Hậu trường kháng nghị vụ giảm án tù cho Phan Sào Nam

Ban Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương, Ban cán sự đảng TAND Tối cao, Ban cán sự đảng VKSND Tối cao, Ban Thường vụ Tỉnh ủy hai tỉnh Quảng Ninh, Phú Thọ đang chỉ đạo xem xét, xử lý các tổ chức, cá nhân có vi phạm, khuyết điểm liên quan đến việc xét, quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho phạm nhân Phan Sào Nam.

Đây là bước tiếp theo được thực hiện theo yêu cầu của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, sau khi cơ quan của trung ương Đảng kiểm tra các cấp, đi đến thi hành kỷ luật cảnh cáo với chánh án, hai phó chánh án và hai cán bộ khác của TAND tỉnh Quảng Ninh do vi phạm nghiêm trọng trong việc xét, quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho Phan Sào Nam.

Bên cạnh kết quả duy trì kỷ luật nghiêm minh của Đảng, việc vào cuộc quyết liệt của cơ quan trung ương, không chỉ Ủy ban Kiểm tra Trung ương mà còn VKSND Tối cao, Bộ Tư pháp còn mang tới kết quả tích cực khác. Đó là buộc Phan Sào Nam hợp tác để tiếp tục thi hành phần nghĩa vụ về tiền được tuyên trong bản án hai năm trước.

Phan Sào Nam (giữa) bị tòa phúc thẩm tuyên phạt 5 năm tù
về hai tội tổ chức đánh bạc và rửa tiền, bị phạt tiền hơn 926 tỉ đồng,
tịch thu sung quỹ nhà nước hơn 548 tỉ đồng. Ảnh: TUYẾN PHAN

Phát hiện quan trọng sau bản án

Theo bản án phúc thẩm tháng 3-2019, Phan Sào Nam bị tuyên phạt năm năm tù về hai tội tổ chức đánh bạc và rửa tiền, bị phạt tiền hơn 926 tỉ đồng, tịch thu sung quỹ nhà nước hơn 548 tỉ đồng - tổng cộng là 1.475 tỉ đồng. Thời gian thi hành án (THA) được tính từ ngày bị bắt, tháng 10-2017.

Trải qua quá trình điều tra, truy tố, xét xử và THA, tính đến tháng 9-2019, về phần dân sự, Phan Sào Nam đã thi hành được 1.346 tỉ đồng. Khoản còn phải thi hành là trên 160 tỉ đồng, bao gồm 3,5 triệu đôla Singapore (SGD) trong tài khoản đứng tên Nam và vợ, gửi tại Ngân hàng Singapore mà tòa án tuyên phải thu hồi.

Bản án tuyên như vậy nhưng xác minh sau đó cho thấy tài khoản tại Ngân hàng Singapore kia không còn tiền.

Trong thời gian Nam chấp hành án tại trại giam Quảng Ninh, dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn của Tổng cục THA - Bộ Tư pháp, Cục THA dân sự tỉnh Phú Thọ tiếp tục xử lý năm ô tô mà cơ quan điều tra đã kê biên, thu được hơn 5 tỉ đồng để Nam thi hành phần dân sự. Đồng thời, Cục THA gặp gỡ, động viên, thuyết phục Phan Sào Nam tiếp tục nộp tiền để khắc phục hậu quả.

Cũng trong thời gian này, trong vai trò đầu mối tương trợ tư pháp về hình sự, VKSND Tối cao đã phối hợp với Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan triển khai công tác tương trợ tư pháp với phía Cơ quan Tổng chưởng lý Singapore. Qua đó, cơ quan chức năng xác định vợ chồng Phan Sào Nam còn có tài khoản khác, số hiệu S-257584, gửi tại Ngân hàng DBS số tiền 5,3 triệu USD.

Ngoài ra, quá trình xác minh, cơ quan THA dân sự phối hợp với các cơ quan chức năng còn phát hiện thêm mảnh đất số 26, tờ bản đồ B2-36 thuộc dự án Golden Hills City, khu A, xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng, cũng đứng tên hai vợ chồng Nam.

Đây là những phát hiện có ý nghĩa quan trọng khi vụ án đã hoàn tất về mặt tố tụng.

Phối hợp nhịp nhàng, kết quả tốt

Tuy nhiên, những tài sản này không nằm trong phán quyết của tòa nên muốn đưa vào THA thì phải có sự tự nguyện hợp tác của đương sự. Điều này càng khó hơn khi trong quá trình THA phạt tù, Nam được TAND tỉnh Quảng Ninh giảm thời gian THA mỗi năm, cộng dồn là 22 tháng, nên đến ngày 6-2-2021 Phan Sào Nam được trả tự do...

Trước diễn biến này, Tổng cục THA đã chỉ đạo Cục THA dân sự tỉnh Phú Thọ phối hợp chặt chẽ với Vụ Hợp tác quốc tế và tương trợ tư pháp hình sự (Vụ 13 - VKSND Tối cao), kịp thời ra các quyết định, kèm hồ sơ, tài liệu cung cấp cho Cơ quan Tổng chưởng lý Singapore theo quy định. Nhờ vậy, cơ quan chức năng đã kiểm soát được tài khoản có số tiền lớn này.

Cùng lúc, VKSND Tối cao cũng xác minh, làm rõ các dấu hiệu vi phạm trong quyết định giảm thời gian THA của TAND tỉnh Quảng Ninh và ra quyết định kháng nghị. Còn cơ quan THA dân sự thì phối hợp nhịp nhàng, gặp gỡ, giải thích, thuyết phục Phan Sào Nam. Bước ngoặt là ngày 6-6, Nam đã tự nguyện làm đơn, đề nghị Ngân hàng DBS khấu trừ tiền trong tài khoản S-257584 đứng tên hai vợ chồng để chuyển vào tài khoản của Cục THA dân sự tỉnh Phú Thọ, tại Ngân hàng Công thương Việt Nam.

Quá trình này diễn ra chặt chẽ, với đơn có đầy đủ xác nhận từ luật sư của Nam, khẳng định quyền tự quyết của Nam với 1/2 giá trị tiền gửi trong tài khoản đứng tên chung với vợ. Tất cả đã được thông qua phiên điều trần do phía Singapore tổ chức ngày 27-8, để sau đó, ngày 9-9, số tiền hơn 2,6 triệu USD và hơn 126.000 SGD đã được chuyển về nước thành công.

Với thửa đất đứng tên vợ chồng Nam ở dự án Golden Hills City, Đà Nẵng, quá trình trao đổi, Phan Sào Nam cũng đồng ý thuyết phục vợ đưa vào THA. Cơ quan THA dân sự đã thống nhất với Vụ Kiểm sát THA dân sự (V11 - VKSND Tối cao), ủy thác xử lý tài sản này cho Chi cục THA dân sự huyện Hòa Vang theo quy định.