Sàn thương mại điện tử (TMĐT) Shopee vừa gửi đi thông tin: Ngày 2-2-2024, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Phú Thọ đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt bị can để tạm giam đối với 4 đối tượng về hành vi sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản của Công ty THNN Shopee. Quyết định trên căn cứ theo quy định tại Điều 290 Bộ Luật Hình sự năm 2015.
Trục lợi từ hình thức đặt đơn ảo trên Shopee
Bốn đối tượng nêu trên gồm Lưu Thành Luân (sinh năm 1998 - Lào Cai), Tẩn Anh Hiệp (1998- Lào Cai), Lê Văn Hiếu (1984- Hà Nội) và Dương Văn Chính (1996- Bắc Ninh).
Theo hồ sơ, lợi dụng sàn Shopee thường xuyên cung cấp các đợt khuyến mãi, giảm giá dưới dạng các mã giảm giá (voucher) có giá trị cao cho người tiêu dùng, nhóm đối tượng đã thực hiện hành vi chiếm đoạt giá trị các mã giảm giá này thông qua hình thức kêu gọi đặt đơn ảo, có trả công cho người đặt đơn khi mua hàng trên Shopee.
Bằng thủ đoạn chính là đặt đơn hàng ảo trên Shopee, nhóm này tạo ra các giao dịch ảo với giá trị hàng chục tỉ đồng và thông qua đó tiến hành chiếm đoạt giá trị các mã giảm giá mà Shopee tài trợ cho những người mua hàng trên sàn TMĐT Shopee.
Các hội nhóm này hoạt động với thủ đoạn rất tinh vi, có sự cấu kết giữa người bán (Seller), người mua (Buyer), nhân viên giao nhận tại các công ty chuyển phát và các đối tác tiếp thị liên kết người bán (Seller Affiliate) có đăng ký mở tài khoản trên Sàn TMĐT Shopee.
7 bước đặt đơn ảo kiếm tiền bất chính hàng chục tỉ đồng
Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Phú Thọ đã mô tả lại quá trình lừa đảo được thực hiện như sau:
Bước 1: Các đối tượng này đăng ký gian hàng trên Shopee và tham gia vào chương trình Affilate Nhóm đối tượng lần lượt thực hiện các hành vi như:
Tự đăng ký gian hàng hoặc hợp tác với gian hàng có sẵn trên Shopee.
Đăng ký tham gia chương trình Affiliate và thiết lập gian hàng ảo đưa các thông tin của các mặt hàng lên gian hàng ảo- giống như gian hàng bình thường.
Bước 2: Tuyển thành viên đặt đơn Shopee hộ
Ở bước này các đối tượng lên mạng xã hội mời gọi, tuyển thành viên vào các nhóm đặt hộ đơn trên Zalo hoặc Facebook và có trả công hoặc nhờ người quen đặt hộ đơn hàng.
Bước 3: Tìm kiếm mã giảm giá Shopee
Sau khi đã tuyển, mời gọi được thành viên, đối tượng chủ mưu trong nhóm sẽ hướng dẫn thành viên cách tìm kiếm mã giảm giá trên ứng dụng Shopee, lựa chọn voucher muốn chiếm đoạt, canh thời gian mã giảm giá bắt đầu có hiệu lực.
Sau đó, người được thuê thực hiện đặt đơn ảo, thiết lập địa chỉ ảo bằng ám hiệu để nhận biết là đơn hàng ảo.
Bước 4: Yêu cầu đặt đơn trên Shopee
Khi đã đến thời điểm thích hợp, các thành viên đặt hộ sẽ tiến hành đạt đơn theo thông tin của đối tượng chủ mưu gửi trong nhóm.
Bước 5: Đóng gói hàng không đúng mô tả
Khi đơn hàng đã được đặt thành công, gian hàng tiến hành gói hàng, bên ngoài trông như một gói hàng bình thường nhưng bên trong lại rỗng ruột hoặc đặt các sản phẩm không có giá trị như tấm bìa, chai nước, bìa gỗ…
Bước 6: Cấu kết giao nhận hàng, gạch đơn và thanh toán
Giao hàng cũng tiến hành cấu kết với nhân viên vận chuyển hoặc lợi dụng lỗ hổng trong quá trình vận chuyển để thanh toán cho nhân viên vận chuyển ngay khi đưa hàng đến kho của đơn vị vận chuyển (gạch đơn).
Người mua đơn ảo ấn “đã nhận hàng” trên ứng dụng Shopee ngay lập tức sau khi gói hàng ảo đã giao thành công.
Bước 7: Chiếm đoạt tiền, hoa hồng và mã giảm giá từ Shopee
Người giao hàng (hay chính là nhóm đối tượng giả danh) lấy tiền hàng và giá trị mã giảm giá từ Shopee khi đơn hàng hoàn tất.
Theo cơ quan điều tra, quá trình điều tra xác định đây là hội nhóm tội phạm có hành vi lừa đảo với thủ đoạn mới, quy mô toàn quốc, hoạt động có tính chất chuyên nghiệp và tinh vi khi lợi dụng mạng viễn thông, phương tiện điện tử để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của sàn TMĐT.
Hành vi này trực tiếp gây thiệt hại cho sàn TMĐT Shopee, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người bán hàng, người mua hàng chân chính, ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của thị trường TMĐT tại Việt Nam.
Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao công an tỉnh Phú Thọ khuyến cáo: Người dân không nên tham gia các hội nhóm đặt đơn ảo trên Facebook, Zalo, Telegram hay các nền tảng mạng xã hội khác để tránh tiếp tay cho các nhóm tội phạm lừa đảo các sàn TMĐT; hoặc chính mình có thể trở thành nạn nhân bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua thủ đoạn làm nhiệm vụ việc nhẹ lương cao.
