Đề nghị tử hình ông Nguyễn Xuân Sơn

Ngày 14-9, sau hơn hai ngày tạm dừng xét xử, phiên xử Hà Văn Thắm và các đồng phạm bước sang phần tranh luận. Đại diện VKS đã đề nghị HĐXX tuyên phạt tử hình đối với cựu tổng giám đốc (TGĐ) OceanBank Nguyễn Xuân Sơn và tù chung thân đối với cựu chủ tịch HĐQT Hà Văn Thắm.

Theo đại diện VKSND TP Hà Nội, cơ quan được ủy quyền giữ quyền công tố tại phiên tòa, việc VKSND Tối cao truy tố Hà Văn Thắm và các đồng phạm về các tội danh theo cáo trạng là hoàn toàn có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Nguyễn Xuân Sơn “coi thường pháp luật”

Đại diện VKS cho rằng bị cáo Nguyễn Xuân Sơn là cán bộ của Tập đoàn Dầu khí PVN, trong quá trình được cử sang OceanBank làm TGĐ và cả sau khi về lại PVN làm phó TGĐ và chủ tịch HĐTV, bị cáo có trách nhiệm quản lý phần vốn góp của PVN tại OceanBank. Xuất phát từ động cơ vụ lợi cá nhân, bị cáo đã lợi dụng vị thế của PVN với tư cách là cổ đông chiến lược để yêu sách, chỉ đạo Hà Văn Thắm chi lãi ngoài cho các công ty thành viên của PVN. Bị cáo chiếm đoạt số tiền rất lớn, một phần chi cho mục đích cá nhân, phần khác chi cho các mối quan hệ thân hữu.

Hành vi của bị cáo gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho tài sản của Nhà nước, làm xấu hình ảnh của PVN - một tập đoàn kinh tế hàng đầu Việt Nam, gây bất bình, phẫn nộ trong dư luận và quần chúng nhân dân. Hành vi của bị cáo diễn ra một thời gian dài, gần như công khai. Quá trình điều tra và tại tòa, bị cáo quanh co chối tội, không thành khẩn khai báo nhằm trốn tránh trách nhiệm, thái độ coi thường pháp luật, thách thức giới hạn của pháp luật, cần xử lý nghiêm khắc để bảo đảm răn đe, phòng ngừa tội phạm.

Quá trình công tác, bị cáo Sơn có nhiều đóng góp cho ngành dầu khí, bản thân chưa có tiền án, tiền sự nhưng chừng đó chưa đủ, đề nghị cần có mức án nghiêm khắc đối với bị cáo. Từ đó VKS đề nghị tòa xử tử hình bị cáo Sơn.

Đối với bị cáo Hà Văn Thắm, xuất phát từ động cơ, lợi ích cá nhân, xuất phát từ áp lực PVN là cổ đông lớn đã chủ mưu khởi xướng việc chi lãi ngoài, gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn, gây ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của Nhà nước, đồng thời tiếp tay cho hành vi tham nhũng của bị cáo Sơn.

VKS cho rằng cần xử lý bị cáo Thắm một cách nghiêm khắc. Tuy nhiên, trong vai trò đồng phạm với Sơn, Thắm chỉ là người giúp sức, không trực tiếp chiếm đoạt nên có thể xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt...

Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn (trái) và bị cáo Hà Văn Thắm. Ảnh: THU NGUYỆT

“800 tỉ đồng của PVN không mất…”

Chiều 14-9, sau khi đại diện VKS phát biểu quan điểm luận tội, các luật sư (LS) đã lần lượt trình bày bài bào chữa cho các bị cáo.

Các LS đều bày tỏ sự không đồng tình với bản luận tội của VKS và cho rằng cần phải xem xét hoàn cảnh khi đó vì như hiện nay là đang hình sự hóa quan hệ kinh doanh ngân hàng (NH).

Bào chữa cho Nguyễn Xuân Sơn, LS Nguyễn Minh Tâm cho rằng bị cáo Sơn chỉ đại diện phần vốn 8% dự kiến góp vào OceanBank 20%. Thời điểm đó chưa có vốn, chỉ là tư cách dự bị. Khi có vốn thực thì Sơn không đại diện vốn nữa.

Không thể nào có chuyện Nguyễn Xuân Sơn đã rời OceanBank rồi vẫn có quyền hạn để chiếm đoạt tài sản. LS cho rằng không có căn cứ xác định bị cáo Sơn là chủ thể đặc biệt của hành vi tham ô tài sản. Bị cáo Sơn không làm gì mà khi đó Sơn là người giữ chức vụ khác ở PVN. Trong khi đó, Thắm đưa cho Sơn khoảng 246 tỉ đồng. Hơn nữa còn phải xem xét 49 tỉ đồng có phải của PVN không. Vốn điều lệ của PVN ở OceanBank 800 tỉ đồng không mất theo lời khai của Hà Văn Thắm. Phần lợi tức mới là của PVN, còn vốn đi vay để kinh doanh không phải của PVN.

“Tử hình vì một tội phạm chưa chứng minh được, với chúng tôi đó là một điều rất khó nói” - LS Tâm nói...

Chi lãi ngoài để cứu OceanBank?

Về chi lãi ngoài, LS Đào Hữu Đăng (bào chữa cho Hà Văn Thắm) cho rằng năm 2011 thống đốc NH Nhà nước (NN) ra Thông tư 02. Thông tư nêu rõ thời gian vừa qua có 29/30 NH chi lãi ngoài. Tại thời điểm đó, hầu hết các NH đều làm vậy. Tuy nhiên, đến nay chỉ OceanBank bị xử lý hình sự vì hành vi chi lãi ngoài cho đến giờ phút này. Phải chăng thiệt hại ở OceanBank là quá lớn, còn các NH khác thì không? LS cho rằng điều này không đúng với thực tế.

“Trong năm năm chi lãi ngoài, NHNN triệu tập các NH lớn chấn chỉnh hoạt động chi lãi ngoài không có tên OceanBank. Bản thân ông Hà Văn Thắm cùng các bị cáo không muốn làm trái. Đây không phải mong muốn mà là yêu cầu khách quan của hoàn cảnh. Sau khi có Thông tư 02, Hà Văn Thắm đã chỉ thị dừng chi lãi ngoài nghiêm túc.

Tuy nhiên, OceanBank là NH nhỏ, hành vi đơn lẻ của Thắm đã đi ngược xu thế chung, hậu quả một thời gian ngắn khách hàng ồ ạt rút tiền khiến OceanBank từ 10.000 tỉ đồng xuống còn hơn 5.000 tỉ đồng. Nhiều chi nhánh, ô tô khách hàng đỗ trước cửa rút tiền. Nhìn khách hàng ồ ạt rút tiền như rút ruột mình ra. Vậy mà cán bộ OceanBank bị truy cứu trách nhiệm hình sự” - LS Đăng nói.

LS Đăng nói ông chỉ mong Hà Văn Thắm và các bị cáo hưởng sự công bằng trước pháp luật. Bởi ngay Thông tư 02 và Chỉ thị 02 xác định mục đích là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Tất cả những việc kiểm soát này là mang tính hành chính, không có bất kỳ một dẫn chiếu nào quy định rằng tùy mức độ vi phạm nặng nhẹ mà có thể xử lý hành chính hoặc hình sự, từ quản lý hành chính sang hình sự.

Hôm nay (15-9), phiên tòa vẫn tiếp tục với phần tranh luận.