hải cảnh Trung Quốc tại bãi cạn Scarborough vốn thuộc quyền kiểm soát của Philippines trước khi bị Trung Quốc chiếm năm 2012. (Ảnh: AP)
Trong sách trắng, Trung Quốc ngang ngược tuyên bố chủ quyền trên toàn bộ các quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa của Việt Nam cũng như hai cụm đảo, đá, bãi cạn nữa ở biển Đông.
Trung Quốc trắng trợn gom luôn các bãi cạn và bãi đá không có người ở - và dĩ nhiên không có các quyền hàng hải theo Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) gồm lãnh hải 12 hải lý và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý quanh đảo đó - gọi là các đảo của Trung Quốc trên biển Đông.
Sách trắng không đề cập đến “đường chín đoạn” tuy nhiên có nói tất cả đảo trên biển Đông thuộc tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc có đầy đủ các quyền hàng hải theo UNCLOS.
Wall Street Journal nhận định có thể chiến lược này sẽ được Trung Quốc sử dụng trong các cuộc thương lượng với Philippines cũng như các nước tranh chấp khác.