Chiều 2-6, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra về dự án Luật Căn cước. Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, dự luật dự kiến mở rộng đối tượng áp dụng so với Luật Căn cước công dân năm 2014.
Ngoài áp dụng đối với công dân Việt Nam, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thì còn áp dụng đối với người gốc Việt Nam đang sinh sống tại Việt Nam nhưng chưa xác định được quốc tịch.
CMND, CCCD, giấy tờ pháp lý…còn thời hạn vẫn dùng
Về nội dung thể hiện trên thẻ căn cước, dự thảo dự kiến lược bỏ thông tin vân tay; sửa đổi quy định về thông tin số thẻ căn cước, dòng chữ “căn cước công dân”, quê quán, nơi thường trú, chữ ký của người cấp thẻ thành số định danh cá nhân, dòng chữ “thẻ căn cước”, nơi đăng ký khai sinh, nơi cư trú...
“Việc thay đổi, cải tiến như trên để tạo thuận lợi hơn cho người dân trong quá trình sử dụng thẻ căn cước, hạn chế việc phải cấp đổi thẻ căn cước và bảo đảm tính riêng tư của người dân. Các thông tin căn cước của người dân cơ bản sẽ được lưu trữ, khai thác, sử dụng thông qua chíp điện tử trên thẻ căn cước”, tờ trình của Chính phủ thể hiện.
Đặc biệt, đối với những thẻ căn cước công dân (CCCD) đã cấp thì vẫn còn nguyên giá trị sử dụng, không bị tác động bởi quy định này.
 |
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trình bày dự Luật Căn cước. Ảnh: QH |
Dự thảo luật có bổ sung quy định về quản lý, cấp thẻ căn cước cho người dưới 14 tuổi và cấp giấy chứng nhận căn cước cho người gốc Việt Nam để bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của họ và phục vụ công tác quản lý nhà nước; phát huy giá trị, tiện ích của thẻ căn cước trong hoạt động của Chính phủ số, xã hội số.
Tuy nhiên, việc cấp thẻ cho người dưới 14 tuổi sẽ thực hiện theo nhu cầu, còn đối với người từ đủ 14 tuổi trở lên là bắt buộc.
Dự thảo luật quy định chuyển tiếp theo hướng CCCD đã được cấp trước ngày luật này có hiệu lực thi hành vẫn có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được ghi trong thẻ. Khi người dân có yêu cầu thì được đổi sang thẻ căn cước.
Chứng minh nhân dân (CMND) còn thời hạn sử dụng đã được cấp trước ngày luật này có hiệu lực thi hành thì được sử dụng đến hết ngày 31-12-2024. Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ CMND, CCCD vẫn nguyên hiệu lực pháp luật. Thẻ CCCD quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật trước ngày luật này có hiệu lực thi hành có giá trị như thẻ căn cước được quy định tại luật này.
Cơ quan quản lý nhà nước không được quy định thủ tục riêng về thay đổi, điều chỉnh thông tin về CMND, thẻ CCCD trong giấy tờ đã cấp.
Cân nhắc cấp cho người dưới 14 tuổi
Thẩm tra dự án Luật Căn cước, Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, việc chỉnh lý tên gọi “Luật CCCD (sửa đổi)” thành “Luật Căn cước” nhằm bảo đảm tính bao quát, đầy đủ, phù hợp với phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của luật, phù hợp với yêu cầu quản lý và khai thác, sử dụng trong các giao dịch của người dân. Do vậy, cơ quan thẩm tra nhất trí tên gọi của dự thảo luật là Luật Căn cước.
Một số ý kiến đề nghị cân nhắc nội dung quy định về nơi đăng ký khai sinh và nơi cư trú để quy định bảo đảm thống nhất. Đồng thời, quy định cụ thể ngay trong dự thảo luật những “thông tin được lưu trữ trong bộ phận lưu trữ thông tin được mã hóa” để bảo đảm việc triển khai thi hành luật được rõ ràng.
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Lê Tấn Tới trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: QH |
Một số ý kiến đề nghị bổ sung trường thông tin “Nhóm máu” trên thẻ căn cước bảo đảm thuận tiện khi sử dụng trong một số trường hợp cấp bách.
Về người được cấp thẻ căn cước, Ủy ban Quốc phòng và An ninh cơ bản nhất trí quy định tại điều này nhằm phát huy việc khai thác, sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị cân nhắc quy định đối tượng cấp thẻ căn cước là người dưới 14 tuổi vì cho rằng, nhu cầu sử dụng thẻ căn cước của nhóm đối tượng này rất ít.
Ủy ban Quốc phòng và An ninh cơ bản nhất trí việc tích hợp một số thông tin về công dân vào thẻ căn cước nhằm góp phần giảm giấy tờ cho công dân, tạo thuận lợi cho cơ quan, tổ chức và công dân trong các giao dịch hành chính, dân sự, đi lại, cải cách thủ tục hành chính.
Đồng thời đề nghị việc tích hợp thông tin phải đi đôi với việc bảo đảm hạ tầng kỹ thuật và quản lý, sử dụng thông tin để bảo vệ quyền công dân, bí mật đời tư của công dân.
“Có ý kiến băn khoăn về việc tích hợp thông tin cá nhân vào thẻ căn cước trong trường hợp mất thẻ và chờ được cấp lại thì sẽ ảnh hưởng đến việc sử dụng các thông tin (cũng là các giấy tờ) đã được tích hợp trong thẻ căn cước, ảnh hưởng đến việc thực hiện quyền công dân”, tờ trình thẩm tra nêu.
Thông tin trong Cơ sở dữ liệu Căn cước (theo Dự luật Căn cước)
A: các thông tin từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư
1. Họ, chữ đệm và tên khai sinh.
2. Số định danh cá nhân.
3. Ngày, tháng, năm sinh.
4. Giới tính.
5. Nơi đăng ký khai sinh.
6. Quê quán.
7. Dân tộc.
8. Tôn giáo.
9. Quốc tịch.
10. Nhóm máu.
11. Số chứng minh nhân dân 09 số.
12. Ngày, tháng, năm cấp, nơi cấp, thời hạn sử dụng của thẻ căn cước, thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân đã được cấp.
13. Họ, chữ đệm và tên, số định danh cá nhân hoặc số chứng minh nhân dân 09 số, quốc tịch của cha, mẹ, vợ, chồng, con; người giám hộ, người được giám hộ.
14. Nơi thường trú.
15. Nơi tạm trú.
16. Nơi ở hiện tại.
17. Ngày, tháng, năm chết hoặc mất tích.
B. Các thông tin khác Dự luật Căn cước dự kiến quy định
1. Đặc điểm nhân dạng.
2. Thông tin sinh trắc học (ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt, ADN, giọng nói).
3. Họ, chữ đệm và tên gọi khác.
4. Nghề nghiệp (trừ lực lượng vũ trang nhân dân).
5. Trạng thái của căn cước điện tử (khóa, mở, mức độ của tài khoản).
