Gặp khó khi xác nhận độc thân

Phản ánh đến Pháp Luật TP.HCM, anh Hoàng Trung Thành (ngụ đường Thích Quảng Đức, phường 5, quận Phú Nhuận, TP.HCM) cho biết anh đã cưới vợ được hai năm nhưng chưa thể đăng ký kết hôn vì không được cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân (còn gọi là giấy xác nhận độc thân).

Việc này đã gây cho anh một số khó khăn trong cuộc sống. Anh cũng đã liên hệ các cơ quan chức năng để phản ánh về vụ việc của mình nhưng chưa được giải quyết.

Không được cấp giấy xác nhận độc thân

Anh Thành cho biết trước đây cha mẹ anh sống tại tỉnh Bình Dương. Năm 1982, anh được sinh ra và được làm giấy khai sinh tại đây.

Vài tháng sau khi sinh anh, cả gia đình anh chuyển về căn nhà ở đường Thích Quảng Đức, phường 5, quận Phú Nhuận sinh sống và có đăng ký tạm trú. Năm 2005, gia đình anh được đăng ký thường trú tại địa chỉ ở đường Thích Quảng Đức.

Năm 2011, anh có đến UBND phường 5, quận Phú Nhuận xin cấp giấy xác nhận độc thân để bổ sung vào hồ sơ giao dịch nhà đất và đã được UBND phường cấp giấy xác nhận.

Năm 2022, anh cưới vợ, có đến UBND phường 5 xin cấp giấy xác nhận tình trạng độc thân để làm thủ tục đăng ký kết hôn. Tại đây, cán bộ phường hướng dẫn anh đến Công an phường 5 làm xác nhận cư trú để có căn cứ cấp giấy xác nhận độc thân cho anh.

Thế nhưng, khi đến làm việc, công an phường chỉ xác nhận khoảng thời gian từ năm 2005 đến nay, còn khoảng thời gian từ năm 2005 trở về trước lại yêu cầu anh về nơi sinh ra tại tỉnh Bình Dương để thực hiện việc xác nhận.

Theo thông tin từ một người chị, nơi ở trước đây của gia đình anh Thành là xã Lai Hưng, huyện Bàu Bàng, Bình Dương. Sau đó anh Thành về xã Lai Hưng để xác nhận việc từ năm anh 20 tuổi đến năm 2005 chưa đăng ký kết hôn. Tuy nhiên, Công an xã Lai Hưng từ chối xác nhận vì anh đi khỏi nơi đây đã lâu.

“Từ khi xã Lai Hưng từ chối xác nhận, tôi cảm thấy bế tắc và cũng không biết làm thế nào để được xác nhận độc thân. Vì thế, hai năm nay vợ chồng tôi chưa thể đăng ký kết hôn. Mới đây, vợ tôi sinh con, khi làm thủ tục đăng ký khai sinh cho con tại UBND phường nơi vợ tôi đang sinh sống, phường này cũng yêu cầu cung cấp giấy chứng nhận kết hôn thì giấy khai sinh của con tôi mới có tên cha nếu không sẽ làm một số thủ tục khác nữa. Hiện tôi rất muốn vợ chồng tôi được đăng ký kết hôn để trở thành vợ chồng được pháp luật công nhận nhưng tôi không biết phải làm sao” - anh Thành chia sẻ.

Phường sẽ xác minh

Trao đổi với PV, ông Trần Huy Phong, Chủ tịch UBND phường 5, quận Phú Nhuận, cho biết đối với trường hợp của anh Thành, mới đây phường có tiếp nhận.

Trường hợp của anh Thành thuộc trường hợp đăng ký thường trú tại nhiều nơi khác nhau. Cụ thể, từ năm 2005 anh có đăng ký tại phường 5, tuy nhiên trước năm 2005 anh đăng ký tại tỉnh Bình Dương. Để có cơ sở cấp giấy xác nhận độc thân cho anh thì phải có cơ sở chứng minh từ năm 2002 (lúc anh Thành 20 tuổi đủ tuổi kết hôn - PV) đến 2005 đã có đăng ký kết hôn chưa thì cần phải có địa phương nơi anh ở xác nhận.

Tuy nhiên, anh Thành chỉ cung cấp địa chỉ ở tỉnh Bình Dương mà không thể hiện rõ xã, huyện nào. Vì thế, phường có hướng dẫn anh đến Công an phường 5, xác nhận địa phương trước khi anh chuyển về đây thường trú để phường gửi văn bản xác minh.

Giải thích vì sao từ năm 2011, UBND phường đã xác nhận tình trạng độc thân cho anh Thành, tại sao phải cần xác minh lại khoảng thời gian trước đó.

Ông Phong cho hay trước khi Luật Hộ tịch có hiệu lực (1-1-2016), việc cấp giấy xác nhận độc thân cho người có yêu cầu được thực hiện theo quy định tại Nghị định 158/2005 và Thông tư 01/2008 của Bộ Tư pháp. Theo đó, thủ tục xin cấp giấy này dựa trên nguyên tắc cho phép người dân tự viết bản cam đoan về tình trạng hôn nhân của mình, trong thời gian trước khi về cư trú tại địa phương và tự chịu trách nhiệm.

Luật Hộ tịch hiện nay có hiệu lực (1-1-2016) và Nghị định 123/2015 thì việc xin cấp giấy xác nhận độc thân có thay đổi so với trước đây. Cụ thể, trường hợp người yêu cầu xác nhận tình trạng hôn nhân từng đăng ký thường trú tại nhiều nơi khác nhau phải có trách nhiệm chứng minh về tình trạng hôn nhân của mình. Nếu người đó không chứng minh được thì UBND cấp xã có văn bản đề nghị UBND cấp xã nơi người đó từng đăng ký thường trú xác minh về tình trạng hôn nhân.

Sau thời hạn 20 ngày kể từ ngày gửi văn bản yêu cầu xác minh mà không nhận được văn bản trả lời, thì cho phép người yêu cầu cấp giấy xác nhận độc thân viết văn bản cam đoan về tình trạng hôn nhân.

“Đối với trường hợp của anh Thành, sau khi công an phường trích lục tàng thư và xác định nơi thường trú của anh Thành trước khi chuyển về phường 5 thì UBND phường sẽ gửi công văn về UBND xã, phường đó để xác minh. Sau khi có kết quả xác minh, phường sẽ cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân cho anh Thành” - ông Phong cho biết.

Cũng theo ông Phong, hiện nay thủ tục cấp giấy xác nhận độc thân cho người dân chỉ thực hiện trong vòng một ngày làm việc, với những trường hợp cần xác nhận thì thời hạn là năm ngày. Đối với những trường hợp đặc biệt thì không quá 20 ngày.•