“Hãy trả lại những quả chuông ở Balangiga cho chúng tôi. Chúng không phải của các bạn. Chúng thuộc về Philippines, là một phần di sản quốc gia của chúng tôi. Những quả chuông này là nhắc nhớ về sự can trường và chủ nghĩa anh hùng của những người đã ngã xuống trong cuộc chiến chống Mỹ” - hãng tin AFP dẫn lời Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte trong sự kiện phát biểu thông điệp quốc gia thường niên hôm 25-7.
Đáp lại yêu cầu của nhà lãnh đạo Philippines, người phát ngôn của Đại sứ quán Mỹ tại Manila Molly Koscina nói: “Chúng tôi biết rằng những quả chuông của làng Balangiga có ý nghĩa sâu sắc với rất nhiều người, cả Mỹ lẫn Philippines. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác Philippines để tìm ra giải pháp”.
Những quả chuông Balangiga đang do Mỹ thu giữ. Ảnh: CNN
Sau bài phát biểu dài hai tiếng đồng hồ của Tổng thống Duterte, Ngoại trưởng Philippines Alan Peter Cayetano cho biết chính phủ đang tìm cách đưa những quả chuông này về nước. “Có rất nhiều, rất nhiều cách. Có thể đối thoại, kiện lên tòa án và chúng tôi đang cố gắng lấy lại những quả chuông đó” - ông Cayetano nói.
AFP cho hay các binh sĩ Mỹ đã lấy đi ba quả chuông từ một nhà thờ Công giáo ở làng Balangiga thuộc đảo Samar phía Đông Philippines vào năm 1901 như là chiến lợi phẩm. Theo CNN, hiện nay ba quả chuông Balangiga vẫn do Mỹ giữ. Hai trong số đó được đặt tại Công viên Trophy tại một căn cứ không quân ở Wyoming, phía Tây nước Mỹ. Quả còn lại mà các nhà sử học tin rằng là tín hiệu bắt đầu cuộc chiến được đặt tại bảo tàng quân đội Mỹ ở Hàn Quốc.
Theo tư liệu nghiên cứu của ĐH Chiến tranh quân đội Mỹ, chiến dịch đẫm máu Samar được phát động khoảng một tháng sau khi quân nổi dậy Philippines giết chết 34 binh sĩ Mỹ ở Balangiga vào ngày 28-9-1901. Bảy binh sĩ khác của Mỹ đã bị giết chết trong khi bỏ trốn khỏi Balangiga vào hôm sau. Cuối cùng, quân tiếp viện Mỹ đã phá trụi thị trấn.