Diễn biến khó đoán vụ Ukraine tấn công tỉnh Kursk của Nga

Đã một tuần kể từ khi Ukraine tấn công tỉnh Kursk của Nga hôm 6-8, giao tranh giữa Moscow và Kiev vẫn tiếp diễn tại tỉnh biên giới này. Tình hình chiến sự ở tỉnh Kursk của Nga vẫn tiếp tục căng thẳng, trong bối cảnh hai bên Nga-Ukraine đưa ra nhiều tuyên bố khác nhau về tình hình chiến trường.

Ukraine tiến sâu thêm vào lãnh thổ Nga

Ngày 12-8, Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky nói rằng Ukraine mở cuộc tấn công tỉnh Kursk là vì vấn đề an ninh của Ukraine. Theo ông Zelensky, Kiev đã chiếm được nhiều khu vực ở Kursk - nơi Nga sử dụng để phát động nhiều cuộc tấn công vào đất Ukraine. Theo nhà lãnh đạo Ukraine, đòn tiến công của Kiev sẽ buộc Nga “tạo ra hoà bình", theo hãng tin Reuters.

"Nga đã mang chiến sự đến cho người khác, bây giờ lửa chiến tranh đang trở về đất Nga. Ukraine luôn chỉ mong muốn hòa bình và chúng tôi chắc chắn sẽ đảm bảo hòa bình” - ông Zelensky nói.

Tổng tư lệnh quân đội Ukraine - ông Oleksandr Syrskyi cho biết các lực lượng Ukraine đã kiểm soát được 1.000 km2 lãnh thổ tỉnh Kursk của Nga, theo hãng tin Reuters. "Chúng tôi tiếp tục tiến hành chiến dịch tấn công ở Kursk. Hiện tại, chúng tôi kiểm soát khoảng 1.000 km2 lãnh thổ Liên bang Nga” - ông Syrskyi nói, song không cung cấp thêm chi tiết.

Ông Syrskyi đưa ra tuyên bố trên vài giờ sau khi ông Alexei Smirnov - quyền tỉnh trưởng tỉnh Kursk của Nga - ước tính rằng lực lượng Kiev hiện kiểm soát 28 khu định cư trong khu vực, tiến sâu 12 km, rộng 40 km vào lãnh thổ Nga.

Phần mình, Tổng thống Nga Vladimir Putin lên án việc Ukraine tấn công tỉnh Kursk cũng như các cuộc tấn công Ukraine nhằm vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia (ZNPP), theo đài RT. Ông Putin mô tả vụ Ukraine tấn công tỉnh Kursk là động thái “khiêu khích quy mô lớn” và cáo buộc Kiev tấn công “một cách bừa bãi” vào dân thường, khu dân cư.

Ông Putin cho rằng những hành động trên của Ukraine đã làm rõ lý do tại sao Kiev từ chối xem xét các kế hoạch giải quyết xung đột dựa trên đề xuất của Nga hoặc tiến trình hòa bình do các bên trung lập đưa ra. “Rõ ràng, đối phương, nhờ vào sự giúp đỡ của phương Tây, đang nỗ lực cải thiện vị thế đàm phán trong tương lai. Nhưng làm sao chúng ta có thể đàm phán với những kẻ tiến hành tấn công bừa bãi vào dân thường, cơ sở hạ tầng dân sự hoặc cố gắng đe dọa các cơ sở năng lượng hạt nhân [của Nga]" - ông Putin nói.

Ông Putin nói thêm rằng mục tiêu chính của Moscow trong giai đoạn này là đẩy lùi lực lượng Ukraine khỏi lãnh thổ Nga. “Ukraine sẽ nhận được đòn đáp trả xứng đáng. Tất cả các mục tiêu mà chúng tôi để ra chắc chắn đều sẽ đạt được” - ông Putin tuyên bố.

Phía Nga cho biết vụ Ukraine tấn công tỉnh Kursk đã khiến khoảng 12 thường dân thiệt mạng và 121 người (trong đó có 10 trẻ em) bị thương, đồng thời ước tính Ukraine cho đến nay đã thiệt hại khoảng 1.600 binh sĩ và khoảng 200 xe bọc thép trong cuộc tấn công trên.

