Vụ khu phức hợp đại sứ quán Iran ở Syria bị không kích hôm 1-4 khiến 7 người chết, trong đó có một số tướng lĩnh Iran, đã khiến Tehran nổi giận. Iran cáo buộc Israel gây ra vụ việc và đe dọa đáp trả trừng phạt Israel dù không nói rõ những động thái cụ thể.
Sau những lời cảnh cáo rắn từ Lãnh đạo tối cao Iran - ông Ayatollah Ali Khamenei và Tổng thống Iran - ông Ebrahim Raisi, Israel dường như đang chuẩn bị cho kịch bản hứng đòn trả đũa từ Iran.
Hàng loạt động thái lạ của Israel
Ngày 3-4, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết đã tăng cường lực lượng phòng không và huy động lực lượng dự bị. Cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Israel - ông Yoav Gallant cho biết Israel đang tăng cường chuẩn bị trước các mối đe dọa từ khắp Trung Đông, đồng thời khẳng định Israel “biết cách bảo vệ người Israel và biết cách tấn công kẻ thù của mình”, theo tờ The Times of Israel.
Ngày 4-4, IDF tiếp tục ra thông báo về việc tạm dừng việc nghỉ phép đối với tất cả đơn vị chiến đấu. Phía quân đội cho biết quyết định tạm thời này được đưa ra dựa trên những đánh giá tình hình mới nhất.
Sau đó, người phát ngôn IDF Daniel Hagari cho biết nước này cũng đã làm gián đoạn, xáo trộn tín hiệu định vị GPS trong ngày 4-4 để ngăn chặn các mối đe dọa và phục vụ mục tiêu phòng thủ. Điều này đã khiến người dân Israel ở TP Tel Aviv bối rối vì ứng dụng bản đồ trên điện thoại đặt họ ở tận thủ đô Beirut (Lebanon).
Tờ The Wall Street Journal dẫn lời một nguồn thạo tin cho biết Israel đã rút một số đại sứ và sơ tán một số đại sứ quán, đồng thời yêu cầu một số đại sứ không xuất hiện tại các sự kiện công cộng.
Với sự lo lắng ngày càng tăng, một số thị trấn của Israel gần Tel Aviv đã đưa ra thông báo trấn an người dân và cập nhật hướng dẫn nếu xảy ra các tình huống khẩn cấp. TP Holon thông báo với người dân rằng chính quyền sẽ mở các nơi trú ẩn công cộng và nếu cần thiết, các bãi đậu xe ngầm cũng sẽ trở thành nơi trú ẩn.
Dù Israel không nói rõ lý do đằng sau những động thái này và cũng không trực tiếp nói đến mối đe dọa từ Iran nhưng báo chí Israel và truyền thông quốc tế cho rằng đây dường như là những động thái chuẩn bị cho những đòn trả đũa từ Iran.
Ngày 4-4, phát biểu trước Nội các An ninh, Thủ tướng Benjamin Netanyahu nói rằng trong nhiều năm, Iran đã hành động chống lại Israel, trực tiếp lẫn thông qua các lực lượng ủy nhiệm. Do đó, Israel đang hành động chống lại Iran và các lực lượng này, cả phòng thủ lẫn tấn công.
Iran có thể trả đũa Israel bằng cách nào?
Một bản tin của Kênh 12 (Israel) cho rằng Israel đã suy đoán rằng Iran có thể đáp trả bằng cách phóng tên lửa trực tiếp từ lãnh thổ của mình thay vì thông qua lực lượng ủy nhiệm của Iran, bao gồm Hezbollah ở Lebanon, Houthis ở Yemen và các nhóm thân Iran ở Iraq.
Chia sẻ với Kênh 12, cựu giám đốc cơ quan Tình báo quân sự Israel - ông Amos Yadlin nói rằng ông sẽ “không ngạc nhiên nếu Iran bắn thẳng vào Israel” vì hồi tháng 1, Iran đã tạo tiền lệ cho điều này khi nã tên lửa nhằm vào nước láng giềng Pakistan.
Viết trên mạng xã hội X, ông Yadlin cho rằng Iran quyết tâm “răn đe và phản ứng ngay lập tức”, có thể sớm nhất là vào ngày 5-4, ngày mà ở Iran đánh dấu Ngày Quds, hay Ngày Jerusalem, là sự kiện hàng năm ủng hộ người Palestine.
Theo ông Yadlin, các lựa chọn trả đũa của Iran bao gồm tấn công những cơ quan đại diện ngoại giao của Israel ở nước ngoài; mở rộng chương trình hạt nhân; tăng cường hỗ trợ lực lượng vũ trang đồng minh ở Trung Đông và mở các cuộc tấn công thông qua lực lượng dân quân đó.
Một số nhà phân tích có chuyên môn về Iran và Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) lại cho rằng khả năng Iran tấn công trực tiếp vào Israel là rất thấp, nhất là vì Tehran không có khả năng đánh bại Israel về mặt quân sự và đang phải vật lộn để kiểm soát tình hình bất ổn của công chúng trong nước.
“Thay vào đó, nếu IRGC đánh trực tiếp, kịch bản có thể là Tehran đưa ra những tuyên bố sai lệch về các trung tâm hoạt động của Mossad (cơ quan tình báo Israel) ở các quốc gia bên thứ ba để cho IRGC lý do tiến hành các cuộc tấn công mang tính biểu tượng mà không sợ bị Israel trả đũa” - ông Kasra Aarabi, giám đốc nghiên cứu IRGC tại tổ chức phi lợi nhuận Đoàn kết chống hạt nhân Iran có trụ sở tại Mỹ.
