Ngày 7-7, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đã đến TP Auckland trong khuôn khổ chuyến công du đến New Zealand trong ngày.
Hãng tin Kyodo (Nhật) đưa tin tại cuộc họp báo, Thủ tướng Shinzo Abe thông báo trong hội đàm với người đồng cấp New Zealand John Key, ông đã giải thích quyết định thay đổi cách diễn giải hiến pháp để Nhật thực thi quyền phòng vệ tập thể. Ông cho biết Thủ tướng John Key ủng hộ Nhật.
Hai bên nhất trí sớm kết thúc đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương. Hai bên cũng đồng ý cải thiện hợp tác quốc phòng và sẽ nghiên cứu khả năng ký kết thỏa thuận trao đổi dịch vụ hậu cần.
Cùng ngày, Thủ tướng Shinzo Abe đã thăm TP Christchurch, nơi xảy ra động đất hồi tháng 2-2011 làm 185 người thiệt mạng, trong đó có 28 công dân Nhật.
Thủ tướng Shinzo Abe cùng phu nhân được đón tiếp theo nghi thức truyền thống tại tòa nhà chính phủ New Zealand ở Auckland ngày 7-7. Ảnh: GETTY IMAGES
Đêm 7-7, Thủ tướng Shinzo Abe đã bay sang thủ đô Canberra trong chuyến thăm Úc trong ba ngày. Đây là chuyến thăm Úc đầu tiên của một thủ tướng Nhật trong 12 năm qua.
Ngày 7-7, báo Wall Street Journal (Mỹ) đưa tin Ngoại trưởng Úc Julie Bishop đã tuyên bố Úc khuyến khích Nhật giải thích rõ cách diễn giải mới về hiến pháp hòa bình, làm rõ động cơ đưa ra cách diễn giải mới đồng thời thảo luận và tham vấn với các đối tác khu vực.
Bà khẳng định hợp tác Úc-Nhật không phải là tín hiệu đối phó với Trung Quốc và quan hệ an ninh ngày càng gia tăng giữa Nhật và Úc không nhằm tiến tới xây dựng liên minh bốn nước Mỹ, Úc, Nhật và Ấn Độ. Bà ghi nhận cái gọi là “thỏa hiệp an ninh tứ giác” đã tàn lụi từ năm 2008.
Bà cho biết thông điệp Úc muốn gửi đến các đối tác trong khu vực là hợp tác vì hòa bình, thịnh vượng, tuân thủ luật pháp quốc tế. Bà nhấn mạnh Úc luôn tham vấn và áp dụng chính sách không gây bất ngờ.
Cùng ngày, báo Deutsche Welle (Đức) dẫn lời GS Hugh White ở Đại học Quốc gia Úc nhận định trong bối cảnh trật tự chiến lược châu Á đang thay đổi và căng thẳng đang gia tăng ở khu vực thì chuyến thăm Úc của Thủ tướng Shinzo Abe là chuyến thăm quan trọng và mang tính lịch sử.
Ông cho rằng hợp tác quốc phòng và thương mại là hai chủ đề trọng tâm trong chương trình nghị sự. Dự kiến, hai nhà lãnh đạo sẽ ký kết hiệp định đối tác thương mại song phương và thỏa thuận hợp tác công nghệ quốc phòng, trong đó có hợp tác chế tạo tàu ngầm.
Ông dự kiến Thủ tướng Shinzo Abe sẽ sử dụng bài phát biểu trước Quốc hội Úc để nhấn mạnh đến quan hệ chiến lược vững mạnh Nhật muốn xây dựng với Úc và kêu gọi xây dựng quan hệ quốc phòng chặt chẽ hơn.
Theo ông, Úc ủng hộ các chuyển hướng trong lập trường quốc phòng của Nhật, Úc nhìn nhận Nhật có quyền phòng vệ tập thể và Úc không e ngại chủ nghĩa quân phiệt tái trỗi dậy ở Nhật vì từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến nay, Nhật đã hành xử có trách nhiệm.
THẠCH ANH - DUY KHANG
| Khi được hỏi Trung Quốc sẽ phản ứng thế nào trước chuyến thăm Úc của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, GS Hugh White cho rằng Trung Quốc sẽ phản ứng tiêu cực đối với bất kỳ tiến triển nào trong quan hệ quốc phòng Úc-Nhật. Ông ghi nhận Trung Quốc cho rằng các biện pháp tăng cường hợp tác quốc phòng Úc-Nhật chủ yếu nhằm chống lại Trung Quốc. |
