Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV - thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ) vừa có báo cáo gửi Thủ tướng tổng hợp khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong tháng 1-2024.
Một trong số những vướng mắc được doanh nghiệp nêu ra có liên quan đến vấn đề “một mặt hàng, hai cơ quan quản lý”.
Theo đó, các doanh nghiệp nhập khẩu mặt hàng thiết bị công nghệ thông tin thông dụng (máy tính xách tay, thiết bị chuyển mạch, thiết bị định tuyến...) cho biết họ đang gặp khó khăn khi cùng một mặt hàng sản phẩm công nghệ thông tin nhưng có đến hai cơ quan chuyên ngành khác nhau quản lý. Vì vậy, cùng lúc doanh nghiệp phải rà soát các quy định để tuân thủ các điều kiện, trình tự và thủ tục khác nhau.
Cụ thể, các mặt hàng thiết bị công nghệ thông tin này thuộc danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 được thực hiện theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông về chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy và kiểm tra chất lượng đối với sản phẩm. Thế nhưng đồng thời có thể thuộc danh mục sản phẩm mật mã dân sự xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép do Ban Cơ yếu Chính phủ cấp.
Vì vậy hiện nay, để làm thủ tục hải quan cho các mặt hàng thiết bị công nghệ thông tin, doanh nghiệp nhập khẩu cần phải rà soát văn bản pháp quy thuộc phạm vi quản lý của Bộ Thông tin và truyền thông và Ban Cơ yếu Chính phủ.
Từ thực tế trên, các doanh nghiệp kiến nghị Thủ tướng xem xét, chỉ đạo Bộ Thông tin và Truyền thông, Ban Cơ yếu Chính phủ phối hợp nghiên cứu, sửa đổi các văn bản hướng dẫn phân loại các danh mục sản phẩm, hàng hóa chuyên ngành theo hướng làm rõ các tiêu chí phân loại theo chuyên ngành quản lý đối với cùng một mặt hàng sản phẩm. Hiện tại cách chia nhóm sản phẩm trong hai loại danh mục chuyên ngành đang chưa thống nhất.
Ngoài ra, theo các doanh nghiệp, hiện nay vẫn chưa có quy định hướng dẫn chi tiết, rõ ràng về sản phẩm không chứa mật mã dân sự cũng như quy trình phối hợp giữa cơ quan hải quan và Ban Cơ yếu Chính phủ để kiểm tra, xác định yếu tố chuyên môn kỹ thuật này dẫn đến việc lúng túng trong thực thi.
Các doanh nghiệp đề xuất Chính phủ xem xét, chỉ đạo Ban Cơ yếu Chính phủ nghiên cứu ban hành hướng dẫn chi tiết về các sản phẩm không thuộc danh mục sản phẩm mật mã dân sự kinh doanh có điều kiện làm cơ sở để doanh nghiệp và cơ quan hải quan thực hiện phân loại sản phẩm nhập khẩu, xuất khẩu.
Bên cạnh đó, cần sớm thiết lập các kênh, phương thức tham vấn chuyên môn nhanh với cơ quan hải quan để giải quyết vấn đề ùn tắc quá trình thông quan cho các mặt hàng thiết bị công nghệ thông tin thông dụng.