Hội thảo “Đặc khu - Thể chế, chính sách và kỳ vọng thành công” vừa được tổ chức ngày 18-5 với những nội dung xoay quanh các giải pháp về thể chế, chính sách về các đặc khu. Từ khi Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc rục rịch thành đặc khu kinh tế, các chuyên gia xây dựng, thảo luận dự luật về các đặc khu này đã ví von: “Phải dọn tổ cho phượng hoàng”.
Phú Quốc đã thu hút được 16 tỉ đôla
Ông Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, nơi mà Vân Đồn đang lên cơn sốt đất cho hay: Khi lấy ý kiến về thành lập đặc khu thì 96% người dân nhất trí, còn lãnh đạo thì 100% đang mong chờ.
Ông Thành cũng cho hay đề án đặc khu kinh tế Vân Đồn đã giúp tỉnh này mời gọi được nhiều nhà đầu tư lớn, đón được những nhà đầu tư hàng đầu của Hoa Kỳ. Ông Thành kể có bốn câu hỏi của các nhà đầu tư làm lãnh đạo tỉnh này trăn trở suốt thời gian qua. Đó là những vấn đề về chủ trương của quốc gia về đặc khu; thể chế, cơ chế, chính sách và nền hành chính; thẩm quyền của tỉnh với các vấn đề đầu tư và hạ tầng giao thông, kết nối.
Ông Thành cho biết lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh không có đủ cơ sở trả lời nên các nhà đầu tư vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng. “Chúng tôi trăn trở suy nghĩ vì vấn đề này vượt thẩm quyền. Chúng tôi đã báo cáo Bộ Chính trị, Quốc hội và Chính phủ. Tuy vậy, hiện nay chúng tôi đã chuẩn bị các yếu tố để đảm bảo cho niềm tin vào sự phát triển của đặc khu Vân Đồn” - ông Thành nói.
Ông Đào Công Thiên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, nơi mà Bắc Vân Phong cũng đang tính trở thành đặc khu cho biết Bắc Vân Phong là vùng đất hoang sơ. Do vậy, ông Thiên cho rằng giai đoạn lập quy hoạch rất quan trọng, quyết định kế sách cho lâu dài cho trăm năm. “Chúng tôi đề xuất quy hoạch chi tiết luôn, gắn với đặc thù. Còn các chính sách thế nào để Bắc Vân Phong phát triển được?” - ông đặt vấn đề. Theo ông, nhiều nhà đầu tư đã tới nhưng họ thấy hoang sơ nên còn ngần ngại nên vùng đất Bắc Vân Phong cần được Chính phủ đầu tư về hạ tầng.
Còn Phó Chủ tịch UBND huyện đảo Phú Quốc Huỳnh Quang Hưng cho biết các nhà đầu tư vào Phú Quốc vẫn gặp không ít khó khăn vì phải liên hệ với các sở, ngành của tỉnh. Tuy vậy Phú Quốc hiện vẫn thu hút được 278 dự án với tổng vốn 361.000 tỉ đồng, tương đương 16 tỉ USD.
“Kỳ vọng của nhà đầu tư vào Phú Quốc là giải quyết được nhiều vấn đề liên quan tới thủ tục hành chính” - ông Hưng nói và hy vọng luật đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt tới đây sẽ được Quốc hội thông qua, tạo hành lang pháp lý cho Phú Quốc phát triển.
Ông Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, đang phát biểu tại hội thảo. Ảnh: C.LUẬN
Casino không phải chỉ có cờ bạc, ma túy, mại dâm
TS Võ Trí Thành khi được hỏi về các đặc khu nói: “Đặc khu gắn với hai chữ “dám chơi và biết chơi”. Theo ông, dù khá muộn và có nhiều rủi ro, đầy thách thức nhưng Việt Nam phải dám đánh cược vào cuộc chơi này bởi đơn giản cần đột phá thể chế, cải cách mở cửa.
TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, cho rằng thế giới làm nhiều đặc khu nhưng thành công cũng không nhiều. “Việt Nam làm tới khu công nghiệp, khu kinh tế thôi cũng vật vã lắm”. Theo ông Thiên, cố Thủ tướng Lý Quang Diệu của Singapore đã tạo ra một thể chế vượt trội và Singapore đã thành công. “Đó là bài học cho Việt Nam” - ông Thiên khuyến nghị.
Một trong những mấu chốt của dự luật về ba đặc khu là ưu đãi thuế. Tuy vậy, nhiều đại biểu cho rằng những ưu đãi về thuế chỉ chiếm 30%-40% quyết định của nhà đầu tư. TS Trần Du Lịch đặt vấn đề: “Vậy cái gì mới quyết định? Casino chăng? Việt Nam đang muốn mở casino. Vậy casino có đóng góp cho thành công của đặc khu không?”.
Ông Hà Tôn Vinh, người 30 năm kinh nghiệm làm việc tại khu vực châu Á, Thái Bình Dương, châu Âu… về lĩnh vực chiến lược kinh tế, doanh nghiệp, tài chính cho hay casino hiện không còn là mô hình 70 năm trước. “Nó là trung tâm giải trí trong cả một khu phức hợp. Las Vegas giờ là cả gia đình đi chơi. Casino mọi người cứ nghĩ gắn với ma túy, mại dâm nhưng không phải. Đó là khu giải trí” - ông Vinh nói.
Theo ông, Las Vegas đầu tiên chỉ là một trung tâm nhỏ nhưng hiện nay đã phát triển và doanh thu lên tới 22 tỉ USD. “Có chính sách tốt, thoáng, không có rủi ro thì các nhà đầu tư đến chứ không phải vì ưu đãi thuế mà họ đến. Có nơi chỉ cho 20-30 năm, thậm chí ít hơn. Các casino vẫn chỉ 3-5 năm là lấy lại vốn” - ông Vinh nói và cho hay doanh thu của Macau còn gấp bảy lần Las Vegas.
| Chủ động tạo “sân chơi mới” Các đặc khu được định hướng phát triển với hai mục tiêu chính. Hình thành ba khu vực tăng trưởng kinh tế cao có tác động lan tỏa tới khu vực và toàn bộ nền kinh tế, thu hút công nghệ cao với những ngành nghề, lĩnh vực cạnh tranh phù hợp xu thế phát triển của thế giới; nơi đáng sống và làm việc, nơi thịnh vượng về kinh tế song song với phát triển bền vững về môi trường, đảm bảo công bằng xã hội và nâng cao đời sống của người dân. Chủ động tạo ra một “sân chơi mới” với các thể chế, chính sách đặc biệt thuận lợi, vượt trội, cạnh tranh quốc tế cho phát triển khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phát triển (R&D); các ngành khoa học kỹ thuật, công nghệ mới 4.0; giáo dục, y tế chất lượng cao; dịch vụ du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, công nghiệp văn hóa; phát triển dịch vụ hậu cần cảng biển và sân bay; thương mại và tài chính quốc tế gắn với cảng biển. Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng |
