Quá hạn trả tiền, vợ chồng bạn tôi vẫn không chịu trả nợ. Sau đó, họ còn giả vờ ly hôn để đùn đẩy trách nhiệm trả nợ. Tôi tìm hiểu thì vợ chồng bạn tôi vẫn đang chung sống và chỉ ly hôn trên giấy tờ thôi. Xin hỏi, trong trường hợp này thì ai có trách nhiệm trả nợ cho tôi? Vợ chồng bạn tôi mượn cớ ly hôn để trốn nợ thì có bị xử phạt không?
Bạn đọc Đoàn Văn Ân (doanan…@gmail.com)
Luật sư Phạm Minh Tâm, Đoàn Luật sư TP.HCM, trả lời: Theo Điều 37 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do vợ chồng cùng thỏa thuận xác lập được xem là nghĩa vụ chung về tài sản của vợ chồng.
Bên cạnh đó, Điều 60 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định quyền, nghĩa vụ tài sản của vợ chồng đối với người thứ ba vẫn có hiệu lực sau khi ly hôn, trừ trường hợp vợ chồng và người thứ ba có thỏa thuận khác.
Như vậy, từ các thông tin anh Ân cung cấp, khi anh cho vợ chồng bạn vay tiền có lập hợp đồng và có chữ ký của cả hai vợ chồng người bạn lên hợp đồng vay. Do đó, nghĩa vụ trả số nợ cho anh Ân là nghĩa vụ chung của vợ chồng người bạn và cả hai đều có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ trả nợ dù đã ly hôn.
Giả sử thực tế vợ chồng người bạn có lợi dụng ly hôn để trốn tránh nghĩa vụ tài sản thì đây được xem là hành vi ly hôn giả tạo.
Hành vi ly hôn giả tạo sẽ bị xử phạt hành chính theo khoản 35 Điều 1 Nghị định 67/2015 (sửa đổi Điều 48 Nghị định 110/2013). Cụ thể là cá nhân có hành vi lợi dụng việc ly hôn để trốn tránh nghĩa vụ tài sản mà không nhằm mục đích chấm dứt hôn nhân sẽ bị phạt tiền 10-20 triệu đồng.
Trong trường hợp này, anh Ân có quyền nộp đơn khởi kiện đến tòa án cấp quận, huyện nơi cư trú của người vợ hoặc người chồng (trong trường hợp hai vợ chồng không cùng nơi cư trú) hoặc nơi cư trú chung của vợ chồng bạn anh để yêu cầu chi trả khoản nợ chung.