Trên khắp chiến trường, bên cạnh các bãi mìn dày đặc và các chiến hào kiên cố của Nga, lực lượng Ukraine còn phải đối phó chiến thuật phòng thủ hiệu quả của Nga, đó là phòng thủ đàn hồi, theo tờ The New York Times.
Chiến thuật kinh điển giúp ích cho quân Nga
Các chuyên gia quân sự cho rằng thay vì bằng mọi giá phải giữ một tuyến chiến hào khi đối mặt trực diện cuộc tấn công của Ukraine, quân Nga giả vờ nhượng bộ sau đó đánh trả. Đây là chiến thuật quân sự lâu đời và được gọi là “phòng thủ đàn hồi”.
Để thực hiện chiến thuật này, khi bị tấn công, lực lượng Nga rút lui về tuyến phòng thủ thứ hai, khuyến khích quân Ukraine tiến lên, sau đó tấn công ngược trở lại trong khi lực lượng đối phương đang ở tình thế dễ bị tổn thương, như khi đối phương di chuyển trên bãi đất trống.
Theo các chuyên gia, mục tiêu chiến thuật này là ngăn quân Ukraine chiếm được các khu vực đó và sử dụng chúng làm bàn đạp để tiến xa thêm.
Ông Ben Barry, chuyên gia cao cấp nghiên cứu chiến tranh trên bộ tại Viện Chiến lược Quốc tế (Anh), cho rằng chiến thuật này là bên phòng thủ vừa nhượng bộ vừa gài đối phương vào thế khó để phản công lại nhằm gây thương vong nặng nề nhất có thể cho đối phương, theo The New York Times.
Ông Barry cho biết “phòng thủ đàn hồi” không phải là một chiến thuật mới. Theo ông, Liên Xô đã sử dụng nó trong trận đánh bại Đức năm 1943 tại Trận chiến Kursk, một trong những trận lớn nhất ở mặt trận phía đông trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Nga dường như cũng đã áp dụng nó một thời gian ở Ukraine, đặc biệt để cản trở cuộc phản công vào mùa hè này.
Ông Barry nói: “Trong lịch sử, nó đã được sử dụng rất thành công, nhưng để thành công, nó đòi hỏi sự lãnh đạo tốt, lực lượng được huấn luyện kỹ và đưa ra những đòn phản công chí mạng”.
“Phòng thủ đàn hồi” vẫn có điểm yếu
Các chuyên gia cho biết, thật khó đánh giá liệu chiến thuật này có được triển khai thường xuyên hay không nếu không có sự tiếp cận trực tiếp với các chỉ huy Nga.
Tuy nhiên, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (Mỹ) đã ghi nhận những dấu hiệu của chiến thuật này trong những ngày gần đây xung quanh làng Robotyne (tỉnh Zaporizka), nơi đã rơi vào tay lực lượng Ukraine vào cuối tháng 8.
Trong một báo cáo cuối tuần qua của Viện này, một số công sự quan trọng được ghi nhận là đã đổi chủ nhiều lần và lực lượng Nga đã có những cuộc phản công chiến thuật thành công.
Ông Oleksiy Melnyk, cựu chỉ huy Ukraine hiện là quan chức cấp cao của tổ chức phi lợi nhuận Trung tâm Razumkov (Ukraine), cho rằng yếu tố then chốt trong việc thực hiện thành công chiến thuật này là việc sử dụng hợp lý lực lượng quân sự dự bị - lực lượng sẽ được triển khai trong các trận phản công của Ukraine.
Theo ông Melnyk, Moscow dường như đã bắt đầu triển khai các đơn vị không quân tinh nhuệ để phòng thủ ở khu vực Zaporizhia. Điều này cho thấy rằng nguồn lính dự bị thường trực của Nga có thể đang cạn kiệt và đây có thể là “tin tức đáng khích lệ” cho Ukraine.
Ông Michael Kofman, thành viên cấp cao tại Quỹ Hòa bình Quốc tế Carnegie, nói rằng nếu lực lượng của Moscow dùng chiến thuật này và rút lui hơn vài trăm mét mỗi lần, còn Ukraine đặc biệt các đơn vị cơ giới có thể tiến vào với số lượng đáng kể, thì đó sẽ là dấu hiệu cho thấy chiến lược phòng thủ của Nga đang bắt đầu chùn bước.
“Một trong những điều lớn nhất vẫn còn được đặt ra là liệu quân đội Ukraine có thể đạt được bước đột phá hay không” - ông Kofman nói trên podcast “War on the Rocks” tuần trước.
Trong những tháng gần đây, cuộc chiến ở Ukraine bao gồm các trận chiến giành những ngôi làng nhỏ và hệ thống chiến hào riêng lẻ – những cuộc chiến có thể kéo dài nhiều tuần, khiến cả hai bên chịu thương vong đáng kể nếu muốn giành quyền kiểm soát khu vực đó.
Nhìn chung, cuộc chiến đang diễn ra trên một chiến tuyến trải dài hàng trăm km từ thành phố nhỏ Kupiansk, ở vùng đông bắc tỉnh Kharkiv, tới tỉnh Zaporizhia ở phía nam Ukraine.
Ở miền đông Ukraine, lực lượng Ukraine cũng đã tiến về phía nam của tỉnh Donetsk, nơi có TP Bakhmut. Đây là một trong những điểm nóng giao tranh Nga - Ukraine và cuộc chiến ở đây vẫn tiếp tục dù TP này đã rơi vào tay Nga hồi tháng 5.
