Sáng 14-9, phiên xử đại án xảy ra tại ngân hàng OceanBank tiếp tục với phần luận tội của VKS sau 2 ngày tạm nghỉ.
Theo đó, nhận định về hành vi lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt khoản tiền hơn 69 tỉ đồng thông qua công ty BSC của Nguyễn Xuân Sơn và các đồng phạm, theo VKS, cuối năm 2008, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam PVN ký thỏa thuận với OceanBank và trở thành cổ đông, đối tác chiến lược, góp 20% vốn điều lệ vào OceanBank. Nguyễn Xuân Sơn được PVN giới thiệu cử làm thành viên HĐQT kiêm chức vụ TGĐ OceanBank từ 1-1-2009 đến 15-11-2010.
Với mục đích và động cơ cá nhân, Nguyễn Xuân Sơn đã lạm dụng chức vụ quyền hạn được giao để đưa ra yêu cầu với Hà Văn Thắm về việc chi thêm tiền “chăm sóc khách hàng” ngoài lãi suất theo hợp đồng đối với tiền gửi của PVN và giao cho Sơn được toàn quyền quyết định.
Từ đó dẫn đến chủ trương thu thêm lãi suất vay tín dụng và chênh lệch tỷ giá dưới hình thức “thu phí” của khách hàng thông qua việc ký hợp đồng dịch vụ khống với công ty BSC (công ty sân sau của Hà Văn Thắm), thu được số tiền gần 69 tỉ đồng, cùng với số tiền 445 triệu đồng được lấy từ nguồn tiền BSC vay của Công ty VNT.
Nguyễn Xuân Sơn giữ vai trò chính, là người khởi xướng, đưa ra yêu cầu và cùng Hà Văn Thắm triển khai thực hiện việc “thu phí” và đã chiếm đoạt hơn 69 tỉ đồng. Nguyễn Xuân Sơn phải chịu trách nhiệm về toàn bộ số tiền đã nhận là hơn 69 tỉ đồng.
Với tư cách là Chủ tịch HĐQT OceanBank, Hà Văn Thắm đã chỉ đạo, triển khai tích cực chủ trương chăm sóc khách hàng của Nguyễn Xuân Sơn. Bị cáo Thắm là đồng phạm, với vai trò giúp sức tích cực.
Nguyễn Xuân Sơn giữ vai trò chính, bị cáo Thắm là đồng phạm, với vai trò giúp sức tích cực. Ảnh: Đ. MINH
Hành vi phạm tội cố ý làm trái quy định của ngân hàng nhà nước về quản lý kinh tế của Hà Văn Thắm và các đồng phạm gây hậu quả thiệt hại hơn 1.576 tỉ đồng. Kết quả điều tra xác định trong thời gian từ năm 2010 đến ngày 31-11-2014, tổng số tiền OceanBank đã chi lãi ngoài hợp đồng cho các khách hàng gửi tiền là hơn 1.576 tỉ đồng. Hậu quả này là tiền đề cho tham nhũng phát triển, đồng thời đánh mất niềm tin của người dân đối với các chính sách của Nhà nước và tổ chức tín dụng, khi tiền huy động từ khách hàng lại rơi vào túi một số đối tượng.
Việc chi lãi ngoài gây thất thoát cho OceanBank hơn 1.500 tỉ đồng, góp phần đẩy nợ xấu của OceanBank chiếm 84% tổng dư nợ, kết quả là OceanBank bị Ngân hàng nhà nước mua lại với giá 0 đồng.
Nhà nước phải gánh toàn bộ nghĩa vụ trả nợ cho OceanBank, trong đó PVN mất 800 tỉ đồng góp vốn vào OceanBank. Trong số tiền này có hơn 264 tỉ đồng được chi cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn (phó TGĐ PVN) và đã bị Sơn chiếm đoạt.
Do vậy hậu quả gây thiệt hại cho OceanBank là 1.329 tỉ đồng. Trong đó, Hà Văn Thắm là người giữ vai trò chính, đề ra chủ trương và chỉ đạo thực hiện việc chi lãi suất ngoài hợp đồng tiền gửi trên toàn hệ thống, phải chịu trách nhiệm về toàn bộ số tiền số tiền gây hậu quả thiệt hại.
Việc VKS truy tố Hà Văn Thắm và các đồng phạm về các tội danh nói trên là hoàn toàn có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
VKS nhận thấy: Đối với bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, là cán bộ của PVN, trong quá trình được cử sang OceanBank làm TGĐ và cả sau khi về lại PVN, bị cáo có trách nhiệm quản lý phần vốn góp của PVN tại OceanBank.
Xuất phát từ động cơ vụ lợi cá nhân, bị cáo đã lợi dụng vị thế của PVN với tư cách là cổ đông chiến lược để yêu sách, chỉ đạo Hà Văn Thắm chi lãi ngoài cho các công ty thành viên của PVN. Bị cáo chiếm đoạt số tiền rất lớn, một phần chi cho mục đích cá nhân, phần khác chi cho các mối quan hệ thân hữu. Hành vi của bị cáo gây ảnh hưởng xấu, gây bất bình, phẫn nộ trong dư luận và quần chúng nhân dân.
Hành vi của bị cáo diễn ra một thời gian dài, gần như công khai. Tại tòa, bị cáo quanh co, không thành khẩn, không có ý thức tuân thủ pháp luật, cọi thường pháp luật, thách thức giới hạn của pháp luật, cần xử lý nghiêm khắc để bảo đảm răn đe, phòng ngừa tội phạm. Quá trình công tác có nhiều đóng góp cho ngành dầu khí, bản thân chưa có tiền án tiền sự nhưng chừng đó chưa đủ.
Đối với bị cáo Hà Văn Thắm, xuất phát từ động cơ, lợi ích cá nhân, xuất phát từ áp lực PVN là cổ đông lớn đã tiến hành chỉ đạo thu phí của khách hàng thông qua công ty sân sau của Thắm là BSC...
Trong hành vi chi lãi ngoài bị cáo là người chủ mưu, khởi xướng việc chi lãi ngoài. Gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn, gây ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của nhà nước. Tiếp tay cho hành vi tham nhũng của bị cáo Sơn. Cần xử lý bị cáo Thắm một cách nghiêm khắc.
Trong vai trò đồng phạm với Sơn, Thắm chỉ là người giúp sức, không trực tiếp chiếm đoạt nên có thể xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.
Đối với bị cáo Nguyễn Minh Thu, dù biết hành vi chi lãi ngoài là trái quy định của pháp luật nhưng vẫn tiếp nhận ý chí chỉ đạo của Hà Văn Thắm. Quá trình điều tra và tại tòa, bị cáo Thu thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải nên có thể xem xét giảm nhẹ một phần hính phạt.
Với các bị cáo là giám đốc phòng, ban của OceanBank, các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội theo sự chỉ đạo của bị cáo Thắm, bản thân không hưởng lợi nên có thể xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt...
Đối với 34 giám đốc các chi nhánh của OceanBank, các bị cáo đều là người làm công, ăn lương, làm theo sự chỉ đạo, nhiều bị cáo đã nộp lại tiền khắc phục hậu quả... nên cần được hưởng chính sách khoan hồng.
Việc để xảy ra các sai phạm trên có một phần trách nhiệm của NHNN, đề nghị HĐXX kiến nghị Thống đốc NHNN xem xét trách nhiệm của các cá nhân có liên quan.
Qua các chứng cứ và qua thẩm vấn công khai tại tòa, VKSND TP. Hà Nội cũng kiến nghị HĐXX xem xét TNHS đối với ông Bùi Văn Hải, Trưởng ban kiểm soát OceaBank.
Đối với ông Ninh Văn Quỳnh, sau khi bị khởi tố bắt giam về tội cố ý làm trái, quá trình điều tra tại tòa, Quỳnh đã thừa nhận đã nhận 20 tỉ từ Nguyễn Xuân Sơn. Về việc này, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bổ sung đối với ông Ninh Văn Quỳnh. Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an cũng đã khởi tố vụ án Lợi dụng chức vụ, quyền hạn xảy ra tại Vietsovpetro, Lọc hóa dầu Bình Sơn và Tổng công ty Thăm dò khai thác dầu khí nên VKS không đề nghị xem xét hình sự các đối tượng này trong vụ án này.
