Qua theo dõi tình hình hoạt động thanh toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhận thấy một số hiện tượng liên quan đến vấn đề an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán thời gian gần đây.
Cụ thể, kẻ gian mạo danh nhân viên ngân hàng gọi điện cho khách hàng với lý do hỗ trợ kiểm tra số dư và giao dịch của khách hàng.
Sau khi đọc tên khách hàng và 6 số đầu tiên của thẻ ATM, kẻ lừa đảo yêu cầu khách hàng đọc nốt dãy số còn lại trên thẻ để xác nhận khách hàng đúng là chủ thẻ.
Tiếp đó, chúng thông báo ngân hàng sẽ gửi tin nhắn cho khách hàng và yêu cầu khách đọc mã 6 số trong tin nhắn (thực chất là OTP để thực hiện giao dịch thanh toán trực tuyến). Nếu khách hàng làm theo yêu cầu thì sẽ mất tiền trong tài khoản thẻ.
Lại có thủ đoạn khác là đối tượng mạo danh công ty tài chính mời vay vốn, hướng dẫn cài đặt úng dụng trên điện thoại di động (như ứng dụng Auto Cash...) để giải ngân một khoản tiền “ảo”, hiển thị hợp đồng tín dụng với con dấu giả, chữ ký giả của người có thẩm quyền của công ty tài chính nhằm lừa đảo khách hàng chuyển khoản đặt cọc để chiếm đoạt.
Đáng chú ý là có kẻ gian còn chuyển vào tài khoản thanh toán của khách hàng một khoản tiền với nội dung cho vay. Sau đó, người này gọi điện cho khách hàng báo vừa chuyển nhầm và yêu cầu chuyển trả lại tiền (tài khoản nhận tiền lúc này khác với tài khoản đã chuyển nhầm). Thế nhưng, sau một thời gian, người chủ tài khoản chuyển nhầm sẽ đòi tiền khách hàng cùng với tiền lãi vay.
Thậm chí còn có trường hợp đối tượng mạo danh nhân viên nhà mạng liên hệ để hỗ trợ chuyển đổi sim 3G thành sim 4G qua điện thoại. Nếu khách hàng đồng ý, kẻ gian tiến hành hướng dẫn cách nhắn tin theo cú pháp của nhà mạng để chuyển đối.
Thực tế, đây là yêu cầu chuyển đối từ sim 3G (do khách hàng sử dụng) lên sim 4G của đối tượng lừa đảo. Khi hoàn tất theo các bước hướng dẫn thì cũng là lúc khách hàng mất quyền sử dụng điện thoại của chính mình.
Khi có được thông tin cá nhân và số điện thoại di động, đối tượng liên hệ nhà mạng với tư cách là chủ thuê bao di động để yêu cầu thay thế SIM với lý do bị mất thẻ SIM hoặc thẻ bị lỗi.
Nhà cung cấp dịch vụ di động hủy SIM hiện có và phát hành SIM mới. Trường hợp số điện thoại được khách hàng đăng ký sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử, thông tin giao dịch và nhận mã OTP thì sẽ mất tiền trên tài khoản.
Ngoài ra, còn hàng loạt thủ đoạn lừa đảo khác cũng được Ngân hàng Nhà nước cảnh báo như gửi tin nhắn mạo danh thương hiệu ngân hàng thông báo tài khoản khách hàng có dấu hiệu hoạt động bất thường và hướng dẫn khách xác nhận thông tin, thay đổi mật khẩu qua link giả mạo, mục đích đánh cắp tên truy cập, mật khẩu, mã OTP để chiếm đoạt tiền.
Do đó, để bảo đảm an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán, Ngân hàng Nhà nước đề nghị các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán chủ động nắm bắt, cập nhật phương thức, thủ đoạn tội phạm để kịp thời cảnh báo rủi ro cho khách hàng; cảnh giác trước những thủ đoạn tội phạm mới, bảo đảm an toàn tiền, tài sản của khách hàng.
Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cần tích cực nghiên cứu biện pháp phòng, chống các phương thức, thủ đoạn tội phạm có thể xảy ra để định hướng, hỗ trợ ngân hàng thành viên triển khai…