Thương quá! Sáng nay vừa nói chuyện với một cô bạn người Indonesia về trầm cảm sau sinh thì tối đọc báo thấy trường hợp mẹ và con bảy tháng tuổi tự tử thương tâm tại huyện Hàm Thuận Nam, Bình Thuận.
Trước đó, một phụ nữ mắc bệnh trầm cảm ở huyện Quốc Oai, Hà Nội cũng đã sát hại con trai năm tháng tuổi rồi nhảy xuống giếng vào trưa mùng 3 Tết.
Đau lòng là cả hai người mẹ trên đều đã thể hiện dấu hiệu trầm cảm rõ rệt nhưng người thân chủ quan. Người mẹ ở Bình Thuận trước khi giết con thì đã từng nói với anh trai rằng "nếu em có chết thì nhờ anh nuôi con giùm em". Nghe vậy mẹ và anh đã la rầy chị Hoài không nên suy nghĩ tiêu cực như vậy.
Người mẹ ở Hà Nội thì bác sĩ đã chẩn đoán chị bị trầm cảm và yêu cầu gia đình tách riêng hai mẹ con. Gia đình đã làm theo lời bác sĩ nhưng mùng 3 Tết vừa rồi chị về lại nhà thăm con, gia đình chủ quan để chị lén bồng cháu đi trong tích tắc đã sát hại con rồi nhảy xuống giếng tự tử.
Những cái chết thật đau lòng!...
Trường hợp cô bạn mình người Indonesia, cô ấy cảm thấy sự bất thường và đặc biệt cô ấy nhận thấy có xu hướng muốn bạo lực với con nên đã đi khám và được trị liệu tâm lý.
Ở các nước phát triển, sử dụng câu hỏi sàng lọc trầm cảm sau sinh là bắt buộc với mọi phụ nữ sau sinh. Các bác sĩ cũng được khuyến cáo hỏi mọi phụ nữ sau sinh về việc họ đã từng có ý định tự tử hay đã từng có ý định gây hại cho con chưa.
Việt Nam chưa thực hiện sàng lọc nên nhiều trường hợp bị bỏ qua. Gia đình cứ nghĩ phụ nữ buồn bực gia đình rồi nghĩ quẩn hoặc khi người mẹ có ý định gây hại cho con thì cả nhà, cả xã hội dồn vào lên án, trách cứ.
Hãy yêu cầu được khám sàng lọc trầm cảm khi chúng ta đi khám hoặc đưa người nhà đi khám sau sinh. Nếu vẫn không được khám, các chị em hãy tự mình đánh giá vậy.
Bảng sàng lọc này chỉ có 10 câu hỏi. Xin gửi kèm theo đây để mọi người tham khảo và sử dụng.
Khi tổng số điểm đánh giá của bạn nằm ở mức từ 10 đến 12 thì cần được đến các nhà chuyên môn để đánh giá cụ thể hơn và trị liệu. Nếu tổng số điểm > 12 là bạn đang bị trầm cảm nặng, cần được trị liệu ngay.
THANG ĐÁNH GIÁ TRẦM CẢM SAU SINH CỦA EDINBURGH
Trong vòng 7 ngày qua
(*) GĐ Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số (CCIHP)