Ngày 14-7, nhóm chuyên gia của Tập đoàn RAND - tổ chức tư vấn quốc phòng cho Lầu Năm Góc - đã công bố một báo cáo nhận định ngành công nghiệp quốc phòng của Trung Quốc bị tụt hậu do nạn tham nhũng trong nước và quá “phụ thuộc vào hành vi đánh cắp tài sản trí tuệ”, tờ South China Morning Post đưa tin.
Hệ thống vũ khí Trung Quốc tụt hậu vài năm so với Mỹ
Báo cáo của RAND đã xác định Trung Quốc là “mối đe dọa rõ ràng” đối với Mỹ về việc đầu tư vào năng lực quân sự. Tuy nhiện, tổ chức này nhận định rằng phần lớn tiến bộ của họ là “kết quả của hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ, mua lại và liên doanh với nước ngoài”.
Đánh giá của RAND được đưa ra sau khi Lầu Năm Góc xem xét chính sách Trung Quốc của họ, trong lúc chính quyền của Tổng thống Joe Biden tăng tốc các nỗ lực ngăn chặn tình trạng công nghệ Mỹ được sử dụng để nâng cao năng lực quân sự của Trung Quốc.
Tiêm kích tàng hình J-20 của Trung Quốc. Ảnh: SCMP
RAND cho rằng Trung Quốc đã “thất bại trong việc thúc đẩy tự lực quân sự”, chỉ ra ba điểm yếu của quân đội Trung Quốc là chất bán dẫn cao cấp, tàu ngầm tàng hình và động cơ máy bay.
Các nhà nghiên cứu nhận định rằng việc Trung Quốc “phụ thuộc vào hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ” đã khiến các hệ thống vũ khí của họ tụt hậu "vài năm" so với quân đội Mỹ. Đồng thời, họ cũng chỉ ra những điểm tương đồng đáng chú ý giữa các tiêm kích tàng hình J-20 và J-31 của Trung Quốc và các tiêm kích tàng hình F-22 và F-35 của Mỹ.
Khi được về báo cáo của RAND, một đại diện của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington D.C. nói rằng Mỹ “chưa bao giờ đưa ra bất kỳ bằng chứng chắc chắn nào cho những cáo buộc lặp đi lặp lại về việc Trung Quốc đánh cắp tài sản trí tuệ”, và cho biết nước này đang “đẩy mạnh đổi mới khoa học công nghệ và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ”.
Năm 2016, Mỹ đã kết án tù một công dân Trung Quốc vì thu thập thông tin quân sự nhạy cảm, bao gồm dữ liệu liên quan đến tiêm kích F-22 và F-35 và vận tải cơ C-17.
Theo báo cáo của RAND, động cơ máy bay từ lâu đã trở thành một điểm nghẽn trong những tiến bộ quân sự của Trung Quốc.
Tiêm kích tàng hình J-20 của Trung Quốc dựa trên động cơ của Nga khiến nó không đủ sức mạnh. Mặc dù một vài trong số các tiêm kích J-20 sử dụng động cơ nội địa WS-10, nhưng việc phát triển động cơ hiệu suất cao cho những tiêm kích này đã bị trì hoãn do đại dịch COVID-19.
Các nhà nghiên cứu RAND viết: “Việc phát triển thành công một động cơ máy bay nội địa và sản xuất với số lượng lớn sẽ đánh dấu một bước ngoặt về năng lực của ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc”.
Trung Quốc “cam kết theo con đường phát triển hòa bình”
Đại diện đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ nói rằng Bắc Kinh “cam kết theo con đường phát triển hòa bình và thực hiện chính sách quốc phòng mang tính phòng thủ”.
“Mọi người đều hy vọng rằng Mỹ sẽ loại bỏ tâm lý và thành kiến Chiến tranh Lạnh, nhìn nhận sự phát triển quân sự của Trung Quốc một cách khách quan và hợp lý, đồng thời có những hành động cụ thể để đảm bảo sự phát triển lành mạnh và ổn định của quan hệ Mỹ - Trung, bao gồm cả quân sự” - vị đại diện nói thêm.
Báo cáo của RAND được đưa ra chỉ vài ngày sau khi chính quyền Biden liệt thêm một số công ty Trung Quốc vào danh sách đen vì cáo buộc có liên quan đến ngành công nghiệp quân sự của quốc gia này. Các công ty Mỹ không được phép bán các sản phẩm của mình cho các công ty Trung Quốc nằm trong danh sách đen nếu không có sự chấp thuận của chính phủ Mỹ.
Động thái này của Mỹ được cho là vẫn duy trì áp lực lên Trung Quốc. Ông Biden đã ví cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc như một “trận chiến để giành chiến thắng thế kỷ”.
Trong báo cáo của RAND, các nhà nghiên cứu cũng cho rằng những thiếu sót về quốc phòng của Trung Quốc là do tham nhũng và sự giám sát thiếu nghiêm ngặt đối với các nhà thầu quân sự.
“Các thanh tra viên thường là những người mới tốt nghiệp khóa đào tạo kỹ thuật cơ bản, khiến họ bị cản trở trong việc xem xét sự phát triển các công nghệ tiên tiến của các nhà thầu” - báo cáo viết.
Theo SCMP, vào năm 2019, một cố vấn quốc phòng nổi tiếng của Trung Quốc đã viết rằng việc quân đội Trung Quốc không thể tiêu diệt tận gốc nạn tham nhũng đã ngăn họ trở thành một lực lượng chiến đấu hiện đại.