Đại hội Hội Khoa học lịch sử (KHLS) TP.HCM lần thứ 8 (nhiệm kỳ 2023-2028) đã khai mạc tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP.HCM, sáng 30-9,
GS.TS Võ Văn Sen, Chủ tịch Hội KHLS TP.HCM, phát biểu khai mạc Đại hội: "Trong nhiệm kỳ vừa qua, Hội KHLS TP.HCM đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Trong đó, phải kể đến hoạt động tập hợp các nhà khoa học lịch sử, đoàn kết giới sử học, thúc đẩy việc cho ra đời các tác phẩm nghiên cứu lịch sử có giá trị đối với vùng Sài Gòn-TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung".
Bên cạnh đó, Hội chú trọng đến giảng dạy sử học và tổ chức, động viên các nhà sử học trực tiếp tham gia tư vấn-phản biện các công trình nghiên cứu lịch sử trong quá trình đổi mới căn bản toàn diện nền giáo dục.
GS.TS Võ Văn Sen nhấn mạnh: "Mặc dù sứ mạng và vai trò thiêng liêng của sử học là khôi phục lại quá khứ là việc cực kỳ khó khăn, nhưng các nhà sử học, những người nghiên cứu và yêu thích lịch sử tại Hội KHLS TP.HCM vẫn tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ được giao và không bao giờ lùi bước".
PGS.TS Đặng Văn Thắng, Phó Chủ tịch thường trực Hội KHLS TP.HCM báo cáo, trong nhiệm kỳ 7, Hội đã liên hệ với Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật TP.HCM, Sở Văn hoá-Thể thao và Du lịch TP.HCM và Hội KHLS Việt Nam.
Trong đó, Hội tích cực tham gia với vai trò là đồng tổ chức các hội thảo khoa học, hay các hội thảo do TP.HCM hoặc các địa phương tổ chức.
"Các chi hội, hội viên đã tích cực tham gia biên soạn công trình lịch sử và địa phương chí của các tỉnh bạn. Tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học của các cơ quan, đề tài cấp Bộ, cấp TP, cấp nhà nước...Đặc biệt, các thành viên chủ chốt của Hội đã thực hiện nhiệm vụ quan trọng trong việc biên soạn các bộ sách giá trị" - PGS.TS Thắng phát biểu.
Đặc biệt PGS.TS Đặng Văn Thắng trong thời gian vừa qua, Hội đã hoàn thành đề tài khoa học trọng điểm do Thành Uỷ, UBND TP đặt hàng, nhan đề "Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh" gồm 5 tập được nghiệm thu vào ngày 23-6-2020 và đạt kết quả xuất sắc. Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu-chuyên môn cao của Hội vinh dự tham gia xây dựng 23 trên 25 tập của Bộ Quốc sử Việt Nam, một dấu ấn xuất sắc về đất nước và người Việt Nam.
Trong nhiệm kỳ vừa qua, hoạt động tư vấn, giám sát phản biện xã hội của Hội KHLS TP.HCM đạt nhiều thành tựu nhất định. Mục tiêu của hoạt động này là khám phá và tiếp cận sự thật, tạo sự thay đổi tích cực và thúc đẩy sự cải thiện đối với các vấn đề xã hội.
“Năm 2020, Hội KHLS TP.HCM đề xuất ý kiến đặt lại tên Lê Văn Duyệt cho đường Đinh Tiên Hoàng (đoạn từ Cầu Bông đến đường Phan Đăng Lưu, quận Bình Thạnh) với Hội đồng tư vấn đặt tên, đổi tên đường và công trình công cộng trên địa bàn TP và được Hội đồng tán thành.
Năm 2022, đề cử thành viên, nhà chuyên môn từ Hội đóng góp cho công tác phục dựng Đình An Khánh; có ý kiến về môn Lịch sử trong chương trình dạy học THPT; đề cử tham gia hội đồng tư vấn đặt tên đường và công trình công cộng trên địa bàn TP.HCM..." - PGS.TS Đặng Văn Thắng phát biểu.
GS.TS Phan Xuân Biên, Uỷ viên Ban thường vụ Hội KHLS TP.HCM đồng thuận: "Phạm vi quan tâm của Hội KHLS TP.HCM được mở rộng, giới nghiên cứu lịch sử có sự quan tâm sâu sắc đối với các vấn đề kinh tế, văn hoá, xã hội tại TP".
GS.TS Phan Xuân Biên cho biết, các vấn đề về văn hoá, lịch sử, xã hội đã được chính quyền TP đề nghị Hội tham mưu, đưa ra ý kiến. Ông hy vọng, Hội tiếp tục làm tốt công tác phản biện, tuân thủ các nguyên tắc, cơ chế và áp dụng các phương pháp nghiên cứu hiện đại một cách khách quan. Bên cạnh đó, tạo môi trường nghiên cứu sáng tạo, khuyến khích việc đào tạo nhà nghiên cứu trẻ và tạo cầu nối giữa cộng đồng nghiên cứu và xã hội.
Đại hội đã tiến hành hiệp thương công tác nhân sự, gồm 40 đại biểu dự kiến nằm trong Ban Chấp hành Hội KHLS trong nhiệm kỳ 8 (2023-2028).
Đại hội Hội KHLS TP.HCM đã bầu ra Ban Chấp hành mới gồm:
GS.TS Võ Văn Sen (Chủ tịch)
PGS.TS Đặng Văn Thắng (Phó Chủ tịch thường trực)
PGS.TS Hà Minh Hồng và PGS.TS Ngô Minh Oanh (Phó Chủ tịch)
TS. Nguyễn Thị Hậu (Tổng Thư ký)
Phát biểu chỉ đạo đại hội, PGS.TS Trần Đức Cường - Chủ tịch Hội KHLS Việt Nam chân thành cảm ơn những ngày làm việc sôi nổi của Hội KHLS TP.HCM và đã cùng nhau đặt ra hướng đi mới trong thời gian sắp tới.
"Với nhiệm kỳ mới, để đạt được những mục tiêu mới, tôi mong Hội KHLS TP.HCM thực hiện tốt công tác phản biện các vấn đề xã hội nói chung và TP.HCM nói riêng. Tập trung thu hút người tài, phát hiện thêm những chủ đề văn hoá-lịch sử mới để góp vào kho tàng lịch sử Việt Nam. Bên cạnh đó, mở rộng phạm vi hợp tác và giao lưu quốc tế." - PGS.TS Trần Đức Cường nói.
PGS.TS Trần Đức Cường hy vọng, Hội và giới nghiên cứu lịch sử TP.HCM sẽ tiếp tục cùng vun đắp và phát triển mọi khả năng của lĩnh vực lịch sử trên tinh thần khoa học, nhân văn, đậm đà bản sắc dân tộc.