Kiev đang tính toán gì?

Cuộc tấn công của Ukraine diễn ra sau nhiều tháng quân Nga tiến chậm nhưng đều đặn ở phía đông, buộc các lực lượng Ukraine phải lùi bước trước những đòn tấn công phối hợp không binh-bộ binh của Moscow.

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine - ông Andriy Zagorodnyuk chia sẻ với Reuters rằng việc Ukraine tấn công tỉnh Kursk có vẻ như nhằm mục đích đánh lạc hướng các lực lượng Nga và giới lãnh đạo Moscow khỏi mặt trận miền đông.

"Mục tiêu rõ ràng là tạo ra một khu vực có vấn đề đối với Nga, điều này sẽ khiến các lực lượng và giới lãnh đạo Moscow dồn sự chú ý và nguồn lực về đó, dẫn đến xao nhãng trục tấn công ở miền đông Ukraine" - ông Zagorodnyuk nói.

Tờ The Kyiv Independent dẫn lời binh sĩ Ukraine tên Oleksandr Maroshnyk được triển khai trên mặt trận Chasiv Yar cùng Lữ đoàn cơ giới biệt động số 93 rằng chiến dịch ở Kursk đã mở ra một trận địa mới, sẽ buộc Nga tái triển khai quân về đó. Điều này sẽ làm giảm áp lực đối với lực lượng Ukraine tại các mặt trận khác. Một phi công quân sự Ukraine giấu tên thuộc đơn vị trinh sát Kostiantyn (hoạt động ở tỉnh Donetsk) nói rằng đòn đánh ở Kursk sẽ khiến Nga “mất tập trung vào tiền tuyến” ở phía đông.

Có lẽ phía Nga nhận ra tính toán này. Ngày 12-8 vừa qua, ông Putin từng nói rằng một trong những mục tiêu chính của Kiev ở Kursk là chuyển hướng sự chú ý khỏi vùng Donbass (chiến trường miền đông Ukraine). Ông Putin nhấn mạnh rằng đòn đánh của Ukraine vào Kursk phản tác dụng, tốc độ tiến công của Nga ở Donbass “không những không hề chậm lại mà trái lại còn tăng lên gấp rưỡi”.

Giới quan sát cho rằng Ukraine hiện đang rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan, cũng như lo ngại Moscow sẽ tung đòn trả đũa mạnh mẽ mà theo như tổng thống Nga nói là “một đòn đáp trả xứng tầm". Theo tờ Wall Street Journal, Ukraine đang đối mặt vấn đề nan giải là liệu có nên đặt cược tiếp tục tiến công, dồn thêm lực lượng và trang thiết bị để giành lợi thế ở Kursk hay không, trong bối cảnh lực lượng Ukraine ở mặt trận miền đông nước này đang phải vật lộn để cản đà tiến của Nga.

Một số quan chức Mỹ cũng lo ngại đòn đánh ở Kursk sẽ khiến Moscow nổi giận và trả đũa, chẳng hạn ra lệnh nã tên lửa nhắm vào các thành phố và cơ sở hạ tầng của Ukraine. Trên thực tế, vài hôm sau khi có tin Ukraine đánh tỉnh Kursk, Tư lệnh Không quân Ukraine - Trung tướng Mykola Oleshchuk cho biết Nga đã phóng hàng loạt tên lửa và UAV Shahed vào một loạt tỉnh Ukraine, gồm Mykolayiv, Odessa, Cherkasy, Vinnytsia, Kirovohrad, Kherson, Kiev, Zaporizhia, Sumy, Rivne và Cherkasy.

Về diễn biến sắp tới, giới chuyên gia cho rằng vẫn rất khó đoán định, phần lớn sẽ phụ thuộc vào việc mỗi bên có bao nhiêu nguồn lực dự trữ có sẵn và cách triển khai các nguồn lực này.