Chia sẻ tại tọa đàm về những vấn đề pháp lý của kinh doanh bất động sản cho thuê, tổ chức hôm 5-7, lĩnh vực này đang đối mặt với nhiều rủi ro pháp lý không chỉ về an toàn, phòng cháy, chữa cháy mà cả vấn đề quyền sở hữu và quyền sử dụng đất, hợp đồng thuê đất
Nhiều nhà ở riêng lẻ cho thuê chưa đáp ứng điều kiện PCCC
Ông Nguyễn Văn Hưng - CEO Công ty CP Đầu tư và Phát triển BMC Việt Nam cho rằng đa số các căn hộ cho thuê, phòng trọ cho thuê được xây dựng dưới tên nhà ở riêng lẻ, chưa đáp ứng được điều kiện PCCC theo Quy chuẩn 06/2022 của Bộ Xây dựng, bao gồm cả lần sửa đổi năm 2023.
Bản thân Quy chuẩn này còn một số điểm chưa rõ ràng, diễn giải chung chung mà chính cơ quan quản lý cũng có nhiều cách hiểu, áp dụng khác nhau gây khó khăn cho chủ nhà, người kinh doanh trong lĩnh vực cho thuê căn hộ, phòng trọ.
Mặt khác, hành lang pháp lý, từ luật cho đến các nghị định, thông tư hướng dẫn, đến các quy chuẩn xây dựng, các quy định ban hành liên quan đến khai thác, cho thuê các căn hộ, phòng trọ liên quan đến PCCC còn chưa rõ ràng, nhiều bất cập hoặc không thể áp dụng.
Ông Hồ Ngọc Hải - Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư và Phát Triển BMC Việt Nam cũng cho rằng các quy định, tiêu chuẩn cho căn hộ mini, căn hộ dịch vụ từ trước tới nay chưa được đề cập trong các văn bản pháp quy nhà nước.
Còn TS Trần Minh Sơn - Vụ Pháp luật dân sự kinh tế (Bộ Tư pháp) chỉ rõ, hiện tồn tại nhiều sai phạm trong kinh doanh bất động sản cho thuê. Điều này khiến cho tính mạng người thuê trọ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Cụ thể là nguồn cung của những bất động sản cho thuê phù hợp với mức lương người lao động đang giảm xuống, còn bất động sản cho thuê xa xỉ đang quá nhiều.
Hiện tượng thổi giá đang diễn ra khi có quá nhiều môi giới bất động sản cho thuê. Chính sách giá điện, nước của Chính phủ áp dụng với bất động sản cho thuê không được các chủ cho thuê bất động sản áp dụng.
Đặc biệt là tồn tại nhiều sai phạm trong quá trình kinh doanh bất động sản cho thuê gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng của người thuê trọ.
“Đầu năm 2024 đến nay, chúng ta đã phải chứng kiến thiệt hại vô cùng nghiêm trọng về người qua những vụ cháy chung cư mini. Lí do là vì xây dựng chung cư mini trái phép và vi phạm nghiêm trọng phòng cháy chữa cháy.
Chính vì lẽ đó, tôi đề nghị có những quy định chi tiết hơn trong vấn đề cho thuê các loại hình bất động sản trên thị trường để tránh thiếu sót pháp luật, tạo khe hở cho các chủ cho thuê bất động sản vi phạm dẫn đến những thiệt hại vô cùng nghiêm trọng”, ông Sơn nói.
Không kinh doanh hàng hóa dễ cháy nổ trong nhà ở riêng lẻ
Luật sư Nguyễn Văn Đồng và luật sư Hà Thị Khuyên (Đoàn luật sư TP Hà Nội) có chung quan điểm cho rằng, gần đây tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM xảy ra nhiều vụ cháy nổ nghiêm trọng hậu quả khiến nhiều người “thuộc đối tượng là bên thuê bất động sản” đã thiệt mạng, thiệt hại tài sản.
Có thể thấy, hoạt động cho thuê và thuê bất động sản bộc lộ nhiều lỗ hổng trong công tác quản lý, vận hành... Do đó, cần siết chặt công tác phòng chống cháy nổ tại loại hình cho thuê, nhất là nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình được cải tạo kinh doanh dịch vụ nhà trọ, chung cư mini cho thuê…
Các luật sư kiến nghị cần quy định điều kiện bất động sản là nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân chuyển đổi thành loại hình bất động sản cho thuê phải đáp ứng các điều kiện về phòng chống cháy nổ. Khi đạt điều kiện và được cơ quan có thẩm quyền cho phép mới được kinh doanh, nhằm tránh rủi ro cháy nổ.
Song, không được phép kinh doanh hàng hóa, đặc biệt là hàng hóa dễ cháy nổ bên trong bất động sản là nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân chuyển đổi mục đích sang cho thuê.
Bởi nếu để như tình trạng hiện nay thì nhà ở riêng lẻ tồn tại rất nhiều hoạt động bên trong như người thì thuê để ở, người thì thuê để kinh doanh online tại nhà, người thì thuê để làm nơi chứa hàng hóa - sản phẩm, người thuê mặt bằng ngay sàn tầng một để kinh doanh sửa chữa, sản xuất… ngay tại loại hình nhà ở này.
Thừa nhận kinh doanh bất động sản cho thuê đang là một ngành nghề có nhiều tiềm năng phát triển, nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức, các chuyên gia tại tọa đàm cho rằng, việc ban hành nhiều các quy định pháp luật điều chỉnh cụ thể hơn, nhận diện đúng thực trạng, hiểu rõ những khó khăn và có những giải pháp kịp thời sẽ giúp thị trường này phát triển bền vững và đóng góp tích cực vào nền kinh tế.
