Hàng chục cổ thụ bị chặt lấy gỗ, nhiều khu vực san lấp, hàng ngàn viên đá bị chẻ để làm vật liệu xây dựng trái phép... Khu di tích quốc gia, danh lam thắng cảnh núi Chứa Chan (còn gọi là núi Gia Ray hay núi Gia Lào, huyện Xuân Lộc, Đồng Nai) đang bị tàn phá.
Xây nhà, chặn suối
Giữa tháng 12, chúng tôi đến ngọn núi bên dòng Suối Tôm. Đây là khu vực I (khu vực quan trọng nhất) nằm trong khu di tích quanh chùa Bảo Quang. Đập vào mắt chúng tôi là hàng chục gốc cổ thụ bị chặt, vết vẫn còn mới. Xung quanh nhiều cây nhỏ bị gãy gập do việc đốn hạ kèm một đống gỗ đã cắt xẻ gọn được phủ kín bạt.
Phía sau chùa Bảo Quang, gần đỉnh núi thỉnh thoảng cũng có những cây gỗ bị đốn hạ lấy gỗ. Nơi đây còn có một khu đất san lấp, xây dựng nền móng bằng đá chẻ diện tích hơn 130 m2 và một nền móng khác rộng khoảng 13 m2 để làm miếu... Toàn bộ công trình đã phá quang khoảng 400 m2 rừng tái sinh thuộc khu vực I. Còn gần đầu nguồn của Suối Tôm có một hồ chứa được xây dựng bằng đá chẻ chặn dòng nước.
Người dân nơi đây cho hay việc chặt cây, chẻ đá, xây hồ chặn suối, san lấp để xây nhà ngay trong khu vực I của khu di tích là do ông Nguyễn Đức Dũng (ngụ xã Xuân Trường, huyện Xuân Lộc, Đồng Nai) thực hiện. Người dân nhiều lần làm đơn đề nghị địa phương xử lý nhưng chưa thấy kết quả.
Một cán bộ Hạt Kiểm lâm huyện Xuân Lộc cho hay ông Dũng được giao quản lý rừng phòng hộ 327, thuộc lộ 373 nằm trong khu di tích núi Chứa Chan. Ông Dũng có thể được khai thác những cây phụ trợ như cây tràm, tre ở những khu vực không cấm khi được địa phương cho phép.
Khu vực ông Dũng “xin phép” làm nhà ngổn ngang gỗ, đá. Ảnh: VH
Nhiều gốc cây lớn được cắt gọn nằm trong khu vực I của khu di tích quốc gia. Ảnh: VH
Xâm phạm di sản văn hóa
Tuy nhiên, trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Đình Phú - Phó ban Quản lý (BQL) khu di tích núi Chứa Chan, khẳng định những khu vực ông Dũng chặt cây, chẻ đá, chặn dòng Suối Tôm, xây dựng nền móng làm nhà đều nằm trong khu vực I di tích quốc gia. “Đây là khu vực bất khả xâm phạm nhưng ông Dũng lại vi phạm nên người dân khu vực hết sức bức xúc. Khi phát hiện, chúng tôi đã yêu cầu ông chấm dứt. Đồng thời chúng tôi cũng đã báo cáo vụ việc lên huyện Xuân Lộc và BQL di tích quốc gia và danh thắng của tỉnh để có hướng xử lý” - ông Phú cho biết.
Ông Lê Trí Dũng - Giám đốc BQL di tích và danh thắng tỉnh Đồng Nai (Sở VH-TT& DL tỉnh Đồng Nai) cho biết sau khi nhận được thông tin, BQL cũng đã làm việc trực tiếp với ông Dũng và lập biên bản yêu cầu chấm dứt mọi hành vi vi phạm. “Chúng tôi đã nhiều lần nhắc nhở, góp ý về những sai phạm của ông Dũng. Tôi đã từng cảnh báo nếu ông Dũng không cẩn thận sẽ bị truy cứu về hành vi hủy hoại di sản văn hóa” - ông Dũng thông tin.
Kiểm điểm cán bộ
Theo tìm hiểu của chúng tôi, sở dĩ ông Dũng có những hành vi trên một phần xuất phát từ việc ông làm đơn xin “xem xét giúp đỡ làm một cái nhà bằng gỗ tràm” ở phía sau chùa Bửu Quang với diện tích 85 m2 vào ngày 31-7. Hạt Kiểm lâm xã Xuân Trường đã xác nhận “ông Nguyễn Đức Dũng đang quản lý lô rừng 327, thực lộ 373 rừng phòng hộ núi Chứa Chan là đúng, kính gửi lãnh đạo UBND xã xem xét giải quyết theo đơn”. Sau đó, đơn được Chủ tịch UBND xã Xuân Trường Đặng Công Ngoan ký tên, đóng dấu. Khi được xác nhận, ông Dũng đã chẻ đá, chặt cây và làm móng nhà… nằm trong rừng tái sinh thuộc khu vực I.
Tiếp đó, đến ngày 31-8, ông Dũng tiếp tục làm đơn gửi UBND xã Xuân Trường, BQL di tích danh thắng huyện Xuân Lộc và Hạt Kiểm lâm xã Xuân Trường với nội dung: “Cho tôi làm một căn nhà bằng gỗ tràm lợp tôn diện tích dài 12 m, rộng 7 m để che nắng che mưa giữ rừng”.
Kiểm lâm địa bàn Hoàng Văn Trường xác nhận: “Ông Dũng đang quản lý lô rừng phòng hộ núi Chứa Chan là đúng, kính gửi lãnh đạo UBND xã Xuân Trường xem xét giải quyết”. Đơn này cũng được Chủ tịch UBND xã Đặng Công Ngoan tiếp tục ký tên, đóng dấu. Trên cơ sở đó, ông Dũng tiếp tục vi phạm và bị cơ quan chức năng lập biên bản yêu cầu ngừng ngay việc xây dựng, chặt cây trái phép.
Đại diện phía Hạt Kiểm lâm huyện Xuân Lộc cho biết: “Chúng tôi đã yêu cầu cán bộ kiểm lâm địa bàn, người xác nhận trong đơn của ông Dũng, làm bản tường trình và sẽ kiểm điểm, rút kinh nghiệm”.
Tiếp tay cho người dân làm sai Để xảy ra chặt cây, xây dựng không phép trong khu di tích núi Chứa Chan thì Chủ tịch UBND xã Xuân Trường Đặng Công Ngoan cũng đã nhận khuyết điểm. Chủ tịch UBND xã không có thẩm quyền xác nhận cho ông Dũng chặt cây, dựng nhà ở khu vực I khu di tích. Mặc dù kiểm lâm xác nhận (với bất kỳ nội dung gì) nhưng UBND xã Xuân Trường là cấp chính quyền muốn đồng ý bất cứ điều gì cũng phải có văn bản tiếp theo, quan điểm của xã là như thế nào để trình cơ quan chức năng chứ không thể xác nhận như thế được. Ông Ngoan là người đã tiếp tay cho ông Dũng làm sai. Nếu cán bộ đàng hoàng thì người dân đã không dám làm… Hiện UBND huyện đang phối hợp với cơ quan chức năng làm rõ những hành vi vi phạm trong khu di tích danh lam thắng cảnh núi Chứa Chan của ông Dũng để có hướng xử lý. Còn một số hành vi sai phạm khác thì cơ quan Công an huyện Xuân Lộc đang tiếp tục làm rõ để xử lý nghiêm. Bà HUỲNH THỊ LÀNH, Phó Chủ tịch “Thấy kiểm lâm xác nhận thì đóng dấu thôi” Cả hai lá đơn xin phép đó tôi chỉ xác nhận nội dung của kiểm lâm thôi chứ tôi không xác nhận cho phép ông Dũng chặt cây, chặn suối, làm nhà. Tôi thấy kiểm lâm xác nhận thì tôi ký, đóng dấu. Tuy nhiên, khi tôi lên núi kiểm tra thì người dân phản ứng lắm. Chúng tôi đã yêu cầu ông Dũng dừng hết vi phạm để chờ xử lý. Ông ĐẶNG CÔNG NGOAN, Chủ tịch UBND xã Xuân Trường, |