Chính người dân phải gánh các chi phí này, mà theo công bố của ngành y tế, chi phí cho thuốc chiếm tới 60% trong chi phí khám, chữa bệnh.
Theo một chuyên gia, thực trạng mạng lưới lưu thông phân phối thuốc tại Việt Nam rất manh mún, nhiều tầng nấc trung gian: Công ty phân phối độc quyền nước ngoài, công ty nhập khẩu ủy thác, công ty phân phối trong nước… Dù luật chưa cho phép công ty nước ngoài phân phối dược phẩm nhưng thực tế họ đã tiến hành phân phối trực tiếp dưới các hình thức núp bóng các công ty dược trong nước. Các công ty nội chỉ đăng ký hoạt động trên hình thức và nhận chi phí trung gian (toàn bộ các phí nhập khẩu ủy thác, chi phí kho hàng, chi phí bán hàng, chi phí thu nợ… thường nhỏ hơn hoặc bằng 1% doanh thu), toàn bộ nguồn hàng, chất lượng sản phẩm, giá thành sản phẩm, giá nhập khẩu (CIF), chi phí cho tiếp thị… đều do các công ty đa quốc gia quyết định.
Tuy nhiên, dự thảo Luật Dược trình Quốc hội tại kỳ họp 10 chỉ đề cập phát triển công nghiệp dược mà không hề nhắc đến định hướng về quy hoạch lại mạng lưới lưu thông phân phối. Điều này cho thấy có sự “khập khiễng” trong việc xây dựng một văn bản luật của một ngành “công nghệ phục vụ sức khỏe” là ngành dược.
Một thực tế nữa là thị trường giá thuốc bất ổn thời gian qua chỉ tập trung ở các thuốc nhập khẩu. Khi chưa có cơ sở để xác định giá kê khai như thế nào là hợp lý, các quy định hiện hành chỉ giúp quản chặt sản phẩm trong nước trong khi đối với thuốc nhập khẩu thì không quản được công đoạn xây dựng giá CIF trước khi vào Việt Nam.
Trong khi điều chỉnhluật để tìm cách khắc phục các nguyên nhân bất ổn giá thuốc, có lẽ Nhà nước nên trở lại những vấn đề cốt lõi của thị trường: Độc quyền và câu kết nâng giá của một số thuốc nhập khẩu; việc mua bán lòng vòng, qua nhiều tầng nấc trung gian đẩy giá lên; mua chuộc bác sĩ kê đơn hoa hồng, chiết khấu... Mặt khác, việc in giá thuốc đăng ký lên bao bì cũng là một giải pháp được tính đến nhưng phải khắc phục được tình trạng kê khống đối phó như đã từng xảy ra.
DUY TÍNH
