Ngày 12-5, Tạp chí Kinh tế và Dự báo (Bộ Kế hoạch và Đầu tư - KH&ĐT) đã tổ chức diễn đàn “Dự báo kinh tế Việt Nam 2022 – 2023: Kịch bản tăng trưởng và triển vọng một số ngành kinh tế chính”. Diễn đàn có sự tham gia của các nhà quản lý, nhà khoa học, các diễn giả và một số hiệp hội, doanh nghiệp.
Xuất hiện những thách thức mới
Theo Bộ KH&ĐT, qua 4 tháng đầu năm 2022, mặc dù tình hình thế giới có nhiều biến động, nhưng nhìn chung nền kinh tế nước ta tiếp tục phục hồi và có nhiều dấu hiệu khởi sắc.
Cụ thể, tăng trưởng GDP quý I-2022 ước đạt 5,03% so với cùng kỳ; lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 4 tháng đầu năm 2022 tăng 2,1%, các cân đối lớn về tài chính, tiền tệ, tín dụng cơ bản được bảo đảm, thu ngân sách nhà nước đạt kết quả khả quan.
Chỉ số Môi trường kinh doanh của Việt Nam trong quý I-2022 tăng lên 73 điểm phần trăm, tăng 12 điểm phần trăm so với quý IV-2021, là mức cao nhất kể từ sau đợt dịch bùng phát lần thứ 4.
Các chỉ số kinh tế 4 tháng qua cũng khả quan: Doanh nghiệp thành lập mới đạt 49.591 doanh nghiệp, là mức cao nhất trong giai đoạn 4 tháng đầu năm từ trước đến nay tại Việt Nam; Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tại Việt Nam ước đạt 5,92 tỉ USD, là giá trị cao nhất trong 4 tháng đầu năm trong các năm 2018-2022, tạo động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế năm 2022.
 |
Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương phát biểu tại tọa đàm. Ảnh: Bộ KH&ĐT |
Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương cho biết, dù lạc quan với triển vọng kinh tế Việt Nam, nhưng môi trường kinh doanh hiện nay ngày càng xuất hiện những thách thức mới, khó lường.
Trên trường quốc tế, kinh tế Mỹ đang cho thấy những dấu hiệu chững lại, lạm phát tăng cao, khả năng thực hiện chính sách thắt chặt tiền tệ cao trong khi sức mua bị giảm thấp. Kinh tế châu Âu đang đối mặt với nguy cơ suy thoái khi giá dầu và giá kim loại tăng cao do ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Trong khu vực ASEAN, tăng trưởng trong lĩnh vực xuất khẩu có dấu hiệu giảm động lực, chỉ số PMI tháng 3/2022 ở 51,7 điểm. Đặc biệt, lạm phát đang gia tăng tại nhiều nơi trên thế giới do giá năng lượng, lương thực trên toàn cầu tăng mạnh, đã và đang tạo tác động dây chuyền đến giá cả các hàng hóa, dịch vụ khác.
Cũng theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, từ đầu năm đến nay, Việt Nam nhận được một số dự báo lạc quan từ các tổ chức quốc tế, như Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo tăng trưởng kinh tế nước ta sẽ phục hồi ở mức 6,5% năm 2022 và đạt 6,7% năm 2023; Ngân hàng Thế giới dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam sẽ đạt 5,3% năm 2022, sau đó sẽ ổn định trở lại quanh mức 6,5%.
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2022 xuống mức 3,6%, nhưng tin rằng, tại Việt Nam, tiến trình phục hồi kinh tế sẽ mạnh lên từ việc thực thi Chương trình Phục hồi và Phát triển Kinh tế Xã hội. GDP Việt Nam sẽ tăng trưởng ở mức 6% trong năm 2022 và 7,2% trong năm 2023…
 |
Việt Nam nhận được một số dự báo lạc quan từ các tổ chức quốc tế. .Ảnh: MINH TRÚC |
5 nhóm giải pháp lớn
Tại diễn đàn, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhận định, Chương trình Phục hồi và Phát triển Kinh tế - Xã hội của Chính phủ tạo cơ hội để khôi phục nhanh chuỗi sản xuất, cung ứng, thúc đẩy các hoạt động tăng trưởng, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng bình quân 6,5-7%/năm giai đoạn 2021-2025.
Việc thực hiện Chương trình được dự báo góp phần tăng trưởng GDP thêm khoảng 2.9% trong năm 2022 và 0,2% trong năm 2023, đảm bảo ổn định việc làm, giữ tỉ lệ thất nghiệp ở mức ổn định khoảng 2-3%.
Về nội dung, Chương trình đã đưa ra 5 nhóm giải pháp lớn và nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, bao gồm: Mở cửa nền kinh tế gắn với đầu tư nâng cao năng lực y tế, phòng, chống dịch bệnh; Bảo đảm an sinh xã hội và giải quyết việc làm; Hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh; Đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng; Cải cách thể chế, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Theo dự báo của TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính Tiền tệ Quốc gia, Chương trình sẽ tác động đến cả phía cung và phía cầu, góp phần khôi phục và thúc đẩy các hoạt động đầu tư, sản xuất và tiêu dùng, theo 2 kịch bản: Kịch bản 1, thực hiện hiệu quả các gói hỗ trợ được giải ngân đạt khoảng 40% năm 2022 và 50% năm 2023; Kịch bản 2 thực hiện kém hiệu quả việc giải ngân chậm so với dự kiến, tỉ lệ giải ngân thấp chỉ đạt 30% năm 2022 và 40% năm 2023.
Trong bối cảnh mới, để thực hiện thành công Chương trình Phục hồi và Phát triển Kinh tế của Chính phủ, ông Phan Đức Hiếu cho rằng, nhất thiết phải đáp ứng được 3 yêu cầu chính: Thứ nhất, phải khẩn trương kịp thời hiện thực hóa các hỗ trợ đến tay người dân và doanh nghiệp;
Thứ hai, hiệu quả, khả năng hấp thụ tránh dàn trải, lãng phí nguồn lực là những yêu cầu quan trọng để giúp đạt mục tiêu phục hồi, phát triển nhanh sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng;
Thứ ba, công khai, minh bạch vừa là giải pháp vừa là yêu cầu để nâng cao hiệu lực, hiệu quả và hoàn thành mục tiêu Chương trình.
Cũng theo ông Phan Đức Hiếu, để Chương trình thực sự là “phao cứu sinh” phục hồi và vực dậy nền kinh tế, đòi hỏi nỗ lực của tất cả các bên, từ Nhà nước đến người dân và doanh nghiệp.
“Bản thân mỗi doanh nghiệp trước hết tự thay đổi để thích ứng với thay đổi trong bối cảnh mới. Doanh nghiệp cần năng động, chủ động, sáng tạo hơn, quản trị tốt hơn để thích ứng tốt hơn với xu hướng kinh doanh mới, thói quen tiêu dùng mới và công nghệ mới”- ông Hiếu nói.
