Công ty thắng kiện cục trưởng Cục Thuế

TAND TP Cần Thơ vừa xử sơ thẩm vụ kiện hành chính giữa Công ty CP Vật liệu xây dựng Motilen Cần Thơ (gọi tắt là Công ty Motilen) và cục trưởng Cục Thuế TP Cần Thơ. Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ kiện này là UBND TP Cần Thơ.

Bị truy thu tiền thuê đất hơn 800 triệu

Công ty Motilen là công ty cổ phần hóa từ Công ty Sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng số 2 (gọi tắt là Công ty số 2), được thành lập từ ngày 11-4-2007. Việc chuyển đổi này đã được chủ tịch UBND TP Cần Thơ phê duyệt bằng quyết định (QĐ) vào năm 2006.

Công ty cho rằng trong biên bản của Sở Tài chính, thời điểm cổ phần hóa không nói đến khoản tiền thuê đất nào phải nộp như Thông báo số 2536/2009 của Cục Thuế với số tiền hơn 350 triệu đồng.

Sau khi có tư cách pháp nhân, tháng 8-2007, Công ty Motilen ký hợp đồng thuê thửa đất hơn 8.000 m² tại số 241 đường 30-4 của UBND TP Cần Thơ, giá thuê hơn 711 triệu đồng/năm. Sau đó, công ty ký hợp đồng thuê đất khác thay thế hợp đồng ban đầu. Công ty Motilen cho rằng mình chỉ phải nộp tiền thuê đất cho Nhà nước kể từ ngày 1-1-2007 chứ không phải năm 2006.

Việc cục trưởng Cục Thuế TP Cần Thơ ban hành QĐ 3158/2019  cưỡng chế thi hành QĐ hành chính đối với Công ty Motilen là trái pháp luật vì công ty không có nghĩa vụ trả số tiền hơn 800 triệu đồng như thông báo của Cục Thuế.

Cho rằng Thông báo 2536/2009, QĐ 3158/2019 và QĐ 406/2020 (về giải quyết khiếu nại lần đầu) vi phạm nghiêm trọng pháp luật, làm ảnh hưởng lớn đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình nên Công ty Motilen khởi kiện yêu cầu tòa án hủy các QĐ và thông báo nêu trên.

đại diện của người bị kiện cho rằng Công ty Motilen phải có trách nhiệm nộp tiền thuê đất như các thông báo và QĐ nêu trên. Vị này đề nghị tòa bác yêu cầu khởi kiện của công ty, giữ nguyên các văn bản.

Tại tòa, đại diện cho UBND TP dẫn các quy định về chuyển đổi công ty nhà nước thành công ty cổ phần, sau khi cổ phần hóa phải kế thừa các quyền lợi và nghĩa vụ của công ty trước khi cổ phần hóa, gồm cả nợ thuế… Từ đó, đại diện UBND TP cho rằng Công ty Motilen có trách nhiệm kế thừa và thực hiện nghĩa vụ tài chính của Công ty số 2 theo quy định pháp luật.

Phần đất mà Công ty Motilen ký hợp đồng thuê liên quan đến vụ kiện. Ảnh: NHẪN NAM

Tòa tuyên hủy bốn văn bản

HĐXX nhận định việc cục trưởng Cục Thuế ban hành hai QĐ trên là xuất phát từ Thông báo 2536/2009 và Thông báo 12591/2019 nên tòa xem xét tính hợp pháp của cả hai thông báo này.

Công ty Motilen là công ty cổ phần hóa từ Công ty số 2 và có tư cách pháp nhân từ ngày 11-4-2007. Năm 2009, Cục Thuế ban hành thông báo truy thu tiền thuê đất của năm 2006.

Theo tòa, Cục Thuế ban hành Thông báo 2536 là đơn phương nâng giá tiền thuê đất năm 2006. Bởi vì trong giai đoạn từ năm 1999 đến ngày 31-12-2006, việc thuê đất của Công ty số 2 được quy định tại Hợp đồng thuê đất số 45/2000. Hợp đồng này quy định giá thuê đất là hơn 72 triệu đồng/năm và nếu cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thay đổi mục đích sử dụng, diện tích sử dụng, giá thuê đất thì các bên phải làm lại hợp đồng.

Tại phiên tòa, người bị kiện và người liên quan đã thừa nhận trong năm 2006, giữa UBND TP và Công ty số 2 không làm lại hợp đồng thay đổi giá thuê đất. Đến năm 2007, UBND TP ban hành QĐ thu hồi đất thuê không còn sử dụng của Công ty số 2. Sau đó các bên đã thanh lý Hợp đồng số 45.

Khi Công ty số 2 cổ phần hóa thành Công ty Motilen, có thay đổi diện tích thuê đất và ký với UBND TP hợp đồng thuê đất mới với giá thuê là hơn 700 triệu đồng. Do đó, theo tòa, giá thuê đất trong năm 2006 phải được tính theo Hợp đồng số 45 là hơn 72 triệu đồng/năm.

Đồng thời, người bị kiện thừa nhận Công ty số 2 đã nộp đủ tiền thuê đất vào năm 2006 theo giá thuê của Hợp đồng 45 nên không có cơ sở buộc Công ty Motilen nộp thêm tiền thuê đất của năm 2006.

Mặt khác, Thông báo 2536 truy thu tiền thuê đất năm 2006 nhưng lại vận dụng giá thuê đất theo hợp đồng ký vào năm 2007 mà không xem xét đến thỏa thuận trong hợp đồng thuê đất là không phù hợp.

Từ đó, tòa cho rằng việc người bị kiện ban hành Thông báo 2536 để truy thu tiền thuê đất là không đủ cơ sở nên cả Thông báo số 12591/2019, QĐ 3158 và QĐ 406 đều không có căn cứ. Theo tòa, yêu cầu khởi kiện của Công ty Motilen là có căn cứ nên chấp nhận toàn bộ, hủy cả hai QĐ và hai thông báo nêu trên.