Mở đầu phiên tòa sáng 5-9, HĐXX xét hỏi ông Bùi Văn Hải, Trưởng ban kiểm soát OceanBank.
Ông Hải khai từ khi làm trưởng ban kiểm soát ông không được tham dự các cuộc họp của HĐQT và chỉ duy nhất được mời tham dự họp HĐQT 1 lần tại Hội An. Ông thực hiện việc giám sát qua việc nhận các nghị quyết của HĐQT. Tuy nhiên, ông Hải nói khi đọc các nghị quyết này, ông không thấy nội dung về chi lãi suất ngoài và khẳng định không biết gì về việc này.
Ông Hải cũng khai chưa thấy có vi phạm pháp luật gì nghiêm trọng. “Có những việc quả thực tôi không biết rõ bản chất, những cái đằng sau. Chỉ dừng lại ở việc nêu ra cái sai của hồ sơ. Tôi bị hạn chế không được cung cấp nhiều các thông tin thực tế, dù theo quy định là được yêu cầu các đơn vị trong hệ thống cung cấp hồ sơ… Có nhiều thông tin thực tế tôi không nắm được. Có những việc tôi không được biết”, ông Hải nói.
.Ông được quyền kiểm tra các sổ sách về hoạt động tín dụng, nếu người ta không báo cáo thì ông có quyền kiểm tra?
- Tôi tiến hành kiểm tra, kiểm toán định kỳ báo cáo tài chính 6 tháng và 12 tháng. Có những vấn đề cần cảnh báo tôi có nêu trong văn bản... Trong hoạt động của OceanBank, hoạt động kinh doanh chủ trương đầu tiên là HĐQT, thực hiện là ban điều hành, giám sát đứng thứ ba. Nhưng có nhiều vấn đề không thể hiện trong báo cáo, và thực tế có nhiều vấn đề chúng tôi cũng không phát hiện được.
Ông Bùi Văn Hải, Trưởng ban kiểm soát OceanBank. Ảnh: Đ. Minh
Tuy nhiên, cựu Chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm sau đó khẳng định: Ban kiểm soát không phải là cấp dưới của HĐQT, do ĐH cổ đông bầu ra để giám sát HĐQT, nên thực tế họ như cấp trên của HĐQT. Các cuộc họp bị cáo có chỉ đạo thư ký mời ban kiểm soát, nhưng không biết họ có dự không. Nhưng có hai cuộc họp bàn việc chi lãi suất cho khách hàng giữa Ban điều hành và giám đốc các chi nhánh ở hai đầu Bắc-Nam. Bị cáo nhớ có anh Hải tham gia, tuy nhiên bị cáo không nhớ chính xác.
“Bị cáo không dám nhận xét về ý kiến của anh Hải. Nhưng các khoản chi lãi ngoài nêu rõ trong báo cáo kiểm toán, ban kiểm soát có nhận được báo cáo này. Bị cáo không nhận được cảnh báo nào của ban kiểm soát liên quan đến việc chi lãi suất”- bị cáo Thắm khẳng định.
Đáp lại ông Hải vẫn khẳng định có chỉ đạo kiểm toán kiểm tra xem các đơn vị có chi vượt trần lãi suất không, nhưng không thấy có chênh lệch nên đã không có cảnh báo gì về việc chi lãi suất ngoài.
.Cụ thể đã chỉ đạo kiểm tra ai?, Tòa hỏi
- Xin phép kiểm tra lại, trả lời sau. Tôi không nhớ nên không thể nói bừa được.
. Bị cáo Thắm trả lời các cuộc họp đều mời ông tham gia. Theo quy định ông còn được tự mình ghi ý kiến của mình vào biên bản họp HĐQT?
- Ở OceanBank có hai hình thức giao ban. Thứ nhất giao ban giữa những người lãnh đạo ban điều hành, GĐ khối- cuộc họp này tôi không được dự. Cuộc giao ban thứ hai là toàn NH những cuộc này rất ít khi tôi vắng mặt. Những cuộc họp tôi tham gia đó không nói gì về viêc chi lãi suất ngoài...
