“Ý tưởng dùng 1.000 tỉ đồng dùng đá granit lát toàn bộ vỉa hè trên địa bàn quận 1, TP.HCM có nhiều điểm chưa phù hợp. Trong giai đoạn phát triển đô thị nóng như hiện nay, hệ thống tuynen ngầm chưa hoàn thiện thì chỉ nên dùng các vật liệu thông thường”. TS-KTS Ngô Viết Nam Sơn đề xuất như trên sau bài viết “Không lấy 1.000 tỉ đồng tiền ngân sách làm vỉa hè” đăng trên Pháp Luật TP.HCMhôm 29-3.
Theo chuyên gia này, nhiều khu đô thị lớn trên thế giới, ở những nơi nào hạ tầng chưa ổn định thì họ không dùng những vật liệu đắt tiền lát vỉa hè.
Chưa ổn định, vỉa hè sẽ bị đào
TS-KTS Ngô Viết Nam Sơn đánh giá việc lát đá granit ở phố đi bộ Nguyễn Huệ chưa hẳn là tốt, vì có thể sau này ở đây sẽ phải đào lên làm lại.
“Ở quận 1 và nhiều nơi khác sẽ còn có nhiều công trình cao tầng được xây dựng, nhiều công trình hạ tầng kỹ thuật khác được nâng cấp. Khi đó, vỉa hè bị tác động sẽ phải đào lên, sửa chữa và điều này gây tốn kém. Cho dù việc xây dựng đã ổn định song hệ thống tuynen kỹ thuật ngầm (cáp viễn thông, điện lực, cấp thoát nước…) chưa có thì cũng chưa nên lát toàn bộ vỉa hè bằng đá granit. Lát đá granit cho vỉa hè sẽ không hiệu quả về kinh tế” - TS-KTS Sơn nói.
Vị kiến trúc sư cũng đề nghị xem lại về “quan điểm mỹ thuật” của ý tưởng này. Theo ông, ở các khu đô thị mới thì việc này có thể chấp nhận nhằm đảm bảo đồng bộ, hiện đại. Tuy nhiên, ở khu vực trung tâm TP là khu đô thị cũ, nơi này vốn dĩ trước đây lề đường chỉ là lề xi măng nên việc cần làm là giữ gìn bản sắc hiện hữu, không cần granit hóa toàn bộ. Ngoài ra, nhiều trung tâm đô thị hiện đại trên thế giới cũng chỉ lát vỉa hè bằng gạch tàu nhưng rất đẹp.
Vỉa hè bằng đá granit trên đường Lê Duẩn bị nứt vỡ, lại dễ gây trượt, té. Ảnh: PHƯỚC TĨNH
“Không nhất thiết phải là granit. Hơn nữa, vỉa hè là cái thứ yếu, sau cùng. Quan trọng trước là việc cấp điện, cấp thoát nước, đường sá… thật tốt. Nếu theo đúng nguyên tắc phát triển đô thị, trong giai đoạn phát triển nóng như hiện nay ở TP.HCM thì làm vỉa hè bằng xi măng đã là tốt rồi. Đến khi chúng ta hoàn thiện hệ thống tuynen ngầm, khi cần sửa chữa điện, nước, viễn thông thì đào vỉa hè. Lúc ấy mới tính tiếp, nếu không sẽ gây ra lãng phí” - TS-KTS Sơn đề nghị.
Không nên xài sang
TS-KTS Ngô Viết Nam Sơn không đồng tình với kế hoạch của quận 1 vì với thực tế hiện nay mà lột lên toàn bộ tuyến đường và làm lại thì không khác nào nghèo mà xài sang. “Trừ khi các đơn vị, công trình nào muốn chi tiền cá nhân của họ lát đá granit trước khu vực công trình, đơn vị họ thì TP.HCM hướng dẫn mẫu vỉa hè cho họ thực hiện. Dứt khoát không được lấy nguồn tiền từ ngân sách” - TS-KTS Sơn nói.
Vị chuyên gia này cho rằng 1.000 tỉ đồng không phải là con số nhỏ và dù không trả lãi thì cũng không phải là cho không. Ông đề nghị: “Thay vì granit hóa toàn bộ vỉa hè ở quận 1 thì dùng số tiền đó xây dựng nhiều công trình, thực hiện nhiều công việc an sinh, xã hội cấp bách sẽ ý nghĩa hơn. Ví dụ, kế hoạch mở rộng BV Phụ sản Hùng Vương thêm 400 giường nữa với giá thấp nhất khoảng 400-500 tỉ đồng nhưng không tìm đủ nguồn kinh phí thực hiện mà dùng cả ngàn tỉ đồng lát vỉa hè sẽ gây ra nhiều ý kiến không tốt”.
