Sau khi Moscow thông báo chiếc máy bay vận tải quân sự Il-76 chở 74 người (gồm 65 tù binh Ukraine) rơi ở tỉnh Belgorod (Nga, gần biên giới Ukraine), Kiev đã đặt nghi vấn về khả năng tù binh Ukraine có mặt trên máy bay Nga.
Cụ thể, ngày 26-1, ông Dmytro Usov - quan chức tình báo quân sự Ukraine cho biết rằng từ sau vụ rơi máy bay Ukraine đã liên tục đề nghị Nga chia sẻ danh sách tù binh mà Moscow cho là có mặt trên máy bay, nhưng Nga từ chối và đề cập một danh sách đã công bố trước đó, tờ The Kyiv Indepedent đưa tin.
Ông Usov nói rằng ông cùng Cục trưởng Cục Tình báo Ukraine - ông Kyrylo Budanov và nhiều quan chức quân sự và thực thi pháp luật khác của Ukraine ngày 26-1 đã đến thăm thân nhân của các tù binh chiến tranh có tên trong danh sách mà Nga đề cập.
Tuy nhiên, sau khi cho gia đình các tù binh xem video mà Nga công bố về thi thể các nạn nhân trong vụ rơi máy bay, các thành viên trong gia đình cho rằng họ “không thấy bất kỳ dấu hiệu đặc biệt nào trên các mảnh thi thể cho thấy đây là người thân của họ”.
“Chúng tôi đang thu thập và phân tích kỹ lưỡng mọi thông tin có sẵn về vấn đề này từ nhiều nguồn. Cho đến nay, không có thông tin nào cho thấy máy bay có thể chở nhiều người như vậy” - ông Budanov lưu ý.
Ông Budano nói rằng tuyên bố của Moscow rằng 65 tù binh Ukraine có mặt trên máy bay Nga “vẫn đặt ra nhiều câu hỏi”.
Trước đó một ngày, Thanh tra về quyền con người của Ukraine - ông Dmytro Lubinets nói rằng danh sách các tù binh Ukraine mà Nga công bố bao gồm tên của những người đã được trao đổi trước đó.
“Hiện tại, không có dấu hiệu nào cho thấy có rất nhiều người trên máy bay Il-76, cũng như họ có phải là công dân Ukraine hay không” - ông Lubinets nói.
Ngay sau vụ tai nạn, Phó đại sứ Ukraine tại Liên Hợp Quốc - bà Khrystyna Hayovyshyn cho rằng các quan chức quân sự và an ninh Nga đã không cho phép nhân viên cấp cứu kiểm tra hiện trường “theo quy trình”.
Bà Hayovyshyn lưu ý rằng theo tình báo quân đội Ukraine, “chỉ có 5 thi thể được gửi đến nhà xác địa phương ở Belgorod” và không có thi thể nào được nhìn thấy trong đoạn phim về hiện trường vụ tai nạn.
Đồng quan điểm, ông Volodymyr Fesenko, chuyên gia về khoa học chính trị đồng thời là giám đốc Trung tâm chính trị ứng dụng Penta (có trụ sở tại thủ đô Kiev, Ukraine) cho rằng vụ tai nạn là “chiến dịch tuyên truyền” của Nga vì Moscow đã che giấu bằng chứng về những gì thực sự đã xảy ra.
Theo ông Fesenko, Nga đã không công khai thi thể của 65 tù binh.
Ngoài ra, ông Fesenko nhận xét thông tin từ Nga rằng trên chuyến bay có 3 người hộ tống 65 tù binh Ukraine là mâu thuẫn với các vụ trao đổi tù nhân trước đó. Vị chuyên gia nói rằng thông thường mỗi lính canh Nga phụ trách 3-4 tù binh Ukraine.
“Có quá nhiều điểm mâu thuẫn” - ông Fesenko bình luận.
Về phía Nga, Moscow vẫn khẳng định máy bay gặp nạn có chở 65 tù binh Ukraine.
Ngày 26-1, Ủy ban Điều tra Nga đã công bố đoạn video ghi lại cảnh các tù binh Ukraine lên máy bay Il-76.
