Tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo (IS) liên tục đưa các video hành quyết tù binh lên mạng Internet mà đa phần là chặt đầu hoặc xử bắn hàng loạt đối với số lượng lớn tù nhân. Những cảnh tượng như thế thường đem lại cảm giác khiếp sợ tột cùng do tính chất dã man, tàn bạo mà nó gây ra.
Chặt đầu bất cứ ai cản đường
Được biết, trước khi IS nổi lên như là một thế lực đáng gờm thì hình thức tử hình con tin bằng cách chặt đầu dường như biến mất suốt một khoảng thời gian dài.
IS hành hình tập thể những người chống đối (Ảnh: AFP)
Một thập kỷ trước, Al Qaeda – Cha đẻ của IS là tổ chức đi đầu trong việc chặt đầu con tin, bao gồm cả những người Mỹ như Nicholas Berg và Eugene "Jack" Armstrong.
Tuy nhiên, thủ lĩnh cấp cao của Al-Qaeda là Ayman al-Zawahiri đã bị thế giới Hồi Giáo chỉ trích gay gắt và đã cho ngưng hình thức này. Tuy nhiên IS đã tách khỏi Al-Qaeda từ lâu. Tổ chức “mẹ” của chúng cũng không lên tiếng trong vụ chặt đầu James Foley. Vậy là, IS vẫn tiếp tục chặt đầu con tin mà không lo ngại Al-Qaeda cản trở.
Nhưng không chỉ những con tin phương Tây mới trở thành nạn nhân. Hai tuần trước, trong đoạn video "Một thông điệp được viết bằng máu", một người lính thuộc lực lượng người Kurd cũng bị IS hành hình theo cách tương tự phía trước một đền thờ Hồi giáo tại Mosul.
Theo Charlie Cooper, nhà nghiên cứu Trung Đông tại Quỹ Quilliam, thông điệp này nhắm trực tiếp vào cộng đồng người Kurd, những chiến binh mạnh mẽ và thiện chiến đang là át chủ bài trong cuộc chiến chống IS ở miền Bắc Iraq.
"Chúng đã chứng minh sẽ sẵn sàng giết bất cứ ai cản đường - không chỉ người Mỹ, không chỉ người phương Tây, mà cả người Iraq của tất cả các tôn giáo, tất cả các giáo phái. Đó là một sự man rợ ghê tởm" phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf nói.
Vai trò của truyền thông
Ông Cooper cho rằng giới truyền thông nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi cho đăng hoặc chỉ đăng tải một phần các đoạn Video hành quyết “đã được xử lý”. Việc giúp cho thế giới nhận thức được sự tàn bạo của IS là điều đúng đắn. Nhưng các nhà báo phải cẩn thận khi “vô tình” tiếp tay cho lực lượng “thánh chiến” truyền bá tư tưởng cực đoan.
Quyết định có nên công khai các đoạn video này hay không vẫn đang là đề tài được tranh cãi gay gắt giữa các hãng truyền thông.
Thành viên 7 tuổi của IS cầm “thủ cấp” của một binh lính Syria (Ảnh: New York Times)
Ngay cả Al-Jazeera, kênh truyền hình tiếng Ả Rập xưa nay vẫn bị chỉ trích vì đăng các đoạn video hành hình đã lên tiếng sẽ không hiển thị bất kỳ hình ảnh nào trong vụ chặt đầu nhà báo Sotloff. Họ còn đăng trên Twitter chính thức của mình “ Chúng tôi đề nghị tất cả mọi người cũng làm như vậy”.
Các trang web chia sẻ video khác nhau đã tuyên bố chặn hết các hình ảnh từ đoạn video chặt đầu. Tuy nhiên, chúng vẫn xuất hiện trên Internet, và nhiều nhất là ở các trang web và diễn đàn “thánh chiến” Ả Rập.
Erin Marie Saltman, một chuyên gia khác về Trung Đông, cho rằng giờ đây chủ nghĩa khủng bố cực đoan đã “vươn vòi” đến các trang mạng xã hội. Tiền tuyến của cuộc chiến chống khủng bố không chỉ là những sa mạc khô cằn của vùng Trung Đông, mà còn trên mạng Internet.
Công cụ tuyển dụng hiệu quả
Các đoạn video của IS giờ đây được dàn dựng công phu hơn rất nhiều. Một trong số đó có thể được so sánh với cả những đoạn phim Hollywood.
Các nhà phân tích cho rằng những hình ảnh trên không phải là vô tình mà được tung ra một cách có chủ đích. Các chiến binh IS là những chuyên gia trong việc sử dụng các cảnh quay tội ác của họ nhằm gieo rắc nỗi sợ hãi trong tâm trí những người không cùng chí hướng.
Theo CNN, các “chuyên viên” của IS từng đăng tải một đoạn video dài một tiếng trên Youtube về “bộ sưu tập” các vụ đánh bom, bắt cóc và chặt đầu con tin được xử lý hậu kỳ vô cùng tinh xảo, với các hình ảnh cháy nổ không khác gì siêu phẩm phim hành động. Tất nhiên, sau khi nhận được thông báo, Youtube đã nhanh chóng xóa bỏ đoạn phim trên.
Áo thun IS gia chỉ 10$ (Ảnh: Dailymail)
Thậm chí, chúng sử dụng cả hình ảnh một đứa bé 7 tuổi miệng tươi cười cầm “thủ cấp” của một người lính Syria. Điều này càng làm cho thế giới tin rằng Syria và Iraq đang chìm trong biển máu trước sự tàn bạo của IS.
Bằng cách đó IS có thể thu hút một lượng người xem khổng lồ tạo tiền đề cho các chiến dịch tuyển mộ và quảng bá hình ảnh rộng rãi. Trên các diễn đàn “Thánh chiến” Ả Rập, chỉ cần bỏ ra 10$ là người ta có thể mua được một cái áo thun với logo IS và các cụm từ như: "Chúng tôi là IS" hay "Chiến đấu cho Tự Do đến giọt máu cuối cùng."
Không phải ngẫu nhiên mà một chiến binh nói giọng Anh được phân công hành quyết James Foley. Mục đích của IS là tạo ra hình ảnh một người châu Âu, hoặc một người phương Tây, hành hình một người Mỹ.
Thông qua chiến thuật truyền thông của mình, IS đang lôi kéo thêm các thành viên phương Tây và những người bên ngoài Syria, làm cho họ cảm thấy rằng mình có thể đứng cùng chiến tuyến với IS trong cuộc “thánh chiến”.