Sáng 28-10, Quốc hội nghe và thảo luận tại hội trường về Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản (BĐS) và phát triển nhà ở xã hội (NOXH) giai đoạn năm 2015-2023.
Giá giao dịch BĐS chưa minh bạch
Phát biểu thảo luận tại hội trường, đại biểu (ĐB) Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông) cho biết giai đoạn 2015 - 2023, việc ban hành và tổ chức thực hiện chính sách pháp luật quản lý thị trường BĐS và phát triển NOXH đã tạo hành lang pháp lý vững chắc, làm nền tảng cho các địa phương ban hành các văn bản kịp thời, phù hợp.
Tuy nhiên, theo ĐB vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Cụ thể, một số quy định chưa mang tính đồng bộ, thống nhất giữa pháp luật kinh doanh BĐS và một số quy định có liên quan như pháp luật về đất đai, nhà ở… đã tạo nên một số vướng mắc trong xây dựng cơ chế cho địa phương cũng như thực tiễn áp dụng.
ĐB Dương Khắc Mai chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong thực tiễn thị trường BĐS hiện nay như giao dịch BĐS chưa được minh bạch, hiện tượng kê khai giá chuyển nhượng đất đai khi công chứng luôn thấp hơn nhiều so với giá trị thực tế trên thị trường...
Nhiều dự án có sử dụng đất tại địa phương phải thực hiện điều chỉnh quy hoạch đô thị, điều chỉnh quy hoạch kế hoạch sử dụng đất và làm nảy sinh các thủ tục phức tạp, mất nhiều thời gian, công sức của nhà đầu tư và chính quyền địa phương…
Chỉ ra nguyên nhân, ông cho rằng do tính dự báo thị trường BĐS, khả năng đánh giá, phân tích các quy định về BĐS nhà ở để tham mưu, cụ thể hoá chính sách của đội ngũ cán bộ tham mưu ở các cấp, ngành chưa toàn diện.
Cạnh đó, cơ cấu BĐS chưa phù hợp, chưa có quy định thống nhất về tỉ lệ trên một địa bàn thì quy hoạch bao nhiêu đất cho NOXH, căn hộ trung, cao cấp cho dịch vụ du lịch… Việc triển khai giám sát kê khai giá khi công chứng và giá giao dịch BĐS thực tế rất khó khăn. Vì hai bên mua - bán, tặng - cho đều thoả thuận từ trước, hai bên đều cùng hưởng lợi.
Điều tra việc tung tin, nâng giá bất động sản
Từ những vấn đề nêu trên, ĐB kiến nghị hai nhóm giải pháp. Một là nhóm nhiệm vụ giải pháp về thể chế, cơ chế. Ông Mai đề nghị rà soát các quy định của Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh BĐS 2023 để sửa đổi, hoàn thiện nếu có vấn đề chưa phù hợp.
Hai là, xây dựng hệ thống thông tin thị trường BĐS công khai, dễ tiếp cận để người dân nắm rõ giá đất cũng như các khu vực thuộc quy hoạch nhằm giảm thiểu tình trạng thổi giá, đầu cơ của các chủ đầu tư và môi giới BĐS.
“Cần giao cơ quan điều tra nhằm phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi thông tin không chính xác như đưa tin về khu vực đó sẽ được đầu tư du lịch, bến xe, bệnh viện… nhằm nâng giá giao dịch BĐS, đầu cơ kiếm lời, gây tác động tiêu cực tới hoạt động của thị trường BĐS” - ĐB kiến nghị.
Ba là kiến nghị Chính phủ quan tâm, chỉ đạo Bộ Xây dựng tham mưu ban hành cơ chế, chính sách để quản lý chặt chẽ các chủ đầu tư thực hiện dự án NOXH, tránh phát sinh các vấn đề chất lượng nhà không đảm bảo theo thiết kế, tự ý tăng giá bán NOXH so với giá được phê duyệt, chính sách vay vốn…
Đồng thời, phối hợp với các bộ, ngành đánh giá, rà soát các khó khăn, vướng mắc, nhất là liên quan tới các chính sách ưu đãi tín dụng trong quá trình thực hiện Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030.
"Trong Luật Nhà ở, Quốc hội đã giao công đoàn làm nhà ở cho công nhân, vậy nên chăng cũng tính toán giao việc xây nhà cho cán bộ, chiến sĩ cho lực lược vũ trang" - ĐB Dương Khắc Mai kiến nghị.
Phân tích thêm, ông nói lực lượng vũ trang có nguồn lực, có kỷ luật, trách nhiệm rất cao. Nếu giao lực lượng này thì công việc sẽ được thực hiện rất nhanh. Ví dụ ở làng Nủ vừa qua là một điển hình.