TS Nguyễn Hữu Nguyên, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Chính sách Quốc gia, ĐH KHXH&NV TP.HCM, thẳng thắn: “Đề xuất này như một người nghèo bỏ tiền ra mua áo vét mặc cho đẹp, trong khi chiếc áo sơ mi bên trong thì rách”.
Theo TS Nguyên, không ai phản đối mục tiêu làm sạch, làm đẹp. Vấn đề là tốn kém bao nhiêu để đạt được mục tiêu đó, đồng thời trong lúc nhu cầu của xã hội cần rất nhiều mục tiêu khác cấp bách hơn. “Vì vậy, dù đạt được mục đích “đồng bộ, hiện đại” nhưng chi cả 1.000 tỉ đồng đầu tư có hiệu quả không cũng cần phải xem lại. Nó cần được đặt trong bối cảnh chung, là đổ vào vỉa hè trước hay cái khác sẽ có lợi hơn. Mặt khác, quận 1 làm được thì các quận khác viện dẫn các lý do khác để “chạy theo” sẽ như thế nào?” - TS Nguyên băn khoăn.
“Vỉa hè hiện nay không đồng nhất, mỗi nơi một kiểu, thậm chí mỗi đoạn một kiểu nhưng nó không có vấn đề gì về mỹ quan nên không nhất thiết phải tốn kém một số tiền lớn để “granit hóa” toàn bộ”. Nếu tiền đầu tư không lấy từ ngân sách, không lấy từ tiền thuế của người dân mà do các doanh nghiệp đóng góp thì đáng hoan nghênh” - TS Nguyên đề nghị.
Lấy ý kiến chuyên gia khi “granit hóa vỉa hè” Quận 1 hạn chế tối đa dùng ngân sách đầu tư chỉnh trang đô thị. Ngân sách quận dành để chăm lo người nghèo, diện chính sách và chương trình nông thôn mới. Về kinh phí chỉnh trang toàn bộ vỉa hè ở quận, các doanh nghiệp gắn bó lâu năm trên địa bàn quận 1 đề xuất đóng góp kinh phí để quận thực hiện. Các doanh nghiệp ứng vốn, không lấy lãi và quận sẽ hoàn trả trong vòng 3-5 năm. Tiền trả từ nguồn tiền thu ngân sách vượt và tiền thu từ quảng cáo của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, đó mới chỉ là chủ trương của quận. Để thực hiện quận sẽ lập chi tiết cụ thể và xin ý kiến của UBND TP, ý kiến của các chuyên gia. Bà NGUYỄN THỊ THU HƯỜNG, Phó Chủ tịch UBND quận 1, Chưa hết lấn chiếm, đừng bàn đến lát Nhiều vỉa hè của nhiều tuyến đường bị lấn chiếm làm nơi buôn bán, kinh doanh, bít hết lối dành cho người đi bộ. Vì vậy việc lát đá granit thì những cá nhân, những người lấn chiếm đó hưởng lợi nhiều nhất. Theo tôi, việc trước mắt cần làm ngay là xử lý rốt ráo, dứt điểm nạn lấn chiếm vỉa hè tồn tại nhiều năm qua. Nếu chưa làm xong thì khoan bàn đến việc làm đẹp vỉa hè. Ông ĐỖ ANH BẢY, quận 1, TP.HCM Nên chọn gạch cho phép nước thấm Ở khu đô thị Phú Mỹ Hưng chỉ lát gạch thấm được nước nhưng vẫn rất đẹp, đồng bộ. Đây là kinh nghiệm đáng quan tâm. Theo quy hoạch, phát triển không gian ngầm ở khu vực trung tâm TP.HCM sẽ có nhiều khu thương mại, công trình ngầm. Việc thi công các công trình ngầm sẽ tác động đến vỉa hè. Như vậy, khi quận 1 đã lát granit toàn bộ thì khả năng đào xới lại cũng khó tránh khỏi. Ông NGUYỄN ANH TUẤN, quận 7, TP.HCM Đá granit trơn trượt, dễ té Đá granit trên phố đi bộ Nguyễn Huệ đã được làm tăng độ ma sát nhưng vẫn khiến nhiều người đi bộ và xe máy bị trơn trượt. Ngoài ra, nhiều tuyến đường chỉ lót gạch nhưng vẫn khang trang sạch sẽ. Cái chính là các cơ quan chức năng có giữ được mỹ quan đô thị hay không. Chứ không nhất thiết cứ lót đá granit phố xá mới khang trang, còn lót gạch thì không. Ông TRẦN QUỐC VIỆT, |