.“Ông vẫn chỉ đề cập đến cuộc họp thôi. Nhưng vấn đề là quá trình thực hiện kéo dài 5 năm, được thể hiện trên sổ sách giấy tờ. Việc kiểm toán nội bộ và xem xét các báo cáo tài chính là việc đương nhiên ông phải biết”- HĐXX khẳng định.
Cựu TGĐ OceanBank Nguyễn Minh Thu. Ảnh: Đ.Minh
Tòa sau đó hỏi cựu TGĐ OceanBank Nguyễn Minh Thu.
Thu nói: “Anh Hải là Trưởng ban kiểm soát, về vai trò đứng trên cả HĐQT. Anh Hải có biết hay không, anh Hải đã trả lời nhưng cá nhân bị cáo thì nghĩ anh Hải có biết, vì việc này triển khai trên toàn bộ hệ thống”.
HĐXX hỏi Nguyễn Thị Nga, cựu Trưởng ban kế toán OceanBank. Nga khẳng định bị cáo thường xuyên gửi các báo cáo cho kiểm toán và trưởng ban kiểm soát là anh Bùi Văn Hải. “Anh Hải không những biết mà biết rất rõ. Vì việc chi lãi suất ngoài diễn ra trong cả một quá trình dài và thể hiện rõ ràng, minh bạch trên các báo cáo, về chuyên môn không thể không nhìn thấy. Ngoài ra, bản thân anh Hải có vợ là Phó giám đốc chi nhánh HN, trực tiếp nhận tiền chi lãi ngoài thì không thể không biết được”.
Tòa hỏi lại Bùi Văn Hải, ông Hải tiếp tục khẳng định trước khi xảy ra vụ án, ông không được biết việc chi lãi ngoài.
“Cô Nga nói gửi báo cáo cho kiểm toán, ban kiểm soát là đúng, nhưng các báo cáo đó không thể hiện ra việc chi lãi ngoài đâu. Đề nghị quý tòa xem xét, trên chứng từ lưu trữ và trên tài khoản không thể hiện việc chi lãi suất ngoài’- ông Hải nói.
Tòa sau đó hỏi bị cáo Nga xác nhận câu trả lời trên. Nga cho rằng các báo cáo tài chính thể hiện rất rõ kết quả hoạt động kinh doanh của tổ chức tín dụng… Nếu một người muốn thực sự kiểm tra và biết đọc báo cáo tài chính thì ngay trên báo cáo tài chính, bản cân đối kế toán kết quả kinh doanh thể hiện rất rõ. Một phép tính đơn giản là lấy mức chi lãi chia ngược cho doanh số sẽ ra mức lãi suất bình quân, mức lãi suất đó được đối chiếu với mức lãi suất ấn định. Đó là nghiệp vụ đơn giản nhất mà những người trong ngành, trong nghề không thể làm động tác đó. Nếu trưởng ban kiểm soát, chịu trách nhiệm trước cổ đông mà nói là đọc báo cáo mà không biết được thì bị cáo nghĩ khó có thể chấp nhận được.
“Như cô Nga nói không thể chứng minh được, đòi hỏi phải cung cấp chứng từ chi tiết nếu không thì không thể biết được”- ông Hải khẳng định.
“Tòa án không phải kiểm toán viên nhưng đọc báo cáo tài chính cũng hiểu là báo cáo chính xác hay không chính xác. Ông là trưởng ban kiểm soát, ông lại bảo cần đọc chứng từ là thế nào?”- thẩm phán Trương Việt Toàn chất vấn.
.Căn cứ, trên cơ sở pháp lý và con số thế nào để HĐ giám định đưa ra kết luận OceanBank bị thiệt hại 1.576 tỉ đồng tiền chi lãi ngoài? Tòa hỏi ông Đỗ Anh Quân, đại diện cơ quan giám sát NHNN. - Căn cứ trên kết luận 4605 nêu rõ, căn cứ hồ sơ tài liệu do cơ quan điều tra cung cấp, căn cứ các văn bản quy định pháp luật, quy định của NHNN về việc huy động vốn trong từng thời kỳ... .Còn số 1.576 tỉ qua giám định phát hiện ra hay cơ quan điều tra cung cấp? - Toàn bộ do hồ sơ cơ quan điều tra cung cấp. |