Dữ liệu quốc gia về dân cư: Thu phí ra sao?

Mới đây, tại cuộc họp của Ban chỉ đạo Đề án 896 về đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013-2020, vấn đề thu phí dữ liệu quốc gia về dân cư được rất nhiều đại biểu quan tâm.

Mang lại nguồn kinh phí lớn

Ngoài việc cấp thẻ căn cước công dân, Bộ Công an đang xây dựng hệ thống phần mềm phục vụ kết nối giữa hệ thống căn cước công dân với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ cấp số định danh cá nhân, đồng thời kết nối thử nghiệm khai thác thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư giữa VNPT và Bộ Công an.

Hiện đang có hai luồng ý kiến tranh luận xung quanh vấn đề có nên thu phí sử dụng dữ liệu quốc gia về dân cư hay không. Một số lo ngại ảnh hưởng tới bí mật đời tư của công dân, số khác thì khẳng định việc này sẽ mang lại nguồn kinh phí lớn để duy tu hệ thống cơ sở dữ liệu.

Thượng tá Trần Hồng Phú, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát đăng ký, quản lý cư trú và dữ liệu quốc gia về dân cư, Bộ Công an, cho biết: Điều 10 Luật Căn cước công dân quy định rõ về hai đối tượng được miễn phí sử dụng dữ liệu.

Một là cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu chuyên ngành, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội (được khai thác thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thuộc phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình). Hai là công dân được khai thác thông tin của mình trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Tuy nhiên, điều luật này cũng quy định ngoài cơ quan tổ chức trên, cơ quan, tổ chức, cá nhân có nhu cầu chính đáng khác cũng có thể được quyền khai thác nếu cơ quan có thẩm quyền phê duyệt và phải thu phí.

“Chúng tôi đang phối hợp với Bộ Tài chính hoàn thiện dự thảo lần cuối. Chúng ta không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin đời tư nhưng chúng ta cung cấp thông tin tổng hợp về dân số” - ông Phú cho biết và minh họa những thông tin có thể thu phí. Ví dụ, thông tin tỉnh A có bao nhiêu người trong độ tuổi lao động; hay cơ quan, tổ chức yêu cầu xác thực về một người cụ thể có đúng hay không. Với những thông tin này thì Bộ Công an sẽ thu phí dữ liệu.

Người dân đang làm thẻ căn cước công dân. Ảnh: TUYẾN PHAN

Sẽ thu phí như thế nào?

Hiện tại Bộ Tài chính đang có dự thảo thông tư quy định rất rõ về mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí khai thác, sử dụng thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Theo đó, người nộp phí bao gồm: Cơ quan, tổ chức, cá nhân khi có văn bản yêu cầu khai thác, sử dụng thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và được sự đồng ý của cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì phải nộp phí theo quy định tại thông tư này (trừ các trường hợp miễn thu).

Tổ chức được thu phí gồm: Cục Cảnh sát đăng ký, quản lý cư trú và dữ liệu quốc gia về dân cư; Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội công an tỉnh/TP trực thuộc trung ương; công an các quận/huyện thuộc TP trực thuộc trung ương; công an các huyện/thị xã/TP thuộc tỉnh.

Căn cứ vào nhu cầu khai thác chi tiết dữ liệu dân cư, cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư sẽ quyết định và cho phép các tổ chức, cá nhân khai thác số lượng thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phù hợp với quy định của pháp luật và đảm bảo bí mật đời tư của công dân.

Về hình thức nộp phí, dự thảo quy định hai cách nộp, gồm nộp phí bằng tiền mặt trực tiếp cho tổ chức thu phí hoặc chuyển khoản vào tài khoản của tổ chức thu phí mở tại Kho bạc Nhà nước.