Từ năm 2017 trở đi, Bộ Kế hoạch và Đầu tư - mà trực tiếp là Tổng cục Thống kê - sẽ biên soạn và công bố số liệu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (GRDP).

Đó là nội dung chính của đề án “Đổi mới quy trình biên soạn số liệu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương”, vừa được Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phê duyệt.

Mục tiêu của đề án là xây dựng và đưa vào áp dụng quy trình biên soạn GRDP trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo chuẩn mực, thông lệ quốc tế và phù hợp với thực tiễn Việt Nam...

Theo đề án, tới đây sẽ đổi mới quy trình biên soạn GRDP liên quan đến nhiều nội dung, từ việc chấp hành nghiêm túc Luật Thống kê và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan trong thu thập, tới việc áp dụng thống nhất phương pháp chuyên môn nghiệp vụ của người làm công tác thống kê.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư - Tổng cục Thống kê trực tiếp biên soạn và công bố số liệu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Đề án cũng sẽ xây dựng và chuẩn hóa đồng bộ hệ thống thông tin thống kê phục vụ biên soạn tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Cụ thể, hệ thống thông tin thống kê gồm 3 bộ phận cấu thành: thông tin thống kê đầu vào; thông tin thống kê trung gian như hệ số chi phí trung gian, hệ thống giá và chỉ số giá; thông tin về kết quả đầu ra.

Phương pháp và kỳ biên soạn các chỉ tiêu là những vấn đề cốt lõi trong nội dung đổi mới quy trình biên soạn GRDP. Số liệu GRDP sẽ được biên soạn theo phương pháp sản xuất với các chỉ tiêu chủ yếu: tổng giá trị GRDP theo giá hiện hành và giá so sánh; cơ cấu giá trị tăng thêm theo giá hiện hành; tốc độ tăng GRDP theo giá so sánh.

Về kỳ biên soạn và thời gian công bố GRDP, số liệu GRDP ước tính 6 tháng theo ngành kinh tế cấp 1 được công bố và phổ biến vào ngày 30/5 hàng năm; số liệu GRDP sơ bộ 6 tháng và ước tính cả năm theo ngành cấp 1 công bố và phổ biến vào ngày 30/11 hàng năm; số liệu GRDP sơ bộ cả năm theo ngành cấp 1 công bố và phổ biến vào 30/3 năm kế tiếp; số liệu GRDP chính thức cả năm theo ngành kinh tế cấp 2 và thành phần kinh tế công bố và phổ biến vào ngày 30/11 năm kế tiếp.

Đặc biệt, theo đề án trong năm 2015, các địa phương tiếp tục tính toán, công bố và sử dụng số liệu GRDP theo quy trình hiện hành để đảm bảo tính thống nhất với các năm trước trong việc đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015 đã được các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thông qua.

Năm 2016, Bộ Kế hoạch và Đầu tư - Tổng cục Thống kê chủ trì, phối hợp với các cục thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương biên soạn và công bố số liệu GRDP.

Từ năm 2017 trở đi, Bộ Kế hoạch và Đầu tư - Tổng cục Thống kê biên soạn và công bố số liệu GRDP; các cục thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm thu thập thông tin đầu vào trên địa bàn, báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Theo Tổng cục Thống kê, hiện tổng cộng tổng sản phẩm trên địa bàn của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chênh lệch khá lớn (gấp 1,7 lần) so với số liệu tổng sản phẩm trong nước cả nước (GDP).

Sự chênh lệch ngày càng lớn giữa tổng GDP của toàn bộ nền kinh tế và tổng GRDP của địa phương làm giảm niềm tin của các đối tượng sử dụng thông tin thống kê nói chung, số liệu GDP nói riêng.

Việc giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư - Tổng cục Thống kê trực tiếp biên soạn và công bố GRDP trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được xem sẽ là giải pháp nhằm giảm tình trạng chênh lệch ngày càng lớn giữa GDP và GRDP.