Theo Reuters ngày 24-6, dù các chuyên gia về các nhóm Hồi giáo chưa có thông tin rõ ràng về việc ai sẽ kế nhiệm thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi nếu người này được xác nhận đã chết, tuy nhiên hai thân tín của Baghdadi là Iyad al-Obaidi và Ayad al-Jumaili là hai cái tên sáng giá nhất. Hai người này từng là sĩ quan quân đội dưới thời cố Tổng thống Iraq Saddam Hussein.
Bộ Quốc phòng Nga tuần trước cho biết Baghdadi có thể đã thiệt mạng trong một cuộc không kích tại Syria. Ngày 23-6, hãng tin Interfax dẫn lời một nghị sĩ Nga khẳng định "gần như 100%" Baghdadi đã bị tiêu diệt.
Hiện chưa chắc chắn số phận của thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi. Ảnh: REUTERS
Tuy nhiên, các lực lượng vũ trang khu vực và nhiều quan chức địa phương khác đều tỏ ra nghi ngờ về thông tin này. "Chúng tôi không có bằng chứng xác thực nào về việc thủ lĩnh IS đã chết hay chưa" - Đại tá Lục quân Mỹ Ryan Dillon nói tại một cuộc họp báo ở Lầu Năm Góc hôm 23-6.
Obaidi, trong độ tuổi ngoài 50, hiện giữ chức vụ "bộ trưởng chiến tranh" của IS trong khi Jumaili, trong độ tuổi ngoài 40, là người đứng đầu cơ quan an ninh Amniya của nhóm. Hồi tháng 4, truyền hình Iraq đưa tin Jumaili đã bị tiêu diệt nhưng tin tức này không được xác nhận.
Cả hai người trên đều gia nhập lực lượng nổi dậy Sunni Salafist tại Iraq vào năm 2003 sau khi Mỹ lật đổ Tổng thống Saddam và ủng hộ dòng người Shi’ite ở Iraq.
Obaidi và Jumaili trở thành những cố vấn hàng đầu của Baghdadi kể từ khi thủ lĩnh số 2 Abu Ali al-Anbari, bộ trưởng chiến tranh Abu Omar al-Shishani và chỉ huy cơ quan tuyên truyền Abu Mohammad al-Adnani bị tiêu diệt trong các trận không kích năm 2016.
"Jumaili xem Obaidi như cấp trên nhưng chuyện kế nhiệm còn phụ thuộc vào nhiều điều kiện khác" - ông Hisham al-Hashimi, một chuyên gia về IS, nhận định.
Reuters cho biết cho dù ai trong số Jumaili Obaidi được chọn làm tân thủ lĩnh của IS thì cũng không thể được gọi là “caliph” hay còn gọi là tổng tư lệnh Hồi giáo bởi thiếu vị thế tôn giáo và IS đã để mất quá nhiều lãnh thổ.
Việc chỉ định thủ lĩnh tối cao mới cần sự thông qua của hội đồng cố vấn gồm tám thành viên của IS. Tuy nhiên, những người này gồm sáu người Iraq, một người Jordan và một người Saudi Arabia sẽ không thể nhóm họp vì lý do an ninh vì thế ý kiến của họ sẽ được trao đổi thông qua các phương tiện truyền tin.
Ngoài ra, hội đồng cố vấn còn có thêm thành viên thứ chín là tu sĩ người Bahrain, ông Turki al-Bin’ali nhưng đã bị giết chết trong một cuộc không kích ở Syria hôm 31-5. Hai nguồn tin tình báo Mỹ cho hay IS nhiều khả năng đã đưa hầu hết lãnh đạo của nhóm khủng bố tới al-Mayadin, nằm trong thung lũng Euphrates ở Syria.