Reuters ngày 13-3 dẫn thông tin độc quyền từ các quan chức Mỹ, Ai Cập và các nguồn tin ngoại giao cho biết, Nga khả năng lớn vừa triển khai một số lực lượng đặc biệt và máy bay không người lái đến căn cứ không quân Sidi Barrani ở tây Ai Cập, cách biên giới với Libya 100 km.
Các quan chức Mỹ cho biết hiện Mỹ đang theo dõi chặt hoạt động của số quân và vũ khí Nga đã triển khai đến Ai Cập. Quân đội Mỹ cũng từ chối bình luận chính thức.
Trong khi đó, các nguồn tin an ninh Ai Cập cho biết chi tiết hơn. Đơn vị lực lượng đặc biệt này có 22 thành viên, tuy nhiên không rõ nhiệm vụ của đơn vị này tại Ai Cập là gì. Ngoài ra, từ đầu tháng 2 Nga đã được phép sử dụng một căn cứ không quân nữa của Ai Cập tại TP Marsa Matrouh ở miền Đông. Máy bay quân sự Nga đã chở năm đơn vị quân đội đến Marsa Matrouh, các nguồn tin Ai Cập cho biết.
Bộ Quốc phòng Nga không bình luận về thông tin này. Phía Ai Cập phủ nhận sự hiện diện của lính Nga trên đất mình. “Không có quân bất cứ nước nào trên đất Ai Cập. Đây là chuyện chủ quyền” - Reuters dẫn lời người phát ngôn quân đội Ai Cập Tamer al-Rifai.
Theo các quan chức Mỹ và các nguồn tin ngoại giao, nếu thông tin này có thật thì có thể đó là một phần của nỗ lực ủng hộ Tướng Khalifa Haftar - Tư lệnh lực lượng tự xưng Quân đội quốc gia Libya, đóng tại TP Benghazi.
Các cảng dầu lực lượng này kiểm soát vừa hứng đòn tấn công mạnh từ tổ chức Lữ đoàn Bảo vệ Banghazi ngày 8-3. Tổ chức này là một nhóm dân quân Hồi giáo thành lập tháng 6-2016 với tư tưởng tương tự Al-Qaeda, hoạt động chống đối quân đội quốc gia Libya.
Tướng Haftar là nhân vật có vai trò lớn trong cuộc chiến lật đổ lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi trong làn sóng mùa xuân Ả Rập năm 2011. Chính trị Libya hỗn loạn sau khi chính phủ Gaddafi sụp đổ năm 2011.
Đã xuất hiện hai cơ quan lập pháp và hai chính quyền tồn tại song song ở thủ đô Tripoli và TP miền Đông Benghazi. Chính quyền ở Tripoli được quốc tế công nhận nhưng lực lượng quân đội quốc gia Libya của Tướng Haftar lại ủng hộ chính quyền ở Benghazi.
Tướng Khalifa Haftar, Tư lệnh lực lượng Quân đội quốc gia Libya sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Moscow (Nga) ngày 29-11-2016. Ảnh: REUTERS
Vì không thống nhất được với chính quyền ở Tripoli để thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc, Tướng Haftar từng tuyên bố có thể sẽ phải cần đến giải pháp quân sự. Tướng Haftar có quan hệ tốt với Ai Cập và Nga. Tháng 11-2016, ông từng sang Nga tìm kiếm ủng hộ.
Theo Reuters, trong vài tháng gần đây Nga đã gặp không chỉ Tướng Haftar mà cả chính quyền ở Tripoli. Có vẻ Nga đang muốn chừa đường lui nếu việc ủng hộ Tướng Hafar không thành.
Tư lệnh Mohamed Manfour tại căn cứ không quân Benina gần Benghazi bác bỏ thông tin Tướng Haftar đã nhận hỗ trợ quân sự từ Nga, khẳng định không có quân Nga ở đông Libya.
Theo Reuters, động thái này sẽ khiến Mỹ thêm lo lắng về khả năng Nga mở rộng vai trò ở Libya. Các nghi vấn về vai trò của Nga ở Bắc Phi nổi lên trong lúc Mỹ ngày càng nghi ngờ về ý định của Nga ở Libya. Ông Gaddafi là một nhân vật thân cận Liên bang Xô viết cũ. Theo một quan chức tình báo Mỹ, sự can dự của Nga ở Libya có vẻ như là một nỗ lực lôi kéo lại một đồng minh cũ từ thời ông Gaddafi.
