Nhận định nguyên nhân ban đầu, Cục Thuỷ sản (Bộ NN&PTNT) cho rằng, hàng loạt tôm hùm bông chết tại huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hoà do nắng nóng, trong khi mật độ lồng nuôi cao (hơn 17 con/m2), lượng oxy hoà tan thấp làm suy giảm sức đề kháng trên tôm nuôi khiến tác nhân gây bệnh xâm nhập.
Để có kết luận chính xác, ngày 12-4, Cục Thuỷ sản đã có văn bản yêu cầu Sở NN&PTNT tỉnh Khánh Hoà sớm xác định nguyên nhân gây chết với tôm hùm bông, hướng dẫn người nuôi thu gom toàn bộ xác tôm chết lên bờ xử lý không để ô nhiễm môi trường.
Bên cạnh đó, Cục Thuỷ sản cũng đề nghị Sở NN&PTNT tỉnh Khánh Hoà hướng dẫn người dân áp dụng các biện pháp phòng, trị bệnh trên tôm hùm bông và các đối tượng thủy sản nuôi khác; có phương án khi thời tiết chuyển mùa (tháng 4-6); dự phòng oxy tươi nguyên chất phòng khi tôm hùm nuôi thiếu oxy cục bộ.
Cục Thuỷ sản cũng đề nghị Cục Thú y, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản III hỗ trợ, hướng dẫn địa phương tìm tác nhân để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng chết ở tôm hùm tại huyện Vạn Ninh và hướng dẫn người nuôi áp dụng các biện pháp điều trị (nếu có).
Theo Cục Thuỷ sản, dự báo của Trung tâm Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia cho thấy hiện tượng El Nino sẽ duy trì đến tháng 4, sau đó chuyển sang La Nina vào cuối năm. Vì vậy, hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam Trung Bộ nhiều khả năng đến sớm và xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm.
Thực tế từ đầu năm đến nay và dự báo đến hết tháng 6, một số thông số môi trường tiếp tục có biến động bất lợi, mật độ vi khuẩn Vibrio spp. tăng cao rất dễ xảy ra hiện tượng phù dưỡng thuỷ vực, nguy cơ dẫn đến sự nở hoa của tảo, làm oxy hoà tan giảm mạnh vào thời điểm nắng nóng gay gắt.
Dự kiến từ tháng 9 đến tháng 12, một số thông số ô nhiễm trong nước như COD và coliform cũng có nguy cơ tăng cao, đặc biệt các vùng chịu ảnh hưởng của nước ngọt (nước mưa) như Đông Điền, Vinh Quang (Bình Định), cầu Đà Nông, Xuân Thành (Phú Yên), Tân Thủy, Trí Nguyên (Khánh Hòa), Khánh Nhơn, Hòa Thạnh 1 (Ninh Thuận).
Đây là những nguyên nhân ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của thuỷ sản nuôi trồng trên biển, bao gồm tôm hùm nuôi.
Để phòng tránh, giảm thiểu các thiệt hại cho người dân, Cục Thuỷ sản đề nghị Sở NN&PTNT các địa phương Nam Trung Bộ hướng dẫn người nuôi thực hiện đăng ký nuôi lồng bè theo quy định; tổ chức rà soát, bố trí lồng bè nuôi phù hợp, đúng quy hoạch, kế hoạch đã được phê duyệt của địa phương.
Sở NN&PTNT chủ động phối hợp với cơ quan chức năng, chuyên môn của địa phương thực hiện tốt công tác quan trắc, cảnh báo môi trường; tuân thủ các khuyến cáo tại các bản tin thông báo kết quả quan trắc môi trường của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thuỷ sản III và các hướng dẫn kỹ thuật kèm theo.
Đồng thời làm tốt công tác kiểm soát, phòng ngừa, giảm thiểu các nguồn gây ô nhiễm môi trường từ hoạt động nuôi tôm hùm lồng bè; tăng cường kiểm soát, phát hiện và xử lý các nguồn xả thải tại các vùng nuôi…
