Lỗ hổng quản lý người thi hoa hậu đã kết hôn

Những ngày qua, dư luận xôn xao với sự việc hoa hậu Diễm Hương (Hoa hậu Thế giới người Việt 2010) bị chồng đệ đơn ly dị lên một tòa án ở TP.HCM. Từ sự việc này, thông tin hoa hậu Diễm Hương từng đăng ký kết hôn vào năm 2011 nhưng vẫn đại diện Việt Nam tham dự Hoa hậu Hoàn vũ 2012 (Miss Universe 2012) mới vỡ lở.

Thông tư mới yêu cầu giấy chứng nhận độc thân

Sự việc trên nếu chính xác thì không chỉ thể hiện sự thiếu trung thực của cá nhân người đẹp, đơn vị cử thí sinh đi thi mà còn là lỗ hổng trong quản lý việc đưa người đẹp tham dự các cuộc thi nhan sắc quốc tế.

Việc cử người đẹp tham dự các cuộc thi hoa hậu mang tầm quốc tế hiện được quy định cụ thể tại Quy chế tổ chức thi hoa hậu, hoa khôi và người đẹp (thường gọi là Quy chế 87, hiệu lực từ 29-1-2009); Nghị định Quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu (thường gọi là Nghị định 79/2013) và Thông tư 03/2013/TT-BVHTTDL quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định 79 (hiệu lực từ 15-3-2013).

Trong đó một trong những điều kiện để được cấp giấy phép dự thi người đẹp, người mẫu quốc tế là phải có “một bản sơ yếu lý lịch của thí sinh được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận” (mục b khoản 2 Điều 22 Nghị định 79). Tuy nhiên, các văn bản luật hoàn toàn không quy định chi tiết phải nộp kèm giấy xác nhận tình trạng hôn nhân mà chỉ có sơ yếu lý lịch cùng những cam kết thực hiện đúng theo tiêu chí của ban tổ chức cuộc thi. Chính vì vậy, việc xác nhận nhân thân trong hồ sơ dự thi hoa hậu quốc tế của các thí sinh hầu như chỉ dựa trên sự trung thực của chính thí sinh đó và cơ quan quản lý cấp phép đặt trên niềm tin với thí sinh.

 
Diễm Hương trình diễn tại cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ 2012. Ảnh: NYDAILYNEWS

Chúng tôi đặt vấn đề: Cục sẽ rút kinh nghiệm như thế nào để không có những sự việc tương tự xảy ra làm bẽ mặt Việt Nam? Ông Nguyễn Đăng Chương, Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, cho biết: “Chúng tôi đang bổ sung để chuẩn bị lấy ý kiến cho Thông tư sửa đổi Thông tư 03/2013/TT-BVHTTDL quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định 79. Trong thông tư sửa đổi chắc chắn sẽ đưa vào yêu cầu thí sinh dự các cuộc thi hoa hậu, người mẫu quốc tế (ngoại trừ cuộc thi của quý bà) bắt buộc phải có giấy chứng nhận độc thân. Thông tư sửa đổi này dự kiến trong tháng 5-2014 sẽ lấy ý kiến xong”.

Khái niệm “chưa lập gia đình” không rõ về pháp lý

Bên cạnh việc hồ sơ dự thi quốc tế chưa rõ ràng, tiêu chí của các cuộc thi hoa hậu, hoa khôi trong nước cũng chưa rõ ràng trong quy định về việc kết hôn. Ngoại trừ những cuộc thi đặc biệt như hoa hậu quý bà, phần lớn các cuộc thi nhan sắc đều dành cho thí sinh từ độ tuổi 18 đến 26 và tiêu chí các cuộc thi luôn có yếu tố “chưa lập gia đình, chưa sinh con”.

Với tiêu chí “chưa lập gia đình”, luật sư Trương Thị Hòa (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng: “Khái niệm chưa lập gia đình hay chung sống như vợ chồng… là những khái niệm không rõ ràng và không chính xác về mặt pháp lý. Nếu đã là tiêu chí, là nội quy của cuộc thi thì đừng nên dùng khái niệm chung chung như vậy mà chỉ nên dùng theo khái niệm là “đăng ký kết hôn” hay chưa. Từ ngày 1-1-2001, nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn đều không được pháp luật chấp nhận là vợ chồng (theo Nghị quyết 35/2000/QH10 ngày 9-6-2000 của Quốc hội quy định). Dùng đúng khái niệm mới dễ dàng trong việc xử lý vi phạm”.

NAM THANH