Theo đó, VKS đã đề nghị các mức án như sau:
| TT | Họ tên – Tuổi | Chức vụ | Tội danh | Mức án theo đề nghị của VKS |
| 1 | Hà Văn Thắm (45 tuổi) (Tổng hợp hình phạt là chung thân) | Nguyên Chủ tịch HĐQT OceanBank | Tham ô tài sản | Chung thân |
| Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 19-20 năm | |||
| Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản | 20 năm | |||
| Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng | 18-20 năm | |||
| 2 | Nguyễn Xuân Sơn (55 tuổi) (Tổng hợp hình phạt là tử hình) | Nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên PVN, nguyên TGĐ OceanBank | Tham ô tài sản | Tử hình |
| Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản | Chung thân | |||
| Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 16-18 năm | |||
| 3 | Nguyễn Minh Thu (44 tuổi) | Nguyên Tổng giám đốc – Chủ tịch HĐQT OceanBank | Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản | 10-12 năm |
| Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 14-15 năm | |||
| 4 | Nguyễn Văn Hoàn (40 tuổi) | Nguyên Phó Tổng giám đốc OceanBank | Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản | 10-12 năm |
| Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng | 10- 12 năm (tổng 20-24 năm tù) | |||
| 5 | Lê Thị Thu Thuỷ (40 tuổi) | Nguyên Phó tổng giám đốc OceanBank | Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 11-12 năm |
| 6 | Vũ Thị Thuỳ Dương (37 tuổi) | Nguyên Giám đốc khối kế toán và giao dịch trong nước OceanBank | Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 9-10 năm |
| 7 | Nguyễn Thị Nga (37 tuổi) | Nguyên Kế toán trưởng OceanBank | Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 7-8 năm |
| 8 | Nguyễn Hoài Nam (40 tuổi) | Nguyên Giám đốc khối nguồn vốn | Cố ý làm trái quy định của nhà nước vế quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 6-7 năm |
| 9 | Nguyễn Thị Thu Ba (44 tuổi) | Nguyên Giám đốc khối ngân hàng bán lẻ OceanBank | Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 5-6 năm |
| 10 | Đỗ Đại Khôi Trang (41 tuổi) | Nguyên Giám đốc khối khách hàng cá nhân OceanBank | Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 7-8 năm |
| 11 | Nguyễn Xuân Thắng (38 tuổi) | Nguyên Phó giám đốc khối khách hàng lớn và đối tác chiến lược | Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | 3-4 năm |
| Nhóm 34 Giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch Oceanbank | Cố ý làm trái quy đinh của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng | Mức cao nhất VKS đề nghị từ Thấp nhất từ 18-24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo | ||
| 47 | Hoàng Thị Hồng Tứ (34 tuổi) | Nguyên Chủ tịch HĐQT công ty BSC | Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản | 30-36 tháng tù |
| 48 | Phạm Hoàng Giang (42 tuổi) | Nguyên Tổng giám đốc công ty BSC | Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản | 8-9 năm |
| 49 | Phạm Công Danh (52 tuổi) | Chủ tịch HĐQT tập đoàn Thiên Thanh | Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng | 16-17 năm (tổng hợp với bản án có hiệu lực 30 năm tù) |
| 50 | Trần Văn Bình (51 tuổi) | Nguyên Tổng giám đốc công ty Trung Dung | Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng | 5-6 năm (tổng hợp với bản án 4 năm tù, tổng hợp 9-10 năm tù) |
| 51 | Hứa Thị Phấn (70 tuổi) | Nguyên Chủ tịch HĐQT công ty Phú Mỹ | Vi phạm về quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng | 17-18 năm |
Riêng bị cáo Nguyễn Thị Minh Phương, do đang bị bệnh hiểm nghèo, VKS không đề nghị xem xét TNHS trong vụ án này.
