Ngày 1-8, thông tin từ Sở Y tế Đắk Lắk, cho hay hiện nay trên địa bàn có tình trạng thiếu thuốc do nhiều nguyên nhân.
Thiếu nhân lực trầm trọng
Cũng theo Sở Y tế Đắk Lắk, nguyên nhân quan trọng dẫn đến việc thiếu thuốc là nhân lực đấu thầu thuốc thiếu trầm trầm trọng. Nếu trước đây, nhân sự chủ chốt có chuyên môn về dược thực hiện chính công tác đấu thầu có bốn dược sĩ, thì có một cán bộ bị khởi tố liên quan đến đến vụ án “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Sở Y tế Đắk Lắk năm 2014-2015.
Ngoài ra, hai cán bộ khác cũng chính thức nghỉ việc, trong đó có một lãnh đạo phòng. Vì vậy, hiện nay Sở Y tế không có nhân lực là công chức có chuyên môn về dược tham gia công tác đấu thầu.
Hiện nay, toàn bộ nhân lực là ba viên chức được điều động biệt phái từ các cơ sở y tế trực thuộc Sở. Số nhân lực được điều động tạm thời về Sở Y tế đều là người mới, chưa có kinh nghiệm tham gia đấu thầu, số lượng điều động cũng hạn chế vì phải tập trung cho công tác đấu thầu đối với danh mục cấp cơ sở do chính cơ sở y tế đó đấu thầu.
Cũng theo Sở Y tế Đắk Lắk, đấu thầu thuốc là một công việc phức tạp, đòi hỏi phải nắm kiến thức sâu về Luật đấu thầu. Trong khi đó đội ngũ y tế được đào tạo kiến thức chuyên môn về y dược, để nắm bắt về đấu thầu cần phải có thời gian tìm hiểu, học hỏi và được đào tạo.
Hơn nữa, liên quan đến vụ án thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Sở Y tế Đắk Lắk năm 2014-2015, sau khi khởi tố hình sự, nhiều cán bộ tham gia trực tiếp vào công tác đấu thầu những năm vừa qua bị bắt tạm giam.
Các cá nhân đang thực hiện công tác đấu thầu năm 2022 có liên quan đến vụ án 2014-2015 bị triệu tập điều tra, không đủ điều kiện để tiếp tục thực hiện công tác đấu thầu vì đang trong thời gian điều tra những sai phạm của vụ án tương tự, cũng như tâm lý hoang mang, không dám làm.
Đến nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra tiếp tục yêu cầu Sở Y tế phối hợp cung cấp hồ sơ để điều tra gói thầu mua thuốc thuộc danh mục đấu thầu tập trung cấp địa phương năm 2019-2020, khiến cán bộ y tế không còn muốn cống hiến, tiếp tục có một số cán bộ xin nghỉ việc vì nếu làm có thể sai phạm do thiếu hành lang pháp lý, khiến khủng hoảng nhân lực y tế càng thêm trầm trọng.
Liên tiếp kiến nghị để tháo gỡ khó khăn
Cũng theo lãnh đạo Sở Y tế Đắk Lắk, ngoài vấn đề về nhân lực, một trong những nguyên nhân còn lại là luật, nghị định, thông tư hướng dẫn đấu thầu thuốc còn nhiều điểm bất cập, thay đổi liên tục, các văn bản hướng dẫn, pháp lý còn mang tính chung chung, chưa thực sự chi tiết, cụ thể.
Sự bất hợp lý trong các quy trình, quy định và chưa có luật mang tính đặc thù cho ngành Y dẫn đến việc đấu thầu mua sắm thuốc gặp nhiều trở ngại. Đối với những nội dung vướng mắc, bất cập đến nay vẫn không được giải đáp, nếu tiếp tục thực hiện theo nhận định chủ quan của cá nhân tham gia công tác đấu thầu thì có thể sẽ dẫn đến sai phạm.
Ngoài ra, tại các cơ sở y tế công lập trong năm qua cũng có rất nhiều nhân viên y tế xin nghỉ việc. Nhân lực cho công tác đấu thầu thiếu, nhân lực tham gia các tổ thầu chủ yếu là kế toán, dược sĩ, bác sĩ, điều dưỡng.
Đa số thành viên đều làm công tác chuyên môn và phải kiêm nhiệm thêm công tác đấu thầu chưa được đào tạo chuyên sâu về kiến thức đấu thầu và thời gian phục vụ công tác chuyên môn quá tải, nên trong quá trình đánh giá lựa chọn nhà thầu phải làm ngoài giờ đôi khi không kịp thời gian quy định phải gia hạn nhiều lần.
Từ đó, Sở Y tế kiến nghị các cơ quan ban ngành sớm sửa đổi, điều chỉnh các nội dung bất cập, tháo gỡ các vướng mắc, tạo sự yên tâm cho cán bộ y tế khi triển khai công tác đấu thầu nhằm có thuốc phục vụ người bệnh; UBND tỉnh sớm tổ chức thi tuyển công chức, nhằm giải quyết tình trạng khủng hoảng nhân lực trầm trọng hiện nay tại Sở Y tế.
Trước mắt, Sở Y tế sẽ tập trung nhân lực, tiếp tục đẩy nhanh tiến độ thực hiện gói thầu thuốc đối với danh mục thuốc đấu thầu tập trung cấp địa phương năm 2021-2022 để có kết quả lựa chọn nhà thầu trong thời gian sớm nhất.
Thiếu nhân lực đấu thầu thuốc dẫn đến tình trạng thiếu thuốc. Ảnh HT |
Sở Y tế kiến nghị UBND tỉnh cho phép thực hiện công tác đấu thầu giai đoạn tiếp theo các với phương án như sau: Giao công tác đấu thầu mua sắm thuốc đối với danh mục đấu thầu tập trung cấp địa phương cho Trung tâm mua sắm tập trung cấp tỉnh;
Ngoài ra, Sở Y tế kiến nghị UBND tỉnh giao cho hai đơn vị có danh mục sử dụng thuốc có thể bao phủ cho toàn tỉnh thực hiện: Giao Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên tổ chức đấu thầu thuốc đối với gói thầu thuốc generic thuộc danh mục đấu thầu tập trung cấp địa phương và gói thầu thuốc generic thuộc danh mục đấu thầu cấp cơ sở cho các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh.
Giao Bệnh viện Y học cổ truyền tổ chức đấu thầu thuốc đối với gói thầu thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền; gói thầu vị thuốc cổ truyền thuộc danh mục đấu thầu cấp cơ sở cho các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh.