Chính phủ được Liên Hiệp Quốc công nhận của Libya ngày 11-7 yêu cầu câu trả lời khẩn sau khi Paris thừa nhận các tên lửa Pháp được tìm thấy tại một căn cứ được sử dụng bởi lực lượng Quân đội Quốc gia Libya (LNA) của Nguyên soái Khalifa Haftar.
Kênh Al Jazeera dẫn thông cáo từ Bộ ngoại giao Pháp cho biết, Ngoại trưởng Libya Mohamed Taher Siala đã yêu cầu người đồng cấp Pháp Jean-Yves Le Drian “giải thích ngay lập tức” làm sao những tên lửa của Pháp lại nằm trong tay lực lượng ông Haftar.
Một thành viên của GNA kiểm tra tên lửa Javelin bị tịch thu. Ảnh: REUTERS
Trước đó, Bộ Quốc phòng Pháp xác nhận trong một bài báo đăng trên tờ The New York Times hôm 10-7 rằng số tên lửa Javelin do Mỹ sản xuất được phát hiện tại một khu trại ở Nam Tripoli hồi tháng 6 đã được Pháp mua lại.
Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Pháp phủ nhận vi phạm lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hiệp Quốc mà cung cấp tên lửa cho lực lượng ông Haftar. Paris nói rằng lực lượng Pháp đang hoạt động ở Libya đã mất dấu vết của số tên lửa này sau khi chúng bị đánh giá là sai hỏng và bị cất kho.
Pháp là một nước ủng hộ mạnh mẽ cho chiến dịch quân sự của ông Haftar và đã điều lực lượng đặc biệt tới Libya. Một cố vấn cho Bộ trưởng Quốc phòng Pháp nói rằng số tên lửa này không còn được sử dụng nữa và đang bị cất kho cho tới khi chúng có thể đem ra phá hủy. Người này nói rằng một đơn vị quân đội Pháp đã sử dụng những tên lửa Javelin ở Libya cho “các chiến dịch chống khủng bố”.
Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2016 Pháp công khai thừa nhận có triển khai lực lượng đặc nhiệm ở Libya, song không rõ bao nhiêu bình sĩ Pháp đã được điều tới.
Việc bán vũ khí cho các phe nổi dậy ở Libya sẽ vi phạm thỏa thuận Mỹ-Pháp và lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hiệp Quốc.
Tên lửa chống tăng Javelin, trị giá 170.000 USD mỗi chiếc, bị lực lượng thề trung thành với Chính phủ Hòa hợp Dân tộc (GNA) được quốc tế công nhận ở Tripoli tịch thu trong chiến dịch tái chiếm thị trấn chiến lược Gharyan từ lực lượng thân ông Haftar hồi tháng 6.
Ba trong số các tên lửa Javelin đã được trưng ra trước sự chứng kiến của các nhà báo, trong đó có phóng viên của hãng AFP vào ngày 29-6 cùng với đạn pháo do Trung Quốc sản xuất ghi nhãn mác của Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE).
Thủy quân lục chiến Mỹ bắn một tên lửa FGM-148 Javelin trong một cuôc tập trận. Ảnh: UPI
Thông cáo của Bộ ngoại giao Pháp không giải thích số tên lửa này bị thất lạc như thế nào và phát hiện này làm gia tăng nghi ngờ rằng Paris đang hỗ trợ trên bộ cho Nguyên soái Haftar.
Tướng Haftar đã dựa vào sự hỗ trợ quân sự từ UAE, Pháp và Ai Cập trong cuộc chiến tái chiếm TP Benghazi ở miền Đông và hiện là trụ sở của lực lượng của ông.
Kể từ tháng 4, lực lượng của Nguyên soái Haftar phát động chiến dịch quân sự tấn công Tripoli. Phe GNA sau đó mở chiến dịch “Núi lửa giận dữ” đáp trả.
Sau khi nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi bị lật đổ và sát hại năm 2011, Libya chìm trong khủng hoảng và chia cắt. Ở phía Đông đất nước do quốc hội được LNA hậu thuẫn cai quản và đóng ở TP Tobruk. Ở phía Tây là nơi kiểm soát của GNA do Thủ tướng Fayez Sarraj lãnh đạo và được Liên Hiệp Quốc công nhận, có trụ sở ở Tripoli.
LNA ngày 11-7 thông báo giai đoạn đầu của chiến dịch đánh chiếm thủ đô Tripoli đã kết thúc thành công.
Theo thông cáo của LNA, mục tiêu giai đoạn đầu của chiến dịch là lực lượng LNA tiến quân và chiếm một số khu vực nhất định, trong khi giai đoạn hai là làm tiêu hao sinh lực địch, kiểm soát hoàn toàn các vị trí của kẻ địch và tránh gây thương vong cho dân thường và thiệt hại vật chất.
LNA đang chờ lệnh để bắt đầu giai đoạn thứ hai của chiến dịch nhằm “giải phóng Tripoli và đạt được chiến thắng cuối cùng